Brunei: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lit.
Stanko (dyskusja | edycje)
→‎XVI–XX wiek: drobne techniczne
Linia 128:
W 1521 roku Brunei zostało odkryte przez [[Portugalia|Portugalczyków]] podczas wyprawy [[Ferdynand Magellan|Ferdynanda Magellana]] (1480–1521) – kronikarz wyprawy [[Antonio Pigafetta]] (1491–1534) odwiedził dwór sułtana [[Bolkiah]]a{{r|Sidhuxxviii}}. W 1524 roku sułtanem został [[Abdul Kahar]] (panujący w latach 1524–1530) a portugalski kapitan [[Malakka (sułtanat)|Malakki]] [[Afonso de Albuquerque]] (1453–1515) przysłał do Brunei misję, po czym w 1526 roku Portugalczycy podpisali z Brunei traktat handlowy{{r|Sidhuxxviii}}.
 
14 kwietnia 1578 roku Brunei zaatakowali [[Hiszpania|Hiszpanie]] dowodzeni przez [[Gubernatorzy generalni Filipin|gubernatora Filipin]] [[Francisco de Sande]] (1540–1602), którym udało się zająć stolicę sułtanatu{{r|Sidhuxxviii}}. Musieli jednak się wycofać po wybuchu epidemii{{r|Sidhuxxviii}}. W 1580 roku podjęli kolejna próbę zajęcia stolicy pod dowództwem kapitana [[Juan Acre de Sadornil]|Juana Acre de Sadornila]], która również się nie powiodła{{r|Sidhuxxviii}}.
 
W 1661 roku w stolicy wybuchła [[wojna domowa]] – Abdul Mubin, sprawujący funkcję [[Bendahara|bendahary]], zabił sułtana [[Muhammad Ali (sułtan Brunei)|Muhammada Alego]] i zajął tron jako 14. sułtan [[Abdul Hakkul Mubin]]{{r|Sidhuxxviii}}.
Linia 136:
W 1807 roku, po śmierci 21. sułtana [[Muhammad Tadżuddin|Muhammada Tadżuddina]] doszło do kolejnego konfliktu zbrojnego o tron, z którego zwycięsko wyszedł teść zmarłego władcy [[Muhammad Kanzul Alam]]{{r|Sidhuxxviii}}. Po odkryciu złóż [[antymonit]]u w Sarawaku, Brunei zajęło Sarawak, by czerpać korzyści z handlu tym surowcem z [[Singapur]]em{{r|Sidhuxxviii}}. Gubernatorem Sarawaku z ramienia Brunei został Indera Mahkota, który prowadził rządy represji{{r|Sidhuxxviii}}. W 1835 roku wybuchło powstanie w Sarawaku przeciwko okupantowi, którego stłumienie powierzono bendaharze Brunei [[Muda Hassim|Mudzie Hassimowi]]{{r|Sidhuxxviii}}. W 1839 roku Hassim spotkał Brytyjczyka [[James Brooke|James'a Brooke'a]] (1803–1868), którego poprosił w 1840 roku o wsparcie w walce z rebeliantami, proponując mu w zamian objecie urzędu gubernatora Sarawaku oraz poparcie dla powrotu Hassima do stolicy{{r|Sidhuxxviii}}. Po stłumieniu rebelii, Brook został mianowany przez Hassima gubernatorem Surawaku w 1841 roku, a sułtan wydal stosowną nominację w roku 1842{{r|Sidhuxxviii}}.
 
W latach 1942–1945 kraj był okupowany przez [[Japonia|Japończyków]]. W 1959 roku Wielka Brytania przyznała Brunei [[autonomia|częściową autonomię]], a w 1971 roku całkowitą autonomię wewnętrzną.
 
=== Powstanie w Brunei ===