Mahomet: Różnice pomiędzy wersjami

Najczęściej używane oprócz ''Koranu'' źródła do biografii Mahometa pochodzą z III lub IV wieku [[Kalendarz muzułmański|ery muzułmańskiej]]. Najbardziej z nich szanowanym jest ''Maghazi'' lub ''Sira'' [[Ibn Ishak]]a (zm. 768), która nie przechowała się w oryginalnej formie, lecz w dwóch redakcjach, jednej, szeroko znanej, [[Ibn Hiszam]]a (zm. 833), i drugiej, pochodzącej od [[Junus Ibn Bukajr|Junusa ibn Bukajra]] (zm. 814/815), która jest pięciokrotnie krótsza. Dysponujemy także obszernymi cytatami z Ibn Ishaka w innych dziełach, włącznie z tymi fragmentami, które zostały pominięte przez Ibn Hiszama lub Junusa ibn Bukajra. Pod tym względem najbardziej wartościowa jest ''[[Historia proroków i królów|Tarich ar-Rusul wa al-Muluk]]'' [[At-Tabari]]ego (zm. 922/923), która zawiera także inne materiały na temat życia Mahometa, w szczególności zaś odwołania do bardzo wczesnego źródła w postaci relacji pochodzących od [[Urwa Ibn az-Zubajr|Urwy ibn az-Zubajra]] (zm. 712/713). Inne często używane źródła to ''Maghazi'' [[Al-Wakidi]]ego (zm. 822/823), który jednak często był krytykowany przez muzułmańskich autorów twierdzących iż jest niewiarygodny, oraz ''Kitab at-Tabakat al-Kabir'' [[Ibn Sa'dSad]]a (844/845), będącego sekretarzem Al-Wakidiego i cieszącego się znacznie lepszą od niego opinią. Innymi ważnymi źródłami są klasyczne zbiory hadisów – ''[[Al-Dżami as-Sahih|Sahih]]'' [[Al-Buchari]]ego (zm. 870), ''Sahih'' [[Muslim Ibn al-Hadżdżadż|Muslima]] (zm. 875) i ''Musnad'' [[Ahmad Ibn Hanbal|Ibn Hanbala]] (zm. 855)<ref name="BuhlWelch361"/>.

Mahomet to polska forma arabskiego imienia [[Muhammad]], która pochodzi od zniekształconej formy zachodnioeuropejskiej, prawdopodobnie francuskiej. Imię Muhammad znaczy dosłownie "wychwalany, sławiony" (w domyśle: przez Boga). Czasami Mahometa nazywano także Ahmad "co jest przymiotnikiem w stopniu wyższym i znaczy tyle co: «jeszcze bardziej chwalony». Są to wyraźnie [[Imię teoforyczne|imiona teoforyczne]], odwołujące się do Boga"<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Danecki | imię=Janusz | autor link=Janusz Danecki | tytuł=Podstawowe wiadomości o islamie. [T.] 1 | data=1998 | wydawca=Wydawnictwo Akademickie DIALOG | miejsce=Warszawa | isbn=83-86483-40-7 | strony=22}}</ref>. Według późniejszych autorów muzułmańskich imię Muhammad występowało wśród [[Arabowie|Arabów]] jeszcze przed Mahometem. Z drugiej strony jednak [[Ibn Sa'dSad]], IX-wieczny autor biografii Mahometa, zawarł w swoim dziele krótką sekcję o tytule "Opowieść o tych, którzy nazywali się Muhammad w dniach [[Dżahilijja|dżahilijji]] w nadziei bycia wezwanym do proroctwa, które było przewidywane", co sugeruje tendencyjną naturę tych opowieści. Źródła często stwierdzają także że w swej młodości Mahomet był nazywany Amin, "godny zaufania", co było pospolitym arabskim imieniem, męską formą imienia jego matki, Amina. Wszystko to sprawia iż imię Mahometa należy uznać za "epitet, który prawdopodobnie był wtórny w stosunku do jego prorockich roszczeń"<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Robinson | imię=Chase F. | autor link= | tytuł=The New Cambridge History of Islam. Vol. 1. The Formation of the Islamic World Sixth to Eleventh Centuries | data=2010 | wydawca=Cambridge University Press | miejsce=Warszawa | isbn=978-0-521-83823-8 | strony=184}}</ref>.

Pierwszymi wyznawcami nowej wiary byli domownicy Mahometa: [[Chadidża]], wychowywany przez niego kuzyn [[Ali ibn Abi Talib]] i adoptowany wyzwoleniec [[Zajd Ibn Harisa]], a następnie m.in. Kurajszyci [[Abu Bakr]], [[Usman ibn Affan]] z rodu [[Umajjadzi|Umajjadów]], a także młodzi mekkańscy arystokraci: [[Talha Ibn Abd Allah|Talha ibn Abd Allah]], [[Abd ar-Rahman ibn Auf]], [[Zubajr ibn al-Awwam]] i [[Sad ibn Abi Wakkas|Sa'dSad ibn Abi Wakkas]]. Początkowo przesłanie Mahometa nie wzbudzało większego sprzeciwu. Zmieniło się to jednak wraz z jego gwałtownymi atakami przeciwko czczeniu bożków w sanktuarium Al-Ka'by, co zdawało się zagrażać dochodom płynącym z pielgrzymek do niego, oraz wraz ze stałym zwiększaniem się liczby jego wiernych, zwłaszcza wśród warstw uboższych. Demokratyczne zasady islamu wydawały się zagrożeniem dla arystokracji Mekki, która zwróciła się przeciwko niemu. W wyniku prześladowań część pierwszych muzułmanów przeniosła się do [[Etiopia|Etiopii]], sam Mahomet nie był jednak bezpośrednio zagrożony, ponieważ chroniły go wpływy jego wuja Abu Taliba, ówczesnej głowy rodu Haszymitów. Inny jego wuj, [[Hamza Ibn Abd al-Muttalib|Hamza]], bronił bratanka tak gorąco, że ostatecznie nawrócił się na islam. Próbując zmusić Haszymitów do zrezygnowania z opieki nad Mahometem, pozostali Kurajszyci przestali z nimi handlować i zawierać małżeństwa. Ten bojkot osłabił Haszymitów i sprzyjał szczególnie interesom dwóch konkurencyjnych wobec nich rodów – [[Abd Szams]] i [[Machzum]]. Bojkot w sumie trwał około dwóch lat i z pewnością był to trudny okres dla młodej gminy muzułmańskiej, jednak to właśnie wtedy na nową wiarę nawrócił się [[Umar ibn al-Chattab]], co miało się okazać kluczowe dla przyszłości islamu. Sytuacja Mahometa pogorszyła się, kiedy w roku 619, w odstępie zaledwie kilku dni, zmarli wspierający go Chadidża i Abu Talib. Głową rodu Haszymitów został teraz wrogi bratankowi [[Abu Lahab]], który przestał chronić wyznawców islamu. Mahomet poczuł się zmuszony do opuszczenia Mekki, jednak początkowa próba osiedlenia się w położonym na południu [[At-Ta’if|Taifie]] zakończyła się niepowodzeniem. Wtedy to delegacja mieszkańców położonego na północ od Mekki Jasribu (później znanego jako "Madinat an-Nabi" – "Miasto Proroka", stąd polskie [[Medyna (Arabia Saudyjska)|Medyna]]) zaproponowała Mahometowi schronienie, prawdopodobnie spodziewając się, że odegra on rolę arbitra w sporze pomiędzy plemionami [[Al-Aus]] i [[Al-Chazradż]], który zdawał się zagrażać samemu istnieniu jednej społeczności miasta. Prawdopodobnie odegrały tu rolę powiązania z Jasribem rodziny matki Mahometa. W roku 622 muzułmańscy emigranci ("[[Muhadżirowie|Al-Muhadżirun]]") małymi grupami zaczęli udawać się do Jasribu, zaś jako ostatni, 24 września, Mekkę opuścił Mahomet wraz z Abu Bakrem. Data tej emigracji, czyli [[Hidżra|hidżry]], stała się potem początkiem [[Kalendarz muzułmański|ery muzułmańskiej]]<ref>{{Cytuj książkę | autor r=F. Buhl, A.T. Welch | rozdział=Muḥammad 1. The Prophet's life and career | nazwisko=Bosworth | imię=C.E. | nazwisko2=Van Donzel | imię2=E. | nazwisko3=Heinrichs | imię3=W.P. | nazwisko4=Lecomte | imię4=G. | autor link= | tytuł=The Encyclopaedia of Islam. New Edition. Volume VII | data=1993 | wydawca=E.J. Brill | miejsce=Leiden – New York | isbn=90-04-09419-9 | strony=364, 366}}; {{Cytuj książkę | nazwisko= Madeyska | imię=Danuta | autor link= Danuta Madeyska| tytuł= Historia świata arabskiego: okres klasyczny od starożytności do końca epoki Umajjadów (750) | data=1999 | wydawca=Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego | miejsce=Warszawa | isbn=83-235-0096-7 | strony=94 – 98}}; {{Cytuj książkę | nazwisko= Rodinson | imię=Maxime | inni=(przeł.) Elżbieta Michalska-Novák| tytuł= Mahomet | data=1994 | wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce=Warszawa | isbn=83-06-02382-X | strony=98 – 101, 106 – 118, 134 – 146}}</ref>.