Willem Dafoe: Różnice pomiędzy wersjami

}}

 

 

== Życiorys ==

=== Wczesne lata ===

Jest siódmym z ośmiorga dzieci [[chirurgia|chirurga]] dr. Williama Alfreda Dafoe i pielęgniarki Muriel Isabel (z domu Sprissler). Ma korzenie [[Irlandczycy|irlandzkie]], [[Szkoci|szkockie]] i [[Niemcy (naród)|niemieckie]]; jego dziadek pochodził z [[Kanada|Kanady]], z [[Ontario]]. W szkole Einstein Junior High School mówiono na niego 'Billy'. Swoje imię 'Willem' otrzymał w szkole średniej Appleton East High School<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.cinemagia.ro/actori/willem-dafoe-1773/|tytuł=Willem Dafoe - Actor|opublikowany=CineMagia.ro|język=ro|data dostępu=2016-10-09}}</ref> w Appleton w stanie [[Wisconsin]], ale dyplom zdobył na sąsiednim Lawrence University. Studiował na University of Wisconsin<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.filmreference.com/Actors-and-Actresses-Co-Da/Dafoe-Willem.html|tytuł=Willem Dafoe (1955-)|opublikowany=Film Reference|język=en|data dostępu=2016-10-09}}</ref> na wydziale dramatycznym, lecz przed ukończeniem studiów opuścił uczelnię, podejmując decyzję, że więcej nauczy się jako aktor. Przyłączył się do eksperymentalnej trupy Theater X<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.csfd.cz/tvurce/239-willem-dafoe/|tytuł=Willem Dafoe|opublikowany=ČSFD.cz|język=cs|data dostępu=2016-10-09}}</ref>, z którą odbył czteroletnie tournée po [[Chicago]], [[Denver]] i [[Europa|Europie]]. W 1977 roku przeprowadził się do [[Nowy Jork|Nowego Jorku]], gdzie związał z eksperymentalnym teatrem Performance Group (później [[The Wooster Group]])<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.listal.com/willem-dafoe|tytuł=Willem Dafoe|opublikowany=Listal|język=en|data dostępu=2016-10-09}}</ref>.

=== Kariera ===

Jego kariera na dużym ekranie rozpoczęła się od udziału w westernie [[Michael Cimino|Michaela Cimino]] ''[[Wrota niebios]]'' (''Heaven's Gate'', 1980) u boku [[Kris Kristofferson|Krisa Kristoffersona]] i [[Christopher Walken|Christophera Walkena]]. Dwa lata później zagrał w melodramacie ''Niekochana'' (''The Loveless'', 1982), a następnie w epizodycznej roli młodego mężczyzny w budce telefonicznej w dramacie niesamowitym ''[[Zagadka nieśmiertelności]]'' (''The Hunger'', 1983) z [[Catherine Deneuve]], [[David Bowie|Davidem Bowiem]] i [[Susan Sarandon]]. Swoją pierwszą główną rolę bezwzględnego fałszerza pieniędzy zagrał w sensacyjnym dramacie kryminalnym [[William Friedkin|Williama Friedkina]] ''[[Żyć i umrzeć w Los Angeles]]'' (''To Live and Die in L.A.'', 1985).

Jego głośne kreacje filmowe to przeciwstawiający się bezwzględności i okrucieństwu sierżant Elias Grodin w sensacyjnym dramacie wojennym o [[Wojna wietnamska|wojnie wietnamskiej]] [[Oliver Stone|Olivera Stone’a]] ''[[Pluton (film)|Pluton]]'' (''Platoon'', 1986), za którą dostał nominację do nagrody [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]] za najlepszą rolę drugoplanową, [[Jezus Chrystus|Jezus]] z [[Nazaret]]u w dyskusyjnym i wywołującym wiele kontrowersji dramacie [[Martin Scorsese|Martina Scorsese]] ''[[Ostatnie kuszenie Chrystusa (film)|Ostatnie kuszenie Chrystusa]]'' (''The Last Temptation of Christ'', 1988), grecki więzień w [[Oświęcim]]iu w biograficznym dramacie sportowym ''Triumf ducha'' (''Triumph of the Spirit'', 1989) oraz obmierzły bandyta w przygodowej komedii kryminalnej [[David Lynch|Davida Lyncha]] ''[[Dzikość serca]]'' (''Wild at Heart'', 1990)<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.mymovies.it/biografia/?a=10487|tytuł=Willem Dafoe|opublikowany=MYmovies|język=it|data dostępu=2016-10-09}}</ref>. Jednak jego rola adwokata i kochanka oskarżonej o morderstwo za pomocą przemocy seksualnej w thrillerze erotycznym ''[[Sidła miłości]]'' (''Body of Evidence'', 1993) z udziałem [[Madonna (piosenkarka)|Madonny]] i postać psychopaty-geniusza komputerowego, który przejął kontrolę nad statkiem w filmie sensacyjnym ''Speed 2: Wyścig z czasem'' (''Speed 2: Cruise Control'', 1997) przyniosły mu nominację do [[Złota Malina|Złotej Maliny]] dla najgorszego aktora drugoplanowego. Za rolę mieszkającego w ruinach starego zamku w górach [[Słowacja|Słowacji]] [[Max Schreck|Maxa Schrecka]] w dramacie grozy ''[[Cień wampira]]'' (''Shadow of the Vampire'', 2000) otrzymał wiele nagród, m.in. Saturna oraz nominację do nagrody [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]] i [[Złoty Glob|Złotego Globu]]. Sławę zdobyła także rola czarnego charakteru – Normana Osborna, ex-właściciela największego w [[Nowy Jork|Nowym Yorku]] koncernu chemicznego, który przeżył wypadek w laboratorium, przemieniając się w monstrualnego schizofrenicznego Zielonego Goblina<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.tcm.com/tcmdb/person/43166%7C185983/Willem-Dafoe/|tytuł=Overview for Willem Dafoe|opublikowany=Turner Classic Movies|język=en|data dostępu=2016-10-09}}</ref> w filmie sensacyjnym fantasy ''[[Spider-Man (film 2002)|Spider-Man]]'' (2002) i jego [[sequel]]ach – ''[[Spider-Man 2]]'' (2004) i ''[[Spider-Man 3]]'' (2007)<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.rottentomatoes.com/celebrity/willem_dafoe/|tytuł=Willem Dafoe|opublikowany=Rotten Tomatoes|język=en|data dostępu=2016-10-09}}</ref>. Zagrał w dwóch dramatach [[Lars von Trier|Larsa von Triera]]: ''[[Antychryst (film)|Antychryst]]'' (''Antichrist'', 2009) i ''[[Nimfomanka (film)|Nimfomanka - Część II]]'' (''The Nymphomaniac Part 2'', 2013). W czarnej komedii kryminalnej [[Paul Schrader|Paula Schradera]] ''Dog Eat Dog'' (2016) z [[Nicolas Cage|Nicolasem Cage]] w roli Mada Doga został wystylizowany na legendarnego gwiazdora porno [[John Holmes|Johna Holmesa]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.theguardian.com/film/2016/nov/14/dog-eat-dog-paul-schrader-americas-best-bad-director|autor=John Patterson (2016-11-14)|tytuł=Dog Eat Dog: is Paul Schrader the world's best bad director?|opublikowany=[[The Guardian]]|język=en|data dostępu=2016-12-15}}</ref>.

 

 

== Filmografia ==

* ''[[Wrota niebios]]'' (''Heaven's Gate'', [[1980 w filmie|1980]]) jako Extra

* ''[[The Loveless]]'' ([[1982 w filmie|1982]]) jako Vance

* ''Wielki Mur'' (''The Great Wall'', 2016) jako Ballard

* ''The Florida Project'' (2017) jako Bobby

* ''[[Notatnik śmierci (film 2017)|Notatnik śmierci]]'' (''Death Note'', 2017) jako Ryuk (głos)

 

 

== Bibliografia ==