Dogmat: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Dogmaty w protestantyzmie: zmiana z albumu muzycznego na hasło dot. herezji |
Emptywords (dyskusja | edycje) WP:SK, int. |
||
Linia 2:
'''Dogmat''' ([[Język grecki klasyczny|gr.]] δόγμα) – w sensie ścisłym pojęcie używane tylko w [[teologia|teologii chrześcijańskiej]]. Oznacza naukę [[wiara (chrześcijaństwo)|wiary]] zawartą w [[Objawienie|Objawieniu]], której poprawna interpretacja jest ściśle określona przez [[Kościół (teologia)|Kościół]]. Dogmaty są przedmiotem refleksji [[Teologia dogmatyczna|teologii dogmatycznej]]. Obecnie, ze względu na rozbicie chrześcijaństwa, poszczególne odłamy i kościoły różnią się w ustalonych dogmatach, jak również w rozumieniu funkcji dogmatu w nauce wiary.
W [[Religioznawstwo|religioznawstwie]] dogmat jest uznawany za ''urzędową'' wersję [[mit]]u obowiązującą w danej religii<ref>Zygmunt Poniatowski, ''Mały słownik religioznawczy'', Warszawa:Wiedza Powszechna, 1969, s. 92.</ref>.<!-- Sformułowanie "/urzędowa/ wersja mitu" jest niezrozumiałe i w związku z tym wymaga wyjaśnienia lub redakcji. -->
== Historia pojęcia ==
Linia 14:
Dogmaty wiary ogłaszane są przez [[Sobór powszechny|sobory]] wraz z papieżem lub przez samego papieża. Pierwszym po-apostolskim Soborem, który sformułował dogmaty wiary był [[Sobór nicejski I]] (325 r.), swój tekst [[Nicejskie wyznanie wiary|wyznania wiary]] ojcowie soboru opatrzyli następującą klauzulą:
{{Cytat|Tych, którzy mówią: «był kiedyś czas kiedy go /Syna Bożego/ nie było» lub «zanim się narodził nie był» lub «stał się z niczego» lub pochodzi z innej hipostazy, lub z innej substancji /niż Ojciec/, lub, że Syn Boży jest zmienny i przeobrażalny, tych wszystkich powszechny i apostolski Kościół [[Anatema|wyłącza]] ([[Nicejskie wyznanie wiary|Nicejskie Credo]]).}}
Ogłaszana przez [[papież]]a rozstrzygająca decyzja w sprawach wiary nazywa się nauczaniem ''[[ex cathedra]]'', tzn. ogłoszone ''twierdzenie wiary'' nie podlega dyskusji. Dlatego, że stoi za nim autorytet samego Chrystusa, który przekazał Kościołowi władzę nauczania wiary i moralności (KKK 88). Autorytet następcy [[Piotr Apostoł|św. Piotra]] został sprecyzowany na [[Sobór watykański I|Soborze watykańskim I]] w dogmacie o [[Dogmat o nieomylności papieża|nieomylności papieża]].
W średniowieczu ludzie nastawieni krytycznie bądź sceptycznie do dogmatów byli surowo karani. W cesarstwie rządzonym przez [[Fryderyk II Hohenstauf|Fryderyka II]] po ogłoszeniu w 1220 r. dekretów przeciw heretykom, osoby nastawione krytycznie wobec dogmatów zgodnie z wprowadzonym prawem od 1224 r. mogły być karane nawet karą śmieci wykonywaną przez spalenie na stosie<ref>
=== Współczesne tendencje ===
Linia 30:
W [[religioznawstwo|religioznawstwie]] słowa tego używa się do określenia wersji mitu, uznanej przez hierarchię danej religii za obowiązującą<ref name = swo/>. Same [[Religia|religie]] jednak, poza chrześcijaństwem, nie używają tego terminu<ref name = DREL/>.
W potocznym języku za dogmat rozumie się pewnik przyjęty tylko na zasadzie autorytetu, bez poddania go badaniu krytycznemu co do prawdziwości i zgodności z doświadczeniem<ref name = swo/>.
{{Przypisy|2}}
Linia 43:
* [[Dogmat o nieomylności papieża]]
* [[Islam#Dogmaty islamu (wiary)|Dogmaty islamu]]
[[Kategoria:Religioznawstwo]]
[[Kategoria:Teologia]]
| |||