Krucjaty pruskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
Linia 4:
Na początku [[XIII wiek]]u, w latach 1222–1223 książęta: [[Władysław Odonic]] (Wielkopolska), [[Konrad I mazowiecki|Konrad I]] (książę mazowiecki), [[Mściwój I gdański|Mściwój I]] (książę gdański), [[Leszek Biały]] (książę krakowski) i [[Henryk I Brodaty]] (książę śląski) prowadzili akcję [[Chrystianizacja|chrystianizacyjną]] na terenach [[Prusy (kraina historyczna)|Prus]]. Akcję misyjną prowadził [[opat]] zakonu [[cystersi|cystersów]] w [[Łekno (województwo wielkopolskie)|Łeknie]] i [[zakon rycerski]] [[Bracia dobrzyńscy|braci dobrzyńskich]], powołany w tym celu przez księcia Konrada. Akcje nie przyniosły jednak spodziewanych efektów. Wielkie zaangażowanie w chrystianizację Prus książąt polskich – Konrada mazowieckiego i Henryka Brodatego, inspirowane było przez [[papież]]a [[Honoriusz III|Honoriusza III]], który chciał założyć w Prusach państwo kościelne. Cel ten chciał osiągnąć z pomocą cystersów i księcia gdańskiego [[Świętopełk II Wielki|Świętopełka II]], popierając go w jego dążeniach uniezależnienia się od [[Polska w okresie rozbicia dzielnicowego|Polski]].
 
W 1226 książę [[Mazowsze|mazowiecki]] Konrad zaprosił, za namową [[Jadwiga Śląska|Jadwigi Śląskiej]], zakon na swoje ziemie, przyznając mu w [[1228]] w dzierżawę [[ziemia chełmińska|ziemię chełmińską]] oraz [[ziemia michałowska|ziemię michałowską]]. Pomimo tego Konrad zachował całość swoich prerogatyw książęcych. Ziemia chełmińska i michałowska miała stanowić dla zakonu bazę do rozpoczęcia walk z plemionami [[Prusowie|Prusów]], które zagrażały północnym rubieżom Mazowsza. Jednocześnie zakon jako wykrystalizowana już organizacja rycerska niezależna od biskupa pruskiego [[Christian z Oliwy|Christiana z Oliwy]] stanowił dla tego ostatniego poważną konkurencję. Późniejsze porozumienia Christiana z Krzyżakami nie oznaczały poddania się tych ostatnich jego woli. Wręcz przeciwnie zakon z pomocą zwłaszcza legata papieskiego [[Wilhelm z Modeny|Wilhelma z Modeny]] podważał stanowisko biskupa pruskiego, aż w końcu udało mu się przejąć kontrolę nad misją w Prusach, Christianowi pozostawiając tylko jedno z trzech biskupstw utworzonych na terenie Prus, które miał sobie wybrać (czego nie zdążył już zrobić, gdyż nagle zmarł).
 
W 1234 współpracę Konrada mazowieckiego z Krzyżakami zakłócił poważnie najazd zaproszonego przez nich do walki z Prusami margrabiego Miśni [[Henryk III Dostojny|Henryka III]], który napadł na stolicę księstwa mazowieckiego [[Płock]] i spalił tamtejszą katedrę. Postawiło to w bardzo niekorzystnym położeniu zakon, który po wcieleniu braci dobrzyńskich nieopatrznie przejął bez zgody Konrada przekazaną tym ostatnim ziemię dobrzyńską. Zaostrzyło to reakcję Konrada, który odebrał zakonowi wszystkie nadane ziemie. Dlatego Krzyżacy postarali się u cesarza [[Fryderyk II Hohenstauf|Fryderyka II]], aby wydał im w 1235 roku tzw. [[Złota Bulla z Rimini|„Złotą Bullę”]] (antydatowaną na 1226), która potwierdzała nadanie Krzyżakom ziemi chełmińskiej oraz michałowskiej, jednak nie jako lenna Konrada mazowieckiego, ale jako suwerennych właścicieli dzielnicy. Złota Bulla dostarczyła argumentów legatowi papieskiemu, które pozwoliły na obronę zakonu w sporze z Konradem mazowieckim. Dzięki temu udało się legatowi papieskiemu Wilhelmowi z Modeny doprowadzić w dniu 19 października 1235 do zawarcia ugody Konrada z władzami zakonu. Zgodnie z jej treścią Konrad powtórnie przekazał Krzyżakom ziemię chełmińską, michałowską i okręg [[Nieszawa|nieszawski]], natomiast zakon zwrócił Konradowi ziemię dobrzyńską.