Order Wiernej Służby: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
N
 
źródła/przypisy, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 31:
|commons = Category:Order of Faithful Service
}}
'''Order Wiernej Służby'''<ref name="ko">{{Cytuj książkę | autor = [[Wiesław Bończa-Tomaszewski]] | tytuł = Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak | miejsce = Warszawa-Kraków | data = 1939 | strony = 503 | url = http://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=85516}}</ref>, od 2000 '''Order Narodowy Wiernej Służby''' ([[język rumuński|rum.]] ''Ordinul „Serviciul Credincios”'', ''Ordinul Național „Serviciul Credincios”'') – [[order]] [[Rumunia|rumuński]] ustanowiony [[28 kwietnia]]w [[1832]] przez króla [[Karol II Hohenzollern-Sigmaringen|Karola II]]<ref>Legea pentru Reorganizarea Ordinelor Naţionale Române promulgată prin Decretul Regal nr.1545 din 18 aprilie 1932 [w:] ''Colecțiune de legi și regulamente'' {{lang|ro}}. Bukareszt: Eminescu, 1937, s. 24</ref>, zniesiony nową konstytucją [[Rumunia w epoce komunizmu|Rumuńskiej Republiki Ludowej]] z [[13 kwietnia]] [[1948]]<ref name="skr">{{Cytuj stronę | url = http://canord.presidency.ro/IstoricSC.htm | tytuł = Ordinul, crucea şi medalia naţională “Serviciul Credincios”. Scurt istoric | opublikowany = presidency.ro | język = ro | data dostępu = 2017-09-13}}</ref> i restytuowany od [[31 marca]]w [[2000]]<ref name="ust">{{Cytuj stronę | url = http://canord.presidency.ro/Lg.29_2000.pdf | tytuł = Legea nr.29/2000 privind sistemul naţional de decoraţii al României | data = 2000-04-07 | opublikowany = presidency.ro | język = ro | data dostępu = 2017-09-13}}</ref>.
 
== CharakterystykaHistoria ==
Początki orderu sięgają ustanowienia '''Medalu Wiernej Służby''' w kwietniu 1878, do którego jako stopień wyższy w 1906 dodano '''Krzyż Wiernej Służby'''. [[28 kwietnia]] [[1932]] nowa ustawa orderowo-odznaczeniowa ustaliła trzyklasowy '''Order Wiernej Służby''' z podziałem na trzy klasy: '''Krzyż Wielki''' (''Mare Cruce''), '''Wielki Oficer''' (''Mare Ofiţer'') i '''Komandor''' (''Komandor''), oraz limitem do 225 osób we wszystkich klasach). 18 lutego 1937 dodano jako klasę najwyższą orderu '''Łańcuch''' (''Colan'') ograniczony do ośmiu osob i jako klasę najniższą '''Oficera''' (''Ofiţer'') nadawanego maksymalnie 300 osobom, wraz z trzystopniowym rozszerzeniem krzyża (maksymalnie 15&nbsp;000 odznaczonych) i trójstopniowym medalem, którego pierwsze dwa stopnie ograniczono do 9&nbsp;000 nadań{{r|skr}}.
Obecnie nadawany jest na na podstawie statutu z 29 czerwca 2000. Może być przyznany w trzech wersjach: cywilnej, wojskowej (z mieczami pomiędzy odznaką i zawieszką) i wojennej (z mieczami podłożonymi pod odznaką, ze [[wstęga orderowa|wstęgą]] ze złoconymi brzegami). [[Prezydenci Rumunii|Prezydent Rumunii]] jest z urzędu [[Wielki mistrz|Wielkim Mistrzem]] Orderu odznaczonym Krzyżem Wielkim specjalnego wykonania. Święto orderu obchodzone jest [[28 kwietnia]] – dzień ustanowienia orderu po raz pierwszy. Jest drugim najwyższym odznaczeniem rumuńskim nadawanym w czasie pokoju (po [[Order Gwiazdy Rumunii|Orderze Gwiazdy]], a przed [[Order Zasługi (Rumunia)|Orderem Zasługi]]) i trzecim w czasie wojny (wówczas najwyższym jest [[Order Michała Walecznego]])<ref name="statut">{{Cytuj stronę | url = http://canord.presidency.ro/Lg.77_1999_a.pdf | tytuł = Ordonanţa de urgenţă a Guvernului nr.105/2000 privind reinstituirea Ordinului, Crucii şi Medaliei Naţionale "Serviciul Credincios" | data = 2000-07-10 | opublikowany = presidency.ro | język = ro | data dostępu = 2017-09-13}}</ref>.
 
W grudniu 1938 dodano odmianę wojenną do wszystkich klas i stopni. Przejęcie [[Dyktatura|dyktatorskiej]] władzy przez [[Ion Antonescu|Ion Antonescu]] w 1940 ograniczyło nadania w trakcie wojny 1941–1945 z [[Sowieci|sowietami]] tylko do krzyża i medalu. Powojenne rumuńskie władze komunistyczne, po wygnaniu monarchy w 1947, zniosły wszystkie dotychczasowe odznaczenia{{r|skr}} nową konstytucją [[Rumunia w epoce komunizmu|Rumuńskiej Republiki Ludowej]] z [[13 kwietnia]] [[1948]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.cdep.ro/pls/legis/legis_pck.htp_act_text?idt=1574 | tytuł = Constituţia Republicii Populare Române din 1948 (Art. 44) | data = 1948-04-13 | opublikowany = cdep.ro | język = ro | data dostępu = 2017-09-13}}</ref>.
 
Przywrócony został nową ustawą orderowo-odznaczeniową z [[31 marca]] [[2000]] (opublikowaną 7 kwietnia 2000)<ref>{{Cytuj stronę | url = http://canord.presidency.ro/Vol64%20Decoratii.pdf | tytuł = Romania's National System of Decoration | praca = Romanian Legislation, vol.64, 2003 | opublikowany = presidency.ro | strony = 311-525| język = en | data dostępu = 2017-09-13}}</ref>. Obecnie nadawany jest na na podstawie statutu z 29 czerwca 2000. Może być przyznany w trzech wersjach: cywilnej, wojskowej (z mieczami pomiędzy odznaką i zawieszką) i wojennej (z mieczami podłożonymi pod odznaką, ze [[wstęga orderowa|wstęgą]] ze złoconymi brzegami). [[Prezydenci Rumunii|Prezydent Rumunii]] jest z urzędu [[Wielki mistrz|Wielkim Mistrzem]] Orderu odznaczonym Krzyżem Wielkim specjalnego wykonania. Święto orderu obchodzone jest [[28 kwietnia]] – dzień ustanowienia orderu po raz pierwszy. Jest drugim najwyższym odznaczeniem rumuńskim nadawanym w czasie pokoju (po [[Order Gwiazdy Rumunii|Orderze Gwiazdy]], a przed [[Order Zasługi (Rumunia)|Orderem Zasługi]]) i trzecim w czasie wojny (wówczas najwyższym jest [[Order Michała Walecznego]])<ref name="statut">{{Cytuj stronę | url = http://canord.presidency.ro/Lg.77_1999_a.pdf | tytuł = Ordonanţa de urgenţă a Guvernului nr.105/2000 privind reinstituirea Ordinului, Crucii şi Medaliei Naţionale "Serviciul Credincios" | data = 2000-07-10 | opublikowany = presidency.ro | język = ro | data dostępu = 2017-09-13}}</ref>.
 
Podział na klasy i limity dla obywateli Rumunii:
Linia 50 ⟶ 54:
{{Kategoria główna|Polacy odznaczeni Orderem Wiernej Służby (Rumunia)}}
 
{{Przypisy|2}}
 
{{Rumuńskie odznaczenia}}
[[Kategoria:Rumuńskie odznaczenia]]