Leliusz Socyn: Różnice pomiędzy wersjami

'''Leliusz Socyn''' ([[włoski|wł.]] ''Lelio Sozzini'', [[łacina|łac.]] ''Laelius Socinus'', ur. [[29 stycznia]] [[1525]] w [[Siena|Sienie]], zm. [[4 maja]] [[1562]] w [[Zurych]]u) – [[Włosi|włoski]] działacz [[reformacja|reformacyjny]] i teolog [[antytrynitaryzm|antytrynitariański]]. Jego [[bratanek|bratankiem]] był [[Faust Socyn]] – późniejszy teolog i jeden przywódców [[bracia polscy|braciBraci polskichPolskich]].

LelioLeliusz Socyn urodził się jako ''Lelio Francesco Maria Sozzini'' w bogatej i wpływowej rodzinie włoskich [[bankier]]ów i prawników. Jego ojciec Mariano Sozzini był znanym wykładowcą prawa na uniwersytetach w Sienie, [[wolnomyślicielPiza|Pizie]]em, [[Padwa|Padwie]] i [[Bolonia|Bolonii]]. Ojciec był człowiekiem zainteresowanym sytuacją religijną, krytykującym "[[bałwochwalstwo]] [[katolicyzm]]u" i korespondującym z reformatorami [[luteranizm|luterańskimi]] m.in. z [[Filip Melanchton|Melanchtonem]]. LelioLeliusz był szóstym synem Mariano i Camilli z domu Salvetti.

LelioLeliusz poznał języki [[język hebrajskiBiblia|biblijne]], - [[język greckihebrajski|hebrajski]] i [[język arabski]grecki|grecki], jednaka studentemtakże był[[język miernymarabski]]. Ojciec wysłał go do [[Wenecja|Wenecji]], gdzie mieszkało wówczas wielu zwolenników "nowinek religijnych"Reformacji. Lelio zacząłZaczął głosić konieczność reformy Kościoła w duchu ewangelicznym. W [[1547]] przeniósł się do [[Chiavenna|Chiavenny]], gdzie poznał [[Camillo z Sycylii|Camilla z Sycylii]] – [[mistycyzm|mistyka]], głoszącego doktrynę religijną, zbliżoną do teologii [[kwakrzy|kwakrów]]. Następnie Lelio odbył liczne podróże ([[Francja]], [[Niderlandy (region historyczny)|Niderlandy]], [[Szwajcaria]] i [[Anglia]]), podczas których zapoznał się z europejską [[reformacja|reformacją]]. W [[Wittenberga|Wittenberdze]] przebywał rok (1550-1551), gdzie doskonalił znajomość hebrajskiego u Melanchtona i [[Johann Forster|Forstera]]. Następnie odwiedził ośrodki reformacji w [[Praga|Pradze]], [[Wiedeń|Wiedniu]] i [[Kraków|Krakowie]]. Po powrocie do Sieny w [[1552]] spotkał się ze swoim bratankiem [[Faust Socyn|Faustem Socynem]], którego zainteresował ideami reformacjiewangelicznymi. W [[1554]] wrócił do Szwajcarii, gdzie osiedlił się w [[Zurych]]u. Najbliższym przyjacielem wśród reformatorów był dla Socyna [[Johann Heinrich Bullinger]].

Podczas pobytów w [[Genewa|Genewie]] byłspotykał serdeczniesię przyjmowany przezz [[Jan Kalwin|KalwinaKalwinem]], który jednak zauważył u Lelio Socyna nadmierną skłonność do spekulacji teologicznych, która mogła doprowadzić do wypaczeń. SocynJednak szczególnieobu zajmowałreformatorów sięróżnił problememproblem [[zmartwychwstanie|zmartwychwstania ciała]], [[predestynacja|predestynacji]] i [[sakrament]]ów. SpotkanieKalwin krytykował Socyna za zbyt daleko idące wnioski wynikające ze studiowania [[Biblia|Pisma]], a Socyn zarzucał Kalwinowi obstawanie przy własnych poglądach. Późniejsze spotkanie z [[Bernardino Ochino]] w Zurychu, doprowadziło do radykalizacjiskrystalizowania poglądów Socyna.

Obawy Kalwina potwierdziły się wW kwietniu [[1554]], kiedy Socyn zaczął podważać [[dogmat]] o [[Trójca Święta|Trójcy Świętej]] i kształtować swój pogląd [[antytrynitaryzm|antytrynitarny]]. W [[1556]] po śmierci ojca, który nic nie zapisał mu w [[testament|testamencie]], Lelio Socyn po raz pierwszy w życiu znalazł się w trudnościach finansowych. Z pomocą Kalwina w [[1558]] zaczął szukać wsparcia na dworach w Wiedniu i Krakowie, aby odzyskać rodzinny majątek. Te zabiegi nie zmieniły sytuacji Socyna we Włoszech, gdzie cała jego rodzina była podejrzewanaścigana przez [[Inkwizycja|Inkwizycję]] o herezję (jego brata Cornelio uwięziono z tego powodu). Socyn wrócił do Szwajcarii w [[1559]] i trzy lata później zmarł. Jego rękopisy i dokumenty przejął [[Faust Socyn]] i przypuszczalnie korzystał z nich (niekiedy mówi się nawet o [[plagiat|plagiacie]] jednego rękopisu) przy tworzeniu własnych dzieł teologicznych (''Komentarz do pierwszej części pierwszego rozdziału Ewangelii Jana'').