Skala porostowa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć) VisualEditor |
m Wycofano edycje użytkownika 109.207.61.247 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Snoflaxe. |
||
Linia 1:
'''Skala porostowa''' – skala, za pomocą której, poprzez obserwacje typów [[plecha|plech]] [[porosty|porostów]] rosnących na korze [[drzewo|drzew]] liściastych, można ocenić poziom [[Zanieczyszczenie powietrza|zanieczyszczenia powietrza]] na danym terenie. Porosty pełnią tu rolę [[Gatunek wskaźnikowy|gatunku wskaźnikowego]] ([[Gatunek wskaźnikowy|bioindykatora]]). Opracowana została przez J. Kiszkę w 1990 r.<ref name=Kiszka>{{Cytuj książkę |nazwisko=Kiszka |imię=Józef |autor link= |tytuł=Lichenoindykacja obszaru województwa krakowskiego. Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej, 18 |miejsce= |rok=1990 |strony=201-212}}</ref> i zmodernizowana przez U. Bielczyk w 2001 r.<ref>Bielczyk U. 2001. Skala porostowa. Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN. Kraków</ref>
– o bardzo silnym zanieczyszczeniu powietrza. Występują tylko najodporniejsze porosty skorupiaste lub proszkowate, np. [[misecznica proszkowata]] (''Lecanora conizaeoides'') oraz [[Lepraria|liszajce]] (''Lepraria sp.'').▼
== Skala porostowa ==
* '''Strefa I''': Bezwzględna pustynia bezporostowa – obszar, na którym nie występują porosty listkowate i krzaczkowate, będące dobrymi [[Gatunek wskaźnikowy|bioindykatorami]] czystości powietrza. Brak także porostów nadrzewnych, nawet skorupiastych; co najwyżej występują jednokomórkowe glony tworzące zielone lub brunatne naloty na korze drzew. Obejmuje centra miast, wysypiska śmieci, tereny wokół ośrodków przemysłowych i przy drogach o intensywnym ruchu samochodowym. Przyczyną jest duża emisja [[Dwutlenek siarki|dwutlenku siarki]] oraz mała wilgotność powietrza.
▲* '''Strefa II''': Względna pustynia bezporostowa – o bardzo silnym zanieczyszczeniu powietrza. Występują tylko najodporniejsze porosty skorupiaste lub proszkowate, np. [[misecznica proszkowata]] (''Lecanora conizaeoides'') oraz [[Lepraria|liszajce]] (''Lepraria sp.'').
* '''Strefa III''': Wewnętrzna strefa osłabionej wegetacji – o silnie zanieczyszczonym powietrzu. Mogą występować niektóre porosty drobnolistkowate, np.[[paznokietnik ostrygowy]] (''Hypocenomyce scalaris''), [[obrost wzniesiony]] (''Physcia adscendens''), [[złotorost postrzępiony]] (''Xanthoria candelaria'').
Linia 5 ⟶ 10:
* '''Strefa IV''': Środkowa strefa osłabionej wegetacji – o średnio zanieczyszczonym powietrzu. Występują porosty listkowate, pojawiają się niektóre porosty krzaczkowate. Występują tu m.in: [[pustułka pęcherzykowata]] (''Hypogymnia psysodes''), [[tarczownica bruzdkowana]] (''Parmelia sulcata'').
* '''Strefa V''': Zewnętrzna strefa osłabionej wegetacji – o względnie mało zanieczyszczonym powietrzu. Porosty listkowate zajmują już duże powierzchnie, coraz częściej też występują porosty krzaczkowate. Przykłady gatunków: [[mąkla tarniowa]] (''Evernia prunastri''), [[mąklik otrębiasty]] (''Pseudevernia furfuracea''), zdarzają się [[Ramalina|odnożyce]] (''Ramalina spp.''), ale ich plechy są zdeformowane i słabo wykształcone
* '''Strefa VI''': Wewnętrzna strefa normalnej wegetacji – o nieznacznym zanieczyszczeniu powietrza. Występują wrażliwe na zanieczyszczenia porosty skorupiaste, listkowate i krzaczaste, a także niektóre nitkowate, np. [[włostka brązowa]] (''Bryoria fuscescens''), [[brodaczka kępkowa]] (''Usnea hirta''), [[płucnik modry]] (''Platismatia glauca''). Są też porosty rosnące w strefie V, ale tutaj są dobrze rozwinięte.
* '''Strefa VII''': Typowa strefa normalnej wegetacji – powietrze czyste lub co najwyżej minimalnie skażone. Flora porostów bogata, występują także gatunki bardzo wrażliwe z rodzajów: [[Bryoria|włostka]] (''Bryoria''), [[Usnea|brodaczka]] (''Usnea''), [[pawężniczka]] (''Nephroma''), [[Granicznik (grzyb)|granicznik]] (''Lobaria'').
== Przykłady ==
{| class="wikitable"
| |||