Dwór w Idzikowie: Różnice pomiędzy wersjami

| nazwa = Dwór Idzików

| zabytek = 66 220/764 z 30.09.1960<ref>Na podstawie ''Rejestru zabytków województwa wałbrzyskiego'' z 1998 roku.</ref>

| państwo = POL

| miejscowość = [[Idzików]]

| styl architektoniczny = [[renesans]]owo-[[barok]]owy

| architekt =

| właściciel =

| kod mapy = Bystrzyca Kłodzka (gmina)

| stopniN = 50 | minutN = 17 | sekundN = 19

| stopniE = 16 | minutE = 45 | sekundE = 17

}}

 

 

== Położenie ==

Dwór Idzików położony jest w centrum wsi przy dawnym [[majdan (urbanistyka)|majdanie]] [[folwark|folwarcznym]]<ref>''Kotlina Kłodzka. Mapa turystyczna, 1:100&nbsp;000'', Eko-Graf, Wrocław 1997.</ref>. Jest budowlą o przysadzistej, wydłużonej sylwecie, ustawioną szczytem do głównej drogi wiejskiej i, wiodącego przez mostek nad potokiem [[Biała Woda (dopływ Nysy Kłodzkiej)|Biała Woda]], wjazdu na dziedziniec. W skład zabudowań dworskich oprócz głównego budynku wchodzą jeszcze obiekty gospodarcze z [[XVIII wiek|XVIII]] wieku, zaś w jego pobliżu znajdują się resztki zabytkowego renesansowego [[ogród|ogrodu]] o powierzchni 0,5 ha, który znacznie został obecnie zniekształcony<ref>''Słownik geografii turystycznej Sudetów'', pod red. M. Staffa, t. 15, Wrocław 1994, s. 163.</ref>.

 

Nie znamy początków historii dworu. Pewne natomiast jest to, że istniał on już przed 1477 rokiem, a w 1599 roku był wzmiankowany jako siedziba [[Reichenbachowie|Reichenbachów]]. W ciągu kolejnych stuleci forma budynku uległa licznym przebudowom. Najstarsze jego fragmenty pochodzą z końca XV wieku lub z początku XVI wieku i zachowały się w części północnej, nieco odchylonej od osi oraz prawdopodobnie stanowią one resztki wieży mieszkalnej. Obiekt był wielokrotnie niszczony przez pożary (1622, 1651, 1664), a następnie odbudowywany, przebudowywany i rozbudowywany, co skutkowało wieloma nieregularnościami w jego planie, układzie wnętrz i kompozycji [[elewacja|elewacji]], szczególnie zachodniej (zakłócenia w rytmie osi i kształcie otworów okiennych oraz podziale płaszczyzny ściany). Nie wiadomo jak wyglądał on w XVIII wieku. Źródła odnotowują wyłącznie, że był on dwukondygnacyjny<ref name=autonazwa1>''Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej'', pod red. J. Laski i M. Kowalcze, t. 1, Kłodzko 2009, s. 158.</ref>.:

 

Po 1945 roku obiekt został [[Reforma rolna w Polsce (1944)|przejęty przez władze]] polskie i zaadaptowany na biura dla administracji miejscowego [[PGR]]-u. W 1977 roku część budowli uległa zniszczeniu i została rozebrana, a dwór prowizorycznie zabezpieczono. Obecnie obiekt stoi pusty<ref>[http://dolny-slask.org.pl/17556,obiekt.html Historia dworu w Idzikowie na stronie "Vratislavia Amici"] [on-line] [dostęp: 4.02.2012]</ref>.

 

Obiekt obecnie jest budowlą dwukondygnacyjną, założoną na wydłużonym planie o nieco zwichrowanej osi wzdłużnej, przykrytą [[Dach czterospadowy|czterospadowym dachem]] z niewielkimi [[Lukarna|lukarnami]]. Część północną, [[Trakt (architektura)|jednotraktową]] od południowej, dwutraktowej oddziela korytarz, w którym umieszczono trójbiegowe schody założone na planie litery T. We wnętrzach przyziemia zastosowano [[sklepienie kolebkowe|sklepienia kolebkowe]], [[kolebkowe]] z [[luneta (architektura)|lunetami]] i [[sklepienie żaglowe|sklepienia żaglowe]]. Elewację wschodnią (fasadę) i północną z pozostałościami wolutowego [[Szczyt (budownictwo)|szczytu]] uporządkowano i ujednolicono stylistycznie. W tym celu na kondygnacji piętra zastosowano podział ramowy w postaci [[Lizena|lizen]] wspartych na listowym gzymsie kordonowym, a okna oprawiono w tynkowe, uszakowate opaski i łukowate obdasznice, pod którymi zaprojektowano dekorację z motywami liści palmowych<ref name=autonazwa1 />.