Sułtanat Rumu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Agonia: lit.
→‎Rozkwit: myślnik
Linia 105:
 
== Rozkwit ==
Kilidż Arslan II w roku [[1178]] zaanektował resztki państwa Daniszmendydów, i swoim testamentem podzielił państwo pomiędzy dziewięciu synów, co doprowadziło do wojny domowej po jego śmierci w roku [[1192]]. Trwała ona cztery lata, po niej zaś nastąpił około czterdziestoletni okres szczytowej pomyślności państwa. W roku [[1207]] sułtan [[Kaj Chusrau I]] zdobył port [[Antalya]] na południowym wybrzeżu Anatolii, zaś jego syn [[Kajkawus I|Kajkawus]] w roku [[1214]] port [[Synopa]] nad Morzem Czarnym. Dodatkowo kolejny sułtan, [[Kajkubad I|Kajkubad]], założył [[Alanya|Alanję]] nad Morzem Śródziemnym (na miejscu zdobytego przez siebie bizantyjskiego miasta Kalonoros). Porty te pozwoliły państwu włączyċ się w główny nurt rozwijającego się ówcześnie międzynarodowego handlu, co przyniosło mu ekonomiczny rozkwit. Budowa Alanyi przez Kajkubada była tylko częścią jego rozległego programu budownictwa - m.in. otoczył on Konyę murami, zbudował publiczne łaźnie i nowy pałac. Śmierć Kaj Chusrau I w walce z pierwszym [[Cesarstwo Nicejskie|cesarzem Nicei]] [[Teodor I Laskarys|Teodorem Laskarysem]] w roku [[1214]] była jedynym tragicznym wydarzeniem, które zakłócało ten sielankowy obraz. Nie miała ona jednak żadnych poważniejszych konsekwencji, a w następnych latach stosunki pomiędzy obu państwami układały się na ogół przyjaźnie.[[Plik:LatinEmpire2.png|thumb|240px|right|Sułtanat Rum i państwa sąsiednie około roku 1210]]
 
Spokój sułtanatu zakłóciła inwazja [[Mongołowie|Mongołów]]. Jej odpryski dotarły do niego już w roku [[1230]], kiedy jego wschodnie rubieże zaatakował [[Dżalal ad-Din Manguberti|Dżalal ad-Din]], szach [[Imperium Chorezmijskie|Chorezmu]] zmuszony do porzucenia swojego państwa przez [[Czyngis-chan]]a. Sułtan zawarł wówczas przymierze z [[Ajjubidzi|Ajjubidami]] i z ich pomocą pokonał armię Dżalal ad-Dina pod miejscowością Jasiczemen w pobliżu Erzindżanu. Dżalal ad-Din zginął w następnym roku. Tymczasem do Anatolii zaczęła przybywaċ nowa fala tureckich imigrantów, uchodzących przed Mongołami. Niełatwo przystosowywali się oni do miejscowych warunków i w roku [[1240]] sułtan [[Kaj Chusrau II]] musiał krwawo stłumiċ ich rewoltę. To było jednak zaledwie preludium do mongolskiego najazdu, który nastąpił w roku [[1243]]. Kaj Chusrau w celu przeciwstawienia się Mongołom starał się zebrać jak największą armię, domagając się kontyngentów od wszystkich swych lenników, w tym chrześcijańskich władców [[Cesarstwo Trapezuntu|Trebizondy]], a także przyjmując pod swoje sztandary [[Gruzini|gruzińską]] szlachtę. W rezultacie jednak stworzył niezborny, 80-tysięczny konglomerat różnorodnych oddziałów, który [[26 czerwca]] [[1243]] roku pod [[bitwa pod Köse Dağ|Köse Dağ]] został pokonany przez 30-tysięczną armię mongolskiego wodza [[Bajdżu]].