Aspekt (językoznawstwo): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kasuję błędne "jąć" jako przykład jednoaspektowego, gdyż "imać". Przykłady zastępcze tychże, patrz tu: http://grzegorj.interiowo.pl/gram/pl/gram06.html
Racjonalizuję rozbicie czasowników na grupy pod względem aspektu
Linia 29:
* czynności lub stany, które trwały lub będą trwać przez pewien czas, np. ''postoję'', ''pobył''.
 
Ze względu na aspekt wyróżnia się w językach słowiańskich trzycztery grupy czasowników:
# czasowniki '''dokonane''' (występujące tylko w aspekcie dokonanym) – np. polskie ''skoczyć'', ''przeczytać'';
# czasowniki '''niedokonane''' (występujące tylko w aspekcie niedokonanym) – np. polskie ''skakać'', ''czytać'';
# czasowniki '''dwuaspektowe''' (występujące w aspekcie dokonanym i niedokonanym) – np. polskie ''aresztować''.
# czasowniki '''jednoaspektowe''' (występujące albo w aspekcie dokonanym albo w niedokonanym) - np. polskie ''być, mieć, musieć, móc, umieć, potrafić''.
 
Wyróżnia się ponadto czasowniki '''jednoaspektowe''', a więc takie czasowniki niedokonane lub dokonane, które nie mają odpowiedników o przeciwnym aspekcie. Przykładem jednoaspektowych czasowników niedokonanych w języku polskim są czasowniki ''być, mieć, musieć, móc, umieć, potrafić''. Czasowniki jednoaspektowe nie stanowią bardzo licznej grupy: większość czasowników da się zestawić w pary aspektowe.
 
'''Czysta para aspektowa''' to taka para czasowników, między którymi jedyną różnicą [[znaczenie|znaczenia]] jest różnica aspektu. Przykładami mogą być takie pary jak ''skakać – skoczyć'', ''czytać – przeczytać''. Jedyną różnicą między znaczeniem czasownika ''skakać'' a znaczeniem czasownika ''skoczyć'' jest to, że pierwszy z nich jest niedokonany, a drugi dokonany.