Augustianie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
CiaPan (dyskusja | edycje)
m drobne techniczne
WP:SK, mniej polonocentryzmu w układzie informacji, -linki do dat, int.
Linia 16:
|www = http://www.augustianie.pl
}}
[[Plik:Pce Wik S5000806.JPG|thumb|150px|left|Ruiny [[Klasztor Augustianów w Policach-Jasienicy|klasztoru Augustianów w Policach-Jasienicy]]]]
'''Zakon Świętego Augustyna''' (Augustianie, [[język łaciński|łac.]] Ordo Sancti Augustini – ''OSA''; do 1963 '''augustianie-eremici''', [[język łaciński|łac.]] Ordo Eremitarum Sancti Augustini – ''OESA'') – [[zgromadzenie zakonne]] powstałe [[1 marca]] [[1256]] roku po zjednoczeniu różnych wspólnot [[eremici|eremickich]], które żyły według [[reguła zakonna|reguły]] [[Augustyn z Hippony|świętego Augustyna z Hippony]]. [[Zakon]] augustianów jest zaliczany do [[zakon żebrzący|zakonów żebrzących]]. Ubiorem jest czarny [[habit]] z kapturem i skórzanym pasem. Do [[Polska|Polski]] w jej ówczesnych granicach (konkretnie do [[Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty w Krakowie|Krakowa]]) zostali sprowadzeni z [[Czechy|Czech]] w [[1342]] roku przez króla [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza Wielkiego]]. W roku 1331 zostali sprowadzeni na Pomorze do [[Klasztor Augustianów w Policach-Jasienicy|Polic]] przez [[Barnim III Wielki|Bramina III]]. [[Siemowit III]] sprowadził augustianów na Mazowsze, w 1356 r. do [[Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Rawie Mazowieckiej|Rawy]] i do [[Kościół św. Marcina w Warszawie|Warszawy]] a dwa lata później do [[Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Ciechanowie|Ciechanowa]].<ref>Wojciech Górczyk, Topografia sakralna Ciechanowa do roku 1600, "[[Bieżuńskie Zeszyty Historyczne]]" , nr 30 (2016), s.60.</ref>. Klasztory w Polsce należały do prowincji bawarskiej i były podzielone na trzy okręgi: polski, mazowiecki i ruski<ref>Wojciech Górczyk, Topografia sakralna Ciechanowa do roku 1600, "[[Bieżuńskie Zeszyty Historyczne]]" , nr 30 (2016), s.58, p. 23 i 24.</ref>. Do okręgu polskiego należały klasztory w Krakowie, Olkuszu, Książu Wielkim, Wieluniu, Krasnymstawie i Pilznie; do mazowieckiego klasztory w [[Kościół św. Marcina w Warszawie|Warszawie (1356)]], [[Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Rawie Mazowieckiej|Rawie(1356)]] i [[Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Ciechanowie|Ciechanowie(1358)]]; do ruskiego w Brześciu Litewskim i Grodnie<ref>Wojciech Górczyk, Topografia sakralna Ciechanowa do roku 1600, "[[Bieżuńskie Zeszyty Historyczne]]" , nr 30 (2016), s.59, p.24.</ref>. Samodzielna polska [[prowincja zakonna]] powstała [[6 lipca]] [[1547]] roku. Podczas reformacji nastąpił kryzys, we wszystkich klasztorach było zaledwie dziesięciu ojców z czego jeden w Ciechanowie <ref> Wojciech Górczyk, Topografia sakralna Ciechanowa do roku 1600, "[[Bieżuńskie Zeszyty Historyczne]]" , nr 30 (2016), s. 62-64.</ref>. Ponowny rozwój nastąpił od XVII wieku. Klasztory na terenach zaboru rosyjskiego zostały zniesione w 1864 r. [[Kasata klasztorów w zaborze rosyjskim|
'''Zakon Świętego Augustyna''' (Augustianie, [[język łaciński|łac.]] ''Ordo Sancti Augustini'' – OSA; do 1963 '''augustianie-eremici''', łac. ''Ordo Eremitarum Sancti Augustini'', OESA) – [[zgromadzenie zakonne]] powstałe 1 marca 1256 roku po zjednoczeniu różnych wspólnot [[Eremita|eremickich]], które żyły według [[reguła zakonna|reguły]] [[Augustyn z Hippony|świętego Augustyna z Hippony]].
podczas kasaty]]. Do XX wieku przetrwał tylko klasztor [[Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty w Krakowie|w Krakowie ]].
 
NaAugustianie przestrzeni wiekówzaliczani augustianie dali Kościołowi około 12do [[święty]]chzakon iżebrzący|zakonów 171 [[błogosławionyżebrzących]]ch. PierwszymIch błogosławionymubiorem augustianinemjest pochodzącym zczarny [[Polska|Polskihabit]] maz szansękapturem byći [[Izajaszskórzanym Boner]] (1399-1471)pasem. AugustianieProwadzą prowadząoni działalność naukową, misyjną, społeczną oraz pracują wśród ludzi chorych, ubogich, upośledzonych i odrzuconych na margines społeczeństwa.
[[Plik:Pce Wik S5000806.JPG|thumb|150px|left|Ruiny [[Klasztor Augustianów w Policach-Jasienicy|klasztoru Augustianów w Policach-Jasienicy]]]]
 
== Członkowie zakonu ==
W [[1950]] roku zniesieni w Polsce przez ówczesnego [[biskupi krakowscy|metropolitę krakowskiego]], księcia Adama [[Kardynał]]a [[Adam Stefan Sapieha|Sapiehę]], ze względu na udział zakonników w ruchu [[księża patrioci|księży patriotów]]. Reaktywowani w początku lat 80. [[XX wiek|XX]] wieku.
Augustianami było 16 kardynałów, 3 patriarchów, 58 arcybiskupów i 365 biskupów<ref>stan na 20 maja 2013; źródło: [http://www.gcatholic.org/orders/006.htm Giga-Catholic Information]</ref>, około 12 [[święty]]ch i 171 [[błogosławiony]]ch. Do zakonu należeli m.in.: [[Aegidius Colonna Romanus]], [[Bonaventura Badoer]], [[Luis Ponce de León]], wspomniany już [[Izajasz Boner]], [[Marcin Luter]] – ojciec [[reformacja|Reformacji]], [[Gregor Mendel|Grzegorz Mendel]] – prekursor [[genetyka|genetyki]], [[Andrés de Urdaneta]], [[Tomasz z Villanuevy]], Walenty Scholar - astronom, brat Eneasz- współtwórca almanach[[Almanach u(astronomia)|almanachu]] astronomicznego, Piotr z Krakowa- teolog<ref> Wojciech {{odn|Górczyk, Topografia sakralna Ciechanowa do roku 1600, "[[Bieżuńskie Zeszyty Historyczne]]" , nr 30 (|2016), |s.=61.</ref>}}, [[Wilhelm Gaczek]], [[Grzegorz Uth]].
 
== Augustianie w Polsce ==
Obecnie prowincja polska posiada 3 [[klasztor]]y: dwa w Krakowie i jeden w [[Łomianki|Łomiankach]] k. Warszawy. Są to:
Do [[Polska|Polski]] w jej ówczesnych granicach (konkretnie do [[Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty w Krakowie|Krakowa]]) zostali sprowadzeni z [[Królestwo Czech|Czech]] w 1342 roku przez króla [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza Wielkiego]]. W roku 1331 zostali sprowadzeni na Pomorze do [[Klasztor Augustianów w Policach-Jasienicy|Polic]] przez [[Barnim III Wielki|Bramina III]]. [[Siemowit III]] sprowadził augustianów na Mazowsze, w 1356 r. do [[Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Rawie Mazowieckiej|Rawy]] i do [[Kościół św. Marcina w Warszawie|Warszawy]], a dwa lata później do [[Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Ciechanowie|Ciechanowa]]{{odn|Górczyk|2016|s=60}}.
* Klasztor pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej Dziewicy i Męczennicy, przy którym działa [[Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty w Krakowie]] oraz jedyne w Polsce [[Augustianki|Zgromadzenie Sióstr Świętego Augustyna]]
* Klasztor pw. Matki Bożej Dobrej Rady, przy którym działa [[Kościół św. Mikołaja z Tolentino w Krakowie]]
* Klasztor pw. Matki Bożej Pocieszenia
 
Klasztory w Polsce należały do prowincji bawarskiej i były podzielone na trzy okręgi: polski, mazowiecki i ruski{{odn|Górczyk|2016|s=58}}. Do okręgu polskiego należały klasztory w Krakowie, Olkuszu, Książu Wielkim, Wieluniu, Krasnymstawie i Pilznie; do mazowieckiego klasztory w [[Kościół św. Marcina w Warszawie|Warszawie (1356)]], [[Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Rawie Mazowieckiej|Rawie (1356)]] i [[Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Ciechanowie|Ciechanowie (1358)]]; do ruskiego w Brześciu Litewskim i Grodnie{{odn|Górczyk|2016|s=59}}. Samodzielna polska [[prowincja zakonna]] powstała 6 lipca 1547 roku. Podczas reformacji nastąpił kryzys, we wszystkich klasztorach było dziesięciu ojców, z czego jeden w Ciechanowie{{odn|Górczyk|2016|s=62-64}}. Ponowny rozwój nastąpił od XVII wieku. Klasztory na terenach zaboru rosyjskiego zostały zniesione w 1864 r. [[Kasata klasztorów w zaborze rosyjskim|w ramach szerszej kasaty]]. Do XX wieku przetrwał tylko klasztor [[Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty w Krakowie|w Krakowie]] .
Na przestrzeni wieków augustianie dali Kościołowi około 12 [[święty]]ch i 171 [[błogosławiony]]ch. Pierwszym błogosławionym augustianinem pochodzącym z [[Polska|Polski]] ma szansę być [[Izajasz Boner]] (1399-1471). Augustianie prowadzą działalność naukową, misyjną, społeczną oraz pracują wśród ludzi chorych, ubogich, upośledzonych i odrzuconych na margines społeczeństwa.
 
W [[1950]] roku zniesieni w Polsce przez ówczesnego [[biskupi krakowscy|metropolitę krakowskiego]], księcia Adama [[Kardynał]]a [[Adam Stefan Sapieha|Adama Sapiehę]], ze względu na udział zakonników w ruchu [[księża patrioci|księży patriotów]]. Reaktywowani w początku lat 80. [[XX wiek|XX]] wieku.
Zakon Świętego Augustyna dał Kościołowi 16 kardynałów, 3 patriarchów, 58 arcybiskupów i 365 biskupów<ref>stan na 20 maja 2013; źródło: [http://www.gcatholic.org/orders/006.htm Giga-Catholic Information]</ref>.
 
*Obecnie Klasztorprowincja polska posiada 3 [[klasztor]]y: dwa w Krakowie i jeden w [[Łomianki|Łomiankach]] k. Warszawy. Są to: klasztor pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej Dziewicy i Męczennicy, przy którym działa [[Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty w Krakowie]] oraz jedyne w Polsce [[Augustianki|Zgromadzenie Sióstr Świętego Augustyna]], klasztor pw. Matki Bożej Dobrej Rady, przy którym działa [[Kościół św. Mikołaja z Tolentino w Krakowie]], oraz klasztor pw. Matki Bożej Pocieszenia.
 
Do zakonu należeli m.in.[[Aegidius Colonna Romanus]], [[Bonaventura Badoer]], [[Luis Ponce de León]], wspomniany już [[Izajasz Boner]], [[Marcin Luter]] – ojciec [[reformacja|Reformacji]], [[Gregor Mendel|Grzegorz Mendel]] – prekursor [[genetyka|genetyki]], [[Andrés de Urdaneta]], [[Tomasz z Villanuevy]], Walenty Scholar - astronom, brat Eneasz- współtwórca almanach u astronomicznego, Piotr z Krakowa- teolog<ref> Wojciech Górczyk, Topografia sakralna Ciechanowa do roku 1600, "[[Bieżuńskie Zeszyty Historyczne]]" , nr 30 (2016), s.61.</ref>, [[Wilhelm Gaczek]], [[Grzegorz Uth]].
{{Przypisy}}
 
Linia 38:
* [[Augustianki]]
* [[Augustianizm]]
 
== Bibliografia ==
* Wojciech Górczyk, Topografia sakralna Ciechanowa do roku 1600, "[[Bieżuńskie Zeszyty Historyczne]]" , nr 30 (2016)
 
== Linki zewnętrzne ==