Bielnik Kopischa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mafo (dyskusja | edycje)
m Dodano kategorię "Architektura klasycystyczna w Łodzi" za pomocą HotCat
Mafo (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 37:
'''Bielnik Kopischa''' – najstarszy zachowany obiekt fabryczny w [[Łódź|Łodzi]], położony przy ul. [[Ulica ks. bpa Wincentego Tymienieckiego w Łodzi|ks. bpa Tymienieckiego]] 5; zwyczajowa choć nieprawidłowa nazwa budynku przemysłowo-mieszkalnego należącego do [[Tytus Kopisch|Tytusa Kopischa]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.zabytkilodzi.cba.pl/bielnik_kopischa.html | tytuł = ''Bielnik Kopischa'' | nazwisko = Wojalski | imię = Mirosław Z. | autor = | autor link = | data = | rok = | miesiąc = | praca = Zabytki Łodzi na ekslibrisach. zabytkilodzi.cba.pl | opublikowany = cba.pl | oznaczenie = | strony = | język = | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 2015-09-04 | odn =}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://pl.cit.lodz.pl/pokaz/1449,14,1,bielnik-kopischa | tytuł = ''Bielnik Kopischa'' | nazwisko = | imię = | autor = | autor link = | data = | rok = | miesiąc = | praca = Portal Centrum Informacji Turystycznej w Łodzi. pl.cit.lodz.pl > Atrakcje turystyczne | opublikowany = Centrum Informacji Turystycznej w Łodzi | oznaczenie = | strony = | język = | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 2015-09-04 | odn =}}</ref>.
 
== Historia ==
 
=== Królestwo Polskie ===
Pierwotny budynek fabryczny został wzniesiony przez władze rządowe [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]] w 1825 roku z przeznaczeniem na [[Manufaktura|manufakturę]] włókienniczą. Mieściły się tu: bielnik (oddział bielenia i uszlachetniania [[Płótno|płótna]]), [[krochmal]]nia, suszarnia, [[Folusz (maszyna)|folusz]] i [[magiel]]. Zakład przekazano w administrację najpierw Karolowi Mayowi, a następnie Danielowi Illowi, by w 1828 roku sprzedać go [[Tytus Kopisch|Tytusowi Kopischowi]] – przybyłemu z [[Kowary|Kowar]] na [[Dolny Śląsk|Dolnym Śląsku]] kupcowi i przedsiębiorcy lniarskiemu. W latach 1828–1829 wybudowano w [[Klasycyzm|stylu klasycystycznym]] budynek gospodarczy mieszczący również mieszkanie właściciela zakładu. Ta druga budowla powstała na miejscu pierwszego budynku z wykorzystaniem jego zarysów i to ona nazywana jest „bielnikiem Kopischa”, chociaż nigdy zakładu bielnikowania nie mieściła. Pozostałości pierwszego bielnika znajdują się obok – w niewysokim, otynkowanym budynku. Kopisch rozbudował zakład korzystając z pomocy rządowej Królestwa i sprowadził tkaczy lnu ze [[Śląsk]]a, tworząc z manufaktury jeden z większych zakładów lniarskich w Królestwie. Po [[Powstanie listopadowe|powstaniu listopadowym]] zakład podupadł i przestał liczyć się na łódzkim rynku. W 1874 roku został sprzedany Henrykowi i Jakubowi Petersom, od których odkupił go w roku 1878 [[Karol Scheibler|Karol Wilhelm Scheibler]].
 
=== II Rzeczpospolita ===
W 1933 roku mieściły się tu m.in. 8. i 16. Punkt Lekarski „Dzielnicy I”, Kasy Chorych m. Łodzi<ref>Informator i plan m. Łodzi. Wyd. Wojew. Zarz. Zw. Inwalidów Wojennych RP, Łódź [1933].</ref> a następnie, po reorganizacji systemu opieki zdrowotnej w Polsce, w 1937 roku, m.in. gabinet pediatryczny nr NS.III/2 Obwodu Południowego Ubezpieczalni Społecznej w Łodzi<ref>Księga adresowa miasta Łodzi i województwa łódzkiego. Rocznik 1937 – 1939. Łódź 1937.</ref>.
 
=== Polska Ludowa i współczesność ===
W okresie [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] w budynku mieściły się mieszkania zakładowe Zakładów Przemysłu Bawełnianego im. Obrońców Pokoju „Uniontex”. W połowie lat 80., po remoncie, stał się on siedzibą Pracowni Konserwacji Zabytków, a następnie Banku Przemysłowego S.A., przejętego w 2004 roku przez [[Getin Bank]] S.A. W 2006 roku miasto odkupiło nieruchomość za 4,4 mln [[Złoty|zł]] z przeznaczeniem na siedzibę biura Miejskiego Konserwatora Zabytków i Wydziału Architektury UMŁ<ref>{{Cytuj stronę | url = http://lodz.naszemiasto.pl/archiwum/miasto-kupi-bielnik-kopischa-za-4-4-mln-zl,1185966,art,t,id,tm.html | tytuł = ''Miasto kupi bielnik Kopischa (za 4,4 mln zł)'' | nazwisko = | imię = | autor = (mp.) | autor link = | data = 2006-05-04 | praca = Portal Nasze Miasto. lodz.naszemiasto.pl | opublikowany = Polsa Press Sp. z o.o. | oznaczenie = | strony = | język = | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 2015-09-04 | odn =}}</ref>. Jesienią 2006 r. przeniósł się tam także Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa UMŁ<ref>{{Cytuj stronę | url = http://lodz.wyborcza.pl/lodz/1,35153,3653492.html | tytuł = ''Przeprowadzki w Urzędzie Miasta'' | nazwisko = | imię = | autor = sasza | autor link = | data = 2006-09-29 | praca = Portal „[[Gazeta Wyborcza|Gazety Wyborczej]]”. wyborcza.pl > Miasta > Łódź > Wiadomości | opublikowany = Agora SA | oznaczenie = | strony = | język = | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 2015-09-04 | odn =}}</ref>. W późniejszych latach budynek był również siedzibą EC1 Łódź – Miasto Kultury, Zarządu [[Nowe Centrum Łodzi|Nowego Centrum Łodzi]] i oddziału [[Muzeum Miasta Łodzi]]<ref name = "Magnuszewska_2016-11-16">{{Cytuj stronę | url = http://www.dzienniklodzki.pl/wiadomosci/lodz/a/bielnik-kopischa-znowu-na-sprzedaz,11463258/ | tytuł = ''„Bielnik Kopischa” znowu na sprzedaż'' | nazwisko = Magnuszewska | imię = Agnieszka | autor = | autor link = | data = 2016-11-16 | praca = Portal „[[Dziennik Łódzki|Dziennika Łódzkiego]]”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź | opublikowany = Polska Press Sp. z o.o. | oznaczenie = | strony = | język = | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 2016-11-16 | odn =}}</ref>.