Mennica: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawa linki wewnętrzne, apostrofy, cudzysłowy itp.
Linia 57:
* [[Brakteat]]y bito jednym górnym stemplem; zamiast stempla dolnego podkładano pod cienkie blaszki skórę.
 
Cienkie i łamliwe [[brakteat]]y nie pozostawały długo w obiegu pieniężnym. Główną przycźyną krótkiego żywota poszczególnych typów tych monet nie była ich kruchość, ale przymusowa wymiana monet starej emisji na nowe, określana w źródłach pisanych terminem "renovatio„renovatio monetae"monetae”. Korzyści z wymiany czerpał oczywiście [[emitent]], który, zakazując używania starych monet, wypuszczał na rynek nowe brakteaty, gorsze od poprzednich. W celu odróżnienia starych, zakazanych monet od nowych, bogatszych i okazalszych, umieszczano na nich nowe rysunki.
 
Nad jakością merytoryczną przekazów umieszczanych na stemplach czuwał tzw. pisarz (w Polsce na stałe w mennicy od czasów [[Bolesław IV Kędzierzawy|Bolesława Kędzierzawego]]).
Linia 64:
 
==== Mechanizacja prac ====
W XVI i XVII w. do mennic europejskich zaczęła wkraczać mechanizacja. Po objęciu władzy [[Stefan Batory]] zaraz przystąpił do otwarcia mennic. Potwierdziwszy przedewszystkiem na lat 30 przewilej braciom Goeblom przez [[Zygmunt II August|Zygmunta Augusta]] nadany na wyłączne używanie "wynalezionej„wynalezionej przez nich mennicznej prasy"prasy” listem z dnia [[24 kwietnia]] [[1578]] oddał zarząd koronnej mennicy [[Rafał Leszczyński (ok. 1526 - 15921526–1592)|Rafałowi Leszczyńskiemu]] staroście radziejowskiemu, "upoważniając„upoważniając go do jej urządzenia tam, gdzie mu to najdogodniej wydawać się będzie"będzie” a wkrótce potem pozwolił wspomnionym wyzej braciom Goeblom otworzyć podobną mennicę w [[Gdańsk]]u, która pod kontrolą Leszczyńskiego miała zostać. Jednocześnie przypisał rodzaj monety w jednem i drugiem miejscu bitej monety, oznaczył jej stopę, a skarbowi swemu pewną opłatę od każdej wyrobionej grzywny srebra tytułem zysku.
 
W latach czterdziestych XVII w. [[Szwedzi]] zainstalowali w mennicy inflanckiej dwie prasy walcowe, które wytłaczały na paskach metalu, przeciskających się przez parę walców, stemple wyryte ośmiokrotnie na obwodzie walców. O tempie produkcji walcowej świadczy fakt, iż w ciągu 1 minuty ośmiostemplowe walce obracały się 10 razy wybijając 80 monet.