Pospolite ruszenie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Gjakovarus (dyskusja | edycje) m drobne redakcyjne |
m link do Bitwa_pod_Ujściem_(1655) Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
||
Linia 23:
Po odzyskaniu [[Smoleńsk]]a w wyniku [[Wojna polsko-rosyjska 1609-1618|wojny polsko-rosyjskiej 1609-1618]] wprowadzono specjalny rodzaj pospolitego ruszenia dla [[województwosmoleńskie|Smoleńszczyzny]], [[Siewierszczyzna|Siewierszczyzny]] i [[Województwo czernihowskie|Czernihowszczyzny]], gdzie szlachta oraz mieszczanie posiadający dobra ziemskie obowiązani byli stawiać się w twierdzach ujezdu (zachowana rosyjska jednostka administracyjna będąca częścią powiatu), w którym posiadali swe dobra. Szlachcic, który pełnił służbę w wojsku zaciężnym obowiązany był wystawić zastępcę. Ponieważ do obrony tych ziem przywiązywano ogromną wagę, tylko tam groziła konfiskata dóbr za niestawienie się na pospolite ruszenie (co po [[Wojna polsko-rosyjska 1632-1634|wojnie polsko-rosyjskiej 1632-1634]] spotkało 13 obywateli). Również tylko na tych obszarach obowiązek pospolitego ruszenia obowiązywał całą szlachtę bez względu na posiadany majątek.
Pospolite ruszenie przedstawiało sobą bardzo różną wartość bojową i wyszkolenie, które zależały przede wszystkim od stopnia doświadczenia zdobytego w walkach. I tak pospolite ruszenie z obszarów gdzie często toczyły się wojny (np. pogranicze południowo-wschodnie) było wartościowe. Pospolite ruszenie z Wielkopolski, które stanęło naprzeciwko Szwedom [[Bitwa_pod_Ujściem_(1655)|pod Ujściem]] w 1655 roku, stanowiło początkowo mało wartościową masę. W toku wojny to samo pospolite ruszenie z Wielkopolski nabrało doświadczenia i potem praktycznie nie ustępowało regularnym [[Wojsko komputowe|chorągwiom komputowym]].
W Polsce początkowo pospolite ruszenie wynikało z [[kontrakt lenny|obowiązku lennego]], zatem dotyczyło przede wszystkim szlachty. Byli nim również objęci mieszczanie którzy posiadali dobra ziemskie, a z chłopstwa jedynie sami wójtowie i sołtysi. Dopiero w 1794, podczas insurekcji kościuszkowskiej, rozszerzono to pojęcie na wszystkich mężczyzn.
| |||