Lodowiec: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 94.254.172.230 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Ciszema.
→‎Ruch lodowca: Poprawiona literówka
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 16:
 
== Ruch lodowca ==
Miejsce gromadzenia się śniegu, powstawania firnu i lodu lodowcowego, czyli miejsce narodzin i zasilania lodowca nazywa się [[Pole firnowe|polem firnowym]]. Gdy grubość nagromadzonego lodu przekroczy pewną krytyczną wartość (kilkanaście, kilkadziesiąt metrów), to wywierane przezeń ciśnienie sprawia, że staje się on [[Plastyczność|plastyczny]] i zaczyna płynąć. Warstwy cząsteczek lodu lodowcowego są ze sobą względnie słabo związane i gdy ciśnienie będzie większe od tych sił wiążących, to górne warstwy lodu zaczynają płynąć szybciej niż warstwy dolne. Tarcie między lodowcem a podłożem oraz ciepło geotermalne Ziemi zwiększa ilość wody między lodowcem a podłożem, co działa jak smar. Lodowiec spływa w postaci [[Jęzor lodowcowy|jęzorów]] poniżej granicy wieloletniego śniegu, wykorzystując doliny górskie i inne obniżenia. Jeżeli dostawa lodu przewyższa [[Ablacja (topnienie)|ablację]] (topnienie) i w związku z tym [[czoło lodowca]] przesuwa się ku przodowi - następuje [[transgresja lodowca]]. Gdy dopływ nowego lodu jest równoważony stratami wywołanymi ablacją, to czoło lodowca nie zmienia zasięgu, mówimy wtedy o [[Postój lodowca|postoju lodowca]]. Gdy dostawa nowego lodu jest mniejsza niż ablacja, zmniejsza się zasięg lodowca - mówimy wtedy o [[Regresja lodowca|regresji]], recesji lub cofaniu się lodowca.
 
W przypadku [[Lodowiec górski|lodowca górskiego]] w górnej części lodowca powstaje [[cyrk lodowcowy]], z którego wypływający lodowiec rzeźbi U-kształtną [[Dolina lodowcowa|dolinę lodowcową]], zaś z niesionego materiału odkładana jest [[morena]].