George Olah: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Poprawa martwego linku, drobne techniczne, drobne redakcyjne
Wipur (dyskusja | edycje)
różne poprawki
Linia 5:
|opis grafiki = George Olah (2009)
|podpis =
|data urodzenia = [[22 maja]] [[1927]]
|miejsce urodzenia = [[Budapeszt]]
|data śmierci = [[8 marca]] [[2017]]
|miejsce śmierci = [[Beverly Hills]]
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|zawód = [[chemia|chemik]]
|narodowość = węgierska
|Alma Mater = [[Uniwersytet Technologii i Ekonomii Techniczno-Ekonomiczny w  Budapeszcie]]
|małżeństwo =
|dzieci =
Linia 22:
|www =
}}
'''George Andrew Olah''' (''Oláh György'') (ur. [[22 maja]] [[1927]] w [[Budapeszt|Budapeszcie]], zm. [[8 marca]] [[2017]] w [[Beverly Hills]]{{r|NYT}}) – amerykański chemik pochodzenia węgierskiego, laureat [[NagrodaLaureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii|laureat Nagrody Nobla]].
 
== Życiorys ==
Ukończył studia na [[Uniwersytet Technologii i EkonomiiTechniczno-Ekonomiczny w Budapeszcie|Uniwersytecie Technologii i Ekonomii]]Techniczno-Ekonomicznym w [[Budapeszt|Budapeszcie]]. Po upadku [[powstanie węgierskie 1956|powstania węgierskiego]] w 1956 roku wyjechał do [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], a wkrótce potem do [[Kanada|Kanady]]. Tam podjął pracę w laboratorium badawczym firmy [[Dow Chemical Company|Dow Chemical]] w [[Sarnia|Sarnii]]. Prowadził badania stabilnych [[karbokation]]ów, powstających w [[reakcja Friedla-Craftsa|reakcji Friedla-Craftsa]]. Aby uzyskać trwałe karbokationy, Olah używał [[superkwas]]ów o [[moc kwasu|mocy]] miliard, a nawet bilion, razy większej od stężonego [[Kwas siarkowy|kwasu siarkowego]].
 
Wiosną 1964 przeniósł się do laboratorium w [[Framingham]], a następnie do [[Wayland (Massachusetts)|Wayland]]. W 1965 roku powrócił do pracy akademickiej na [[Case Western Reserve University]] w [[Cleveland]], a w 1977 przeniósł się na [[University of Southern California|Uniwersytet Południowej Kalifornii]].
 
W 1971 roku przyjął obywatelstwo amerykańskie.
 
W 1994 otrzymał [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii|Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii]] za wkład w rozwój chemii [[karbokation]]ów{{r|noblisci}}.
 
Drugim obszarem zainteresowań naukowych było zastosowanie [[metanol]]u jako alternatywnego źródła energii. Postulował wykorzystanie syntezy metanolu z [[metan]]u, a także z [[wodór|wodoru]] i [[dwutlenek węgla|dwutlenku węgla]], a następnie zastosowanie go m.in. w [[ogniwo paliwowe|ogniwach paliwowych]] oraz w produkcji [[Węglowodory|węglowodorów]].
 
== Przypisy ==