Styl narodowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
grafika zamiana |
link - poprawa |
||
Linia 41:
[[Plik:Radom - Katedra Opieki NMP7.jpg|thumb|left|J.P. Dziekoński, [[Katedra Opieki Najświętszej Maryi Panny w Radomiu]]]]
[[Plik:Warszawa, Kościół Najświętszego Zbawiciela - 13.05.2009 r..JPG|thumb|Kościół Zbawiciela w Warszawie, Stefan Szyller 1901-1903. Przykład poszukiwania stylu narodowego przy użyciu form polskiego renesansu]]
Istotnym wydarzeniem na drodze popularyzacji koncepcji stylu wiślano-bałtyckiego był konkurs na projekt [[Bazylika katedralna Świętych Michała i Floriana w Warszawie|warszawskiego kościoła św. Floriana]], ogłoszony w 1886 roku. Już w jego regulaminie określono, że ''styl budowy ma być ostro-łuczny w odcieniu tak zwanym wiślano-bałtyckim''<ref>Za: K. Stefański, ''Polska architektura sakralna w poszukiwaniu stylu narodowego'', Łódź 2002, s. 46.</ref>. Spośród 25 projektów jury wybrało propozycję [[Józef Pius Dziekoński|Józefa Piusa Dziekońskiego]], zrealizowaną następnie w latach 1888–94. Jak okazało się w praktyce, spektrum wzorców, po które sięgał architekt, było dość szerokie (wzorował się m.in. na wiedeńskim [[Kościół Wotywny w Wiedniu|Votivkirche]] z lat 1856–79) i zdaniem historyka sztuki [[Krzysztof Stefański|Krzysztofa Stefańskiego]] [...] ''ogólnikowe wskazania form "stylu wiślano-bałtyckiego" prowadziły do niekonsekwencji i dowolności w praktycznym wcielaniu jej w życie. W przypadku kościoła św. Floriana prowadziło to do powierzchownego nakładania "rodzimego" detalu ceglanego na katedralny typ świątyni zaczerpnięty z architektury Zachodu''<ref>K. Stefański, ''Polska architektura sakralna w poszukiwaniu stylu narodowego'', Łódź 2002, s. 50.</ref>. Drugą czołową realizacją tego nurtu był kościół Wniebowzięcia NMP w Łodzi, zaprojektowany przez [[Konstanty Wojciechowski (
W latach 90. XIX w. nie brakowało głosów zwolenników stylu wiślano-bałtyckiego, takich jak ks. [[Antoni Brykczyński]], piszący: ''Jedynie praktycznym i zalecenia godnym stylem dla naszych kościołów ''[...]'' jest styl gotycki w jego odcieniu wiślano-bałtyckim''<ref>A. Brykczyński, ''W jakim stylu najwłaściwiej u nas kościoły budować'', PK, 1893, nr 45, s. 726–728. Za: K. Stefański, ''Polska architektura sakralna w poszukiwaniu stylu narodowego'', Łódź 2002, s. 53.</ref>. W Królestwie wznoszono w tym czasie liczne kościoły w stylu wiślano-bałtyckim, projektowane m.in. przez Dziekońskiego (np. [[Katedra Opieki Najświętszej Maryi Panny w Radomiu|katedra Opieki Najświętszej Marii Panny w Radomiu]], [[Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku|kościół Wniebowzięcia NMP w Białymstoku]], [[kościół Matki Bożej Pocieszenia w Żyrardowie]], kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Czerwonce Liwskiej, [[Kościół św. Stanisława Biskupa Męczennika w Warszawie|kościół św. Stanisława w Warszawie]]), Wojciechowskiego (kościół w Milejowie, Gorzkowicach, Zdunach), [[Jan Hinz]] (kościół w Markach), [[Edward Cichocki]] (kościół w Radziwiu, Rozniszowie), [[Władysław Marconi]] (kościół w Mogielnicy), [[Stefan Szyller]] (kościół w Dłutowie), [[Józef Stefan Pomian-Pomianowski]] (kościoły w [[Bazylika Najświętszej Maryi Panny Anielskiej w Dąbrowie Górniczej|Dąbrowie Górniczej]], [[Parafia św. Tomasza Apostoła w Sosnowcu|Sosnowcu-Pogoni]], [[Kościół św. Jana Chrzciciela w Sosnowcu|Sosnowcu-Niwce]], [[Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa w Dąbrowie Górniczej|Strzemieszycach]], [[Kościół św. Joachima w Sosnowcu|Sosnowcu-Zagórzu]]).
| |||