Wikipedia

Walenik mały: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Paranaja (dyskusja | edycje)
18 edycji
drobne merytoryczne
Linia 14:
|podgromada = [[żyworodne]]
|infragromada = [[łożyskowce]]
|rząd nadrząd = [[Cetartiodactyla]]
{{wstaw takson |rząd = [[walenie]]}}
{{wstaw takson |podrząd = [[fiszbinowce]]}}
|rodzina = [[walenikowate]]/[[Cetotheriidae]]
|rodzaj = walenik
|gatunek = walenik mały
Linia 38:
Gatunek opisany został po raz pierwszy przez [[John Edward Gray|J. E. Graya]] w 1846 roku pod nazwą ''Balaena marginata'' i zaliczany był do [[walowate|walowatych]] (Balaenidae) w [[rodzaj (biologia)|podrodzaju]] ''Caperea'' w obrębie rodzaju ''Balaena''{{r|Gray1846}}. Jako [[miejsce typowe]] autor wskazał „Inhab. W. Australia”{{r|Gray1846}}, uściślone przez A. N. Bakera w 1985 roku na umiarkowane wody [[półkula zachodnia|półkuli zachodniej]]{{r|Baker}}. Jedyny przedstawiciel rodzaju '''walenik'''{{r|miiz}} (''Caperea'') utworzonego przez J. E. Graya w 1864{{r|Gray1864}} roku oraz rodziny '''walenikowatych''' (Neobalaenidae) utworzonego przez J. E. Graya w 1873 roku{{r|Gray1873}}. Ze względu na cechy różniące go od swoich kuzynów (dwie bruzdy na spodzie przedniej części ciała, obecność płetwy grzbietowej{{r|ZEI}}) został [[klasyfikacja biologiczna|zaklasyfikowany]] do odrębnej rodziny.
 
Analiza [[kladystyka|kladystyczna]] przeprowadzona przez Biscontiego (2012) po opisaniu kopalnego gatunku ''[[Miocaperea|Miocaperea pulchra]]'' zasugerowała, że te dwa gatunki należą do kladu Neobalaenidae, najbliżej spokrewnionego z [[walowate|walowatych]] (Balaenidae){{r|Bisconti}}. Z kolei według analizyanaliz wykonanejwykonanych m.in. przez Fordyce'a i Marksa (2013, 2015) ''CapareaCaperea marginata'' należy do grupy [[Cetotheriidae]], uznawanej dotychczas za wymarłą w późnym [[miocen]]ie{{r|FM13|baleenboom}}. W takim wypadku rodzina walenikowatych stawałaby się podrodziną Neobalaeninae w obrębie Cetotheriidae{{r|Marxetal}}.
 
== Wygląd ==
Osiąga około 6,5 m długości (maksymalnie 6,4 m{{r|PWN2008Marxetal}}) i 3–3,5 tony masy, co czyni go najmniejszym żyjącym współcześnie [[fiszbinowce]]m. Jego [[skóra]] jest ciemnoszara, pozbawiona fałd. Kształtem ciała przypomina wieloryby gładkoskóre, lecz posiada też cechy [[płetwalowate|płetwalowatych]]: ma [[płetwa|płetwę]] grzbietową, spodnia część ciała jest jaśniejsza od górnej.
 
Podczas rozwoju proporcje czaszki walenika małego pozostają względnie stałe; w konsekwencji dorosłe zwierzę pod ich względem przypomina osobniki młodociane, a nawet płody{{r|czaszka}}.
 
{{Przypisy|2|przypisy=
* <ref name="miiz">Nazwa polska za: {{Cytuj książkę | autor = Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz| tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = Muzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9| strony = 187}}</ref>
<ref name="MK">Międzynarodowa Konwencja o uregulowaniu połowów wielorybów, sporządzona w Waszyngtonie dnia 2 grudnia 1946 r. ({{Dziennik Ustaw|rok=2009 |numer= 143|pozycja= 1165}})</ref>
<ref name="PWN2008">{{Cytuj książkę | tytuł= Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0| data=2008 | wydawca=[[pwn.pl]] Sp. z o.o. | isbn=978-83-61492-24-5}}</ref>
<ref name="ZEI">{{Cytuj książkę | tytuł= Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana | data=2005 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-14344-4}}</ref>
* <ref name="Gray1846">{{cytuj książkę| autor = J. E. Gray| tytuł = The zoology of the voyage of the H.M.S. Erebus & Terror, under the command of Captain Sir James Clark Ross, during the years 1839 to 1843|url = http://biodiversitylibrary.org/item/31178#page/72/mode/1up|rok = 1846|wydawca = E. W. Janson|miejsce = Londyn|część = 1|tytuł części = Mammalia, Birds|strony = 48|cytat = |język = en}}</ref>
* <ref name="Gray1864">{{cytuj pismo |autor = J. E. Gray|tytuł = On the Cetacea which have been observed in the seas surrounding the British Islands|url = http://biodiversitylibrary.org/item/90417#page/262/mode/1up|czasopismo = Proceedings of the Zoological Society of London| wolumin = 1864|wydanie = |strony = 202|rok = 1864|doi = |język = en}}</ref>
* <ref name="Gray1873">{{cytuj pismo |autor = J. E. Gray|tytuł = Notes on the whales and dolphins of the New-Zealand seas|url = http://biodiversitylibrary.org/item/78268#page/120/mode/1up|czasopismo = The Annals and Magazine of Natural History| wolumin = 11|oznaczenie = Forth Series|strony = 108|rok = 1873|doi = |język = en}}</ref>
* <ref name=FM13>{{otwarty dostęp}} {{Cytuj pismo |autor=R. Ewan Fordyce, Felix G. Marx |tytuł=The pygmy right whale <em>''Caperea marginata</em>'': the last of the cetotheres |czasopismo=Proceedings of the Royal Society B |oznaczenie=280 (1753): 20122645 |rok=2013 |doi=10.1098/rspb.2012.2645 |język=en}}</ref>
<ref name=Bisconti>{{Cytuj pismo |autor=Michelangelo Bisconti |tytuł=Comparative osteology and phylogenetic relationships of <em>''Miocaperea pulchra</em>'', the first fossil pygmy right whale genus and species (Cetacea, Mysticeti, Neobalaenidae) |czasopismo=Zoological Journal of the Linnean Society |wolumin=166 |wydanie=4 |strony=876–911 |rok=2012 |doi=10.1111/j.1096-3642.2012.00862.x |język=en}}</ref>
* <ref name="Baker">{{cytuj książkę| autor = S. H. Ridgway, R. Harrison| tytuł = Handbook of marine mammals | część = 3 | tytuł części = The sirenians and baleen whales|url = |rok = 1985| autor r = A. N. Baker| rozdział = Pygmy right whale--''Caperea marginata''| wydawca = Academic Press|miejsce = Londyn|wydanie = |isbn = |strony = |cytat = |język = en}}</ref>}}
<ref name=baleenboom>{{Cytuj |autor=Felix G. Marx; R. Ewan Fordyce |tytuł=Baleen boom and bust: a synthesis of mysticete phylogeny, diversity and disparity |czasopismo=Royal Society Open Science |wolumin=2 |numer=4 |s=140434 |data=2015 |doi=10.1098/rsos.140434 |język=en |dostęp=o}}</ref>
* <ref name=Marxetal>{{Cytuj |autor=Felix G. Marx, Olivier Lambert, Mark D. Uhen |tytuł=Cetacean Paleobiology |wydawca=John Wiley and Sons |miejsce=Chichester, Hoboken |data=2016 |isbn=978-1118561362}}</ref>
* <ref name=czaszka>{{Cytuj |autor=Felix G. Marx; Mónica R. Buono; R. Ewan Fordyce; R. W. Boessenecker |tytuł=Juvenile morphology: A clue to the origins of the most mysterious of mysticetes? |czasopismo=Naturwissenschaften |wolumin=100 |numer=3 |s=257–261 |data=2013 |doi=10.1007/s00114-013-1012-y |język=en}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Walenik_mały”