Księża patrioci: Różnice pomiędzy wersjami

12 stycznia 1950 r. księża patrioci utworzyli osobną [[Związek Bojowników o Wolność i Demokrację|Komisję Księży przy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację]]. Na samym początku członkiem Komisji mógł zostać jedynie ksiądz z przeszłością obozową lub kombatancką, ale w roku 1950 rząd zmienił tę zasadę, i do Komisji mógł już przystąpić „każdy ksiądz, chcący dać tym wyraz pozytywnego stosunku do Polski Ludowej”. W grudniu 1954 r. liczba księży zarejestrowanych w Komisji Księży przy ZBoWiD wynosiła około tysiąca osób, czyli około 10% wszystkich kapłanów<ref>Mikołaj Rostworowski ''Słowo o Paxie 1945-1956'', Warszawa, 1968, s. 48.</ref>.▼

W tym samym roku księża patrioci „spontanicznie” przyjęli upaństwowienie [[Caritas Polska|organizacji Caritas]]. Organizacja rozpoczęła również wydawanie własnego czasopisma pod nazwą „[[Głos Kapłana]]”, przy czym jeszcze w tym samym roku ks. kard. [[Stefan Wyszyński]] zabronił księżom jego czytania. Inne pisma tego środowiska to „Ksiądz Obywatel” i „Kuźnica Kapłańska”. 4 listopada 1950 roku z inicjatywy szefa [[Stowarzyszenie „Pax”|PAX]]-u, [[Bolesław Piasecki|Bolesława Piaseckiego]], powstał [[Komitet Intelektualistów i Działaczy Katolickich]], mający na celu stworzenie oddanego mu ugrupowania duchownych i świeckich. W 1951 roku rząd usunął administratorów apostolskich na [[Ziemie Odzyskane|Ziemiach Odzyskanych]], a na ich miejsce powołał dyspozycyjnych wobec władz wikariuszy kapitulnych („księży patriotów”), co było sprzeczne z przepisami [[Kodeks prawa kanonicznego z 1917|kodeksu prawa kanonicznego]]. Działania te rząd motywował tym, iż [[hierarchia kościelna]] sprzyja „imperialistom i rewizjonistom” z Zachodu i nie chce powołać stałych biskupów na tych ziemiach.▼

12 grudnia 1952 roku odbył się zorganizowany przez Urząd Bezpieczeństwa zjazd 1500 duchownych, na którym atakowali oni działania [[Episkopat Polski|Episkopatu Polski]], a w szczególności kard. Wyszyńskiego, który w odpowiedzi zagroził na początku 1953 roku członkom Komisji ekskomuniką na podstawie dekretu Świętego Oficjum z 1949 roku. 30 stycznia 1953 roku Komisja Księży podjęła uchwałę, w której postulowano „uzdrowienie” stosunków w kuriach biskupich, usunięcie z urzędów kościelnych oraz z seminariów duchownych księży znanych z nieprzyjaznego stosunku do PRL. 29 września 1953 roku połączono [[Związek Bojowników o Wolność i Demokrację|ZBoWiD]]-owską Komisję Księży z PAX-owskim Komitetem Intelektualistów i Działaczy Katolickich, tworząc [[Front Jedności Narodu|Komisję Duchownych i Świeckich Działaczy Katolickich przy Ogólnopolskim Komitecie Frontu Narodowego]]. Ruch „księży patriotów” przestał istnieć 12 lipca 1955 roku, kiedy to na żądanie władz Komisja Księży przy ZBoWiD-zie została rozwiązana, a jej członkowie weszli do innych struktur, powołanych wówczas przez władze.▼

Ruch wznowiony został w 1959 roku w ramach [[Caritas (organizacja)|Kół Księży przy Zrzeszeniu Katolików Caritas]]. W 1961 r. Episkopat w specjalnym liście zabronił duchownym katolickim uczestnictwa w strukturach Zrzeszenia Katolików Caritas.▼