Wojna chińsko-indyjska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
poprawa przek., usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK+Bn |
drobne techniczne |
||
Linia 45:
Zachodni odcinek granicy chińsko-indyjskiej został uformowany w 1834 roku, wraz z podbojem krainy [[Ladakh]] przez [[Sikhizm|Konfederację Sikhów]]. W 1846 roku Sikhowie ulegli naporowi wojsk angielskich, w wyniku czego obszary te zostały włączone do Indii. W 1865 roku brytyjski geodeta W.H. Johnson zawarł porozumienie z maharadżą [[Kaszmir (region)|Kaszmiru]] dotyczące ustalenia przebiegu granic. Wytyczył linię graniczną (linia Johnsona), według której obszar [[Aksai Chin]] został włączony do Kaszmiru. Chiny odrzuciły to porozumienie. Wraz z dalszą ekspansją brytyjską w Azji Środkowej, wyznaczano kolejne linie graniczne – do 1918 roku władze brytyjskie wyznaczyły ok. 11 różnych linii granicznych między Indiami a Chinami, z których Chiny były skłonne zaakceptować linię MacCartneya-MacDonalda z 1899 (linia ta jest prawie identyczna ze współczesną linią graniczną oddzielającą Indie od Chin). W 1935 r. jednak ostatecznie przyjęto jako obowiązującą linię Johnsona z 1865 roku, według której prowincja Aksai Chin została włączona do Kaszmiru – przyczyną wyboru tej linii była chęć władz brytyjskich zrobienia symbolicznego „prezentu” maharadży Kaszmiru. Decyzja ta nie została uznana przez Chiny, a ponadto miejscowe władze brytyjskie w praktyce posługiwały się linią MacCartneya-MacDonalda, jako wygodniejszą do obsadzenia.
Południowa granica Chin z Indiami w dużej mierze była wynikiem aneksji dokonywanych w trakcie wojen angielsko-birmańskich. Brak konkretnych regulacji himalajskiej granicy pchnęło Brytyjczyków do zajęcia [[Tybet (region)|Tybetu]] na początku XX wieku, co spotkało się z ostrą reakcją Pekinu. W
Z chwilą odzyskania niepodległości, Indie stały się spadkobiercami wytyczonych przez Wielką Brytanię granic – rząd indyjski uznał Aksai Chin i NEFA za swoje terytorium. Z wyjątkiem Tybetu nikt nie protestował. W Chinach w tym czasie toczyła się wojna domowa i jej uczestników bardziej interesowało zdobycie i umocnienie władzy niż odległe terytoria o stosunkowo małym znaczeniu.
Linia 116:
Pomimo niewielkich strat terytorialnych, skutki konfliktu dla Indii były stosunkowo poważne. Przede wszystkim odsłonięta została militarna słabość tego państwa. [[Delhi]] przekonało się, że bezpieczeństwo kraju leży w rękach ich własnej armii. Spowodowało to odejście od polityki premiera [[Jawaharlal Nehru|Nehru]], opartej na zasadach nieagresji i wiary w możliwość dyplomatycznego rozwiązywania sporów. Pozycja Nehru, prowadzącemu politykę zbliżenia z ChRL, uległa silnemu osłabieniu. Wzrosło poczucie zagrożenia ze strony północnego sąsiada, stymulując jednocześnie ogromny wybuch poczucia patriotyzmu w społeczeństwie indyjskim.
Na osłabienie pozycji Nehru wpłynęło także jego poparcie dla gen. [[Brij Mohan Kaul|Kaula]] trwające nawet po wykazaniu jego niekompetencji. Dzięki poparciu premiera gen. Kaul uniknął sądu wojennego i ewentualnej degradacji, a tylko został wysłany na wcześniejszą emeryturę. Prezydent Indii [[Sarvepalli Radhakrishnan]] na pytanie o to, czy prawdą jest, że gen. Kaul dostał się do niewoli, odpowiedział „Niestety to nieprawda.”. Opinia publiczna obwiniała oprócz Nehru, ministra obrony [[Vengalil Krishnan Krishna Menon|V.K.K. Menona]] (
{{cytuj książkę | autor = Durga Das |
Konflikt z Chinami zapoczątkował w Indiach okres rozwoju potęgi militarnej. W celu dynamicznego modernizacji armii, Delhi wykorzystało zarówno dostawy amerykańskiej pomocy wojskowej, wsparte dostawami z krajów Europy Zachodniej, jak również zaciągnęło w [[Moskwa|Moskwie]] szereg pożyczek, na zakup radzieckiej broni. Wtedy też rozpoczęto starania o uzyskanie broni jądrowej.
|