Rolnictwo: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 37.47.13.79 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Pracusinski. |
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Bot poprawia nazwy izraelskich miejscowości i dokonuje drobnych zmian redakcyjnych |
||
Linia 20:
Nieco wcześniej doszło do udomowienia niektórych zwierząt: [[Owca domowa|owiec]] i [[koza domowa|kóz]] – ok. 10 000-7000 lat p.n.e., później [[bydło domowe]] i [[świnia domowa|świnie]] – ok. 6000 lat p.n.e. Doszło do tego także na Bliskim Wschodzie, skąd zarówno uprawa roślin, jak i hodowla zwierząt rozprzestrzeniły się po całym [[Stary Świat|Starym Świecie]].
[[Naukowiec|Uczeni]] przypuszczają, że rozwój rolnictwa doprowadził do wznoszenia dużych osiedli [[Miasto|miejskich]] oraz wielkich [[Świątynia|świątyń]]. Jednak najnowsze odkrycia na stanowisku [[Göbekli Tepe]] w południowo-wschodniej [[Turcja|Turcji]] skłoniły niemieckiego [[Archeologia|archeologa]] [[Klaus Schmidt|Klausa Schmidta]] do zrewidowania dotychczasowych poglądów. Według niego mogło być zupełnie na odwrót. Najpierw powstawały świątynie, a dopiero potem miasta wokół nich. Na wspomnianym stanowisku odkryto monumentalną świątynię pochodzącą sprzed około 9500 lat p.n.e., która została wzniesiona nie przez ludność osiadłą, lecz przez wędrowne społeczności zbieracko-myśliwskie. Uczony uważa, że konieczność zorganizowania długotrwałych prac budowlanych wokół świątyni niejako zmusiła robotników do wynalezienia rolnictwa, ponieważ nie mieli innej możliwości zaopatrywania się w potrzebne im większe ilości pożywienia<ref>{{cytuj pismo|autor=Wojciech Pastuszka, ''Świątynia dała im zboże'', „Gazeta Wyborcza”, nr 172, 24.07.2008}}</ref>. Także inne najnowsze odkrycia zdają się potwierdzać podobne przypuszczenia. [[Ryszard Mazurowski]], [[Archeologia|archeolog]] z [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]], za najstarszą [[Osada|osadę]] na świecie uważa [[Tell Qaramel]] w [[Syria|Syrii]], w pobliżu pasma górskiego [[Taurus (góry w Turcji)|Taurus]]. Osada ta była zamieszkana już w XI i X tysiącleciu p.n.e., lecz nie znaleziono w niej śladów upraw roślin lub hodowli zwierząt. Najwcześniejsze osady o charakterze częściowo rolniczym to [[Abu Hurejra]] w Syrii, [[Gandż Dareh]] w Iraku, [[
[[Jerzy Adam Kowalski|Jerzy A. Kowalski]] ogłosił ostatnio koncepcję, że to [[kapłan]]i świątynni mogli wynaleźć uprawę roślin i hodowlę zwierząt. Świątynie musiały otrzymywać datki w postaci żywności, i to zarówno na potrzeby [[Ofiara (religia)|ofiarne]], jak i na wyżywienie kapłanów. Wielka świątynia z licznym gronem wiernych uzyskiwała znaczne nadwyżki żywności, które musiała jakoś przechowywać. Wśród danin były z pewnością [[Ziarniak|ziarna]] dzikich [[Zboża|zbóż]], jak również odłowione, żywe zwierzęta. Duże zapasy ziarna odłożone na później ulegały kiełkowaniu i przerastaniu. Od tej prostej obserwacji był już tylko krok do celowego wysiewania nasion. Z kolei duże ilości ofiarowanych zwierząt trzymano zapewne w świątynnych zagrodach. Nikt nie miał lepszej sposobności niż personel świątyń, by zaobserwować naturalny [[rozród]] zwierząt<ref>{{cytuj książkę|autor link=Jerzy Adam Kowalski|imię = Jerzy A.|nazwisko=Kowalski|tytuł=Homo eroticus|wydawca=Wydawnictwo IBS|miejsce=Opole|data=2011|strony=168-169}}</ref>.
Linia 48:
=== Warunki pozaprzyrodnicze rozwoju rolnictwa ===
# Struktura wielkości gospodarstw rolnych – większość gospodarstw rolnych w Polsce nie przekracza 5 ha<ref>{{Cytuj stronę | url = http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5507/5/4/1/rl_charakterystyka_gospodarstw_rolnych_2013.pdf | tytuł = Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2013 r. | nazwisko = | imię = | autor = Główny Urząd Statystyczny | autor link = GUS | data = | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = | oznaczenie = | strony = | język = | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 2017-04-13}}</ref>, więc nie przynoszą dużych zysków. W takim przypadku nie można zainwestować w ich rozbudowę czy też mechanizacje.
# Forma własności gospodarstw – w Polsce przeważają gospodarstwa indywidualne, najczęściej rodzinne (ich właścicielami są pojedyncze osoby lub rodziny). Pomimo procesu
# Mechanizacja rolnictwa – ma duży wpływ na efektywność gospodarki rolnej. W Polsce poziom mechanizacji nie jest zbyt wysoki. Rolników często nie stać na zakup nowych urządzeń.
# [[Nawożenie]]
|