Pafawag 3WE: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Doprecyzowanie informacji o zakończeniu produkcji, konstrukcji i eksploatacji.
Doprecyzowanie informacji o produkcji i eksploatacji. Archiwizacja źródeł internetowych i poprawa pozostałych przypisów. Zdjęcie z MTP 1974 jako link zewnętrzny. PAnM.
Linia 1:
{{Propozycja wyróżnienia|Anm}}
{{Dobry Artykuł}}
{{Pociąg infobox
Linia 24 ⟶ 25:
|maksymalna prędkość eksploatacyjna = 100 km/h
|system hamulca = Oerlikon
|uwagi = {{r|Atlas/EW58AL|PKE 12/1974|ŚK 1/2001}}
|commons = Category:Pafawag 3WE
}}
Linia 38 ⟶ 39:
== Produkcja ==
=== Prototypy ===
[[Plik:EW58-002, Warszawa, 1975.jpg|thumb|EW58-002 podczas jazdy próbnej w [[Warszawa|Warszawie]] (1975)]]
W 1967 ukończona została wstępna koncepcja składu typu 3WE{{r|ŚK 1/2001}} autorstwa Zbigniewa Tyszki z [[Instytut Kolejnictwa|Centralnego Ośrodka Badań i Rozwoju Techniki Kolejnictwa]]{{odn|Elektryfikacja 2006|loc=Zespoły trakcyjne serii EW58|s=60}}{{odn|Elektryfikacja 2006|loc=Indeks nazwisk|s=295}}, a w 1973{{r|PS 1/2005}} [[Instytut Pojazdów Szynowych „Tabor”|Centralne Biuro Konstrukcyjne Przemysłu Taboru Kolejowego]] opracowało dokumentację konstrukcyjną tego pojazdu{{odn|Elektryfikacja 2006|loc=Zespoły trakcyjne serii EW58|s=61}}. Część elektryczną prowadził początkowo Stefan Wróblewski, a następnie Alojzy Kiełkiewicz współpracujący z Eugeniuszem Małeckim, Zbigniewem Durzyńskim i Aleksandrem Płatkiewiczem. Za część mechaniczną natomiast odpowiedzialny był Romuald Łużny wraz z mgr. inż. Perkiem i mgr. inż. Ludkiem{{r|TTS 5/1996}}{{odn|Elektryfikacja 2006|loc=Indeks nazwisk|s=291}}{{odn|Elektryfikacja 2006|loc=Indeks nazwisk|s=294}}. Jednostka była przystosowana do przewidywanych warunków pracy w Warszawskim Węźle Kolejowym – dużej częstotliwości ruchu pociągów na [[Kolej średnicowa w Warszawie|linii średnicowej]] z małą odległością między przystankami i konieczności uzyskania dużych prędkości na trasach [[Kolej aglomeracyjna|podmiejskich]]. Do tych warunków dostosowano moc zespołu i przełożenie przekładni{{r|ŚK 1/2001}} (77:20{{r|EPT}}), a także zaprojektowano nowy silnik z możliwością hamowania elektrodynamicznego. Hamulec elektrodynamiczny sterowany był przez [[tyrystor]]owy układ regulacji wzbudzenia silników{{r|ŚK 1/2001}}.
 
Pierwszy [[prototyp]] opuścił [[wrocław]]ski [[Bombardier Transportation Polska|Pafawag]] w czerwcu 1974{{r|ŚK 1/2001}}, po czym został on zaprezentowany na [[Międzynarodowe Targi Poznańskie|Międzynarodowych Targach Poznańskich]]{{r|SS 3/2017}}, zaś w 1975 dostarczono kolejne dwa zespoły{{odn|Kroma|Sosiński|Zintel|2012|s=258}}. Ich badania przeprowadzono w [[Instytut Pojazdów Szynowych „Tabor”|Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Pojazdów Szynowych]] pod kierownictwem Bogdana Paszkowskiego{{odn|Elektryfikacja 2006|loc=Zespoły trakcyjne serii EW58|s=61}}{{odn|Elektryfikacja 2006|loc=Indeks nazwisk|s=294}}, a następnie skierowane zostały one do [[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście]], gdzie po zmianie napięcia sieci trakcyjnej z 800 na 3000 V [[Prąd stały|DC]] potrzeba było nowego taboru{{r|Historia SKMT-Historia}}.
 
=== Seria ===
W 1977 powstałopowstała seria informacyjna licząca pięć jednostek{{r|DB 55/1978}}, które w odróżnieniu od pierwszych trzech [[prototyp]]ów zostały wyposażone w górny reflektor{{odn|Kroma|Sosiński|Zintel|2012|s=258}}. Po przekazaniu producentowi uwag z ich próbnej eksploatacji, wprowadzono zmiany w konstrukcji{{r|DB 55/1978}}. Od 1978 zespoły produkowano w zmodyfikowanej wersji 3WEa charakteryzującej się bezprzedziałowym wnętrzem stylizowanym na tabor metra. W 1978 zbudowano 7 pojazdów o numerach od 009 do 015. W 1979 wyprodukowano 5 jednostek o numerach od 016 do 020 i EW58-018 zaprezentowano na Międzynarodowych Targach Poznańskich. W 1980 dostarczono ostatnie 8 pojazdów o numerach od 021 do 028{{odn|Kroma|Sosiński|Zintel|2012|s=258}}.
 
W 1984, na potrzeby testów związanych z budową jednostek [[Pafawag 6WE|EW60]], w wagonie EW58-018sa zamontowano [[tyrystor]]owy rozruch impulsowy, pozostawiając w drugim wagonie silnikowym stary [[rozruch oporowy]]. W 1988 testy zakończono stwierdzając, że układ ten nie nadaje się do seryjnego wdrażania i zrezygnowano z jego montażu w EW60{{r|ŚK 7/2007}}. Jednostka pozostała na terenie [[Instytut Pojazdów Szynowych „Tabor”|OBRPS]] do 1992{{odn|Kroma|Sosiński|Zintel|2012|s=264}}{{odn|Kroma|Sosiński|Zintel|2012|s=266}}.
Linia 56 ⟶ 57:
[[Plik:EW58-028 - kabina, 2015-02-02.jpg|thumb|Kabina maszynisty]]
=== Nadwozie ===
Zespół typu 3WE składał się z trzech wagonów – dwóch [[wagon silnikowy|silnikowych]] i jednego [[wagon doczepny|doczepnego]]{{r|PKE 12/1974}}. Wagony skrajne typu 301B były wagonami kabinowymi i oznaczane były na [[Polskie Koleje Państwowe|PKP]] jako ''sa'' i ''sb'' (wagon silnikowy ''a'' i ''b''), natomiast wagon doczepny typu 401B znajdował się w środku składu i nosił oznaczenie ''d''{{r|ModSKMT-Modernizacja SIWZ}}. Była to pierwsza polska jednostka o układzie wagonów silnikowy+doczepny+silnikowy{{odn|Buczek 2016|loc=Tabor szybkiej kolei miejskiej w Trójmieście|s=81}}.
 
Wagony były połączone ze sobą [[sprzęg]]iem krótkim (bez głowicy, nierozłączalnym w warunkach eksploatacyjnych) oraz przejściem dla pasażerów, chronionym i uszczelnionym wałkami gumowymi. Na czołach wagonów kabinowych (początek i koniec zespołu) zastosowano sprzęgi długie (samoczynne sprzęgi Scharfenberga), które umożliwiały połączenie zespołów w składy{{r|PKE 12/1974}}. Jednostki EW58 o numerach od 004 wzwyż były przystosowane do jazdy w [[Sterowanie wielokrotne|trakcji ukrotnionej]] do trzech pojazdów{{odn|Buczek 2016|loc=Tabor szybkiej kolei miejskiej w Trójmieście|s=83}} z jednostkami tej samej serii oraz z serią [[Pafawag 5B/6B|EN57]], co było możliwe jedynie przy dolnym nastawieniu rozruchu dającym parametry jak w pojazdach EN57{{odn|Elektryfikacja 2006|loc=Zespoły trakcyjne serii EW58|s=61}}. Trzy egzemplarze prototypowe nie mogły współpracować z innymi pojazdami{{odn|Buczek 2016|loc=Tabor szybkiej kolei miejskiej w Trójmieście|s=83}}.
Linia 81 ⟶ 82:
|-
! Państwo
! Przewoźnik{{odn|Buczek 2016|loc=Ekspresem przez dzieje, czyli od Kolei Wschodniej do naszych dni|s=33}}
! Przewoźnik
! Liczba sztuk
! Oznaczenie
Linia 87 ⟶ 88:
|-
| align=left | {{państwo|Polska}}
| align=left | [[Polskie Koleje Państwowe|PKP]] <small>(do 1998)</small><br />[[Polskie Koleje Państwowe|PKP Zakład Aglomeracyjnych Przewozów Pasażerskich w Gdańsku]] <small>(1998–1999)</small><br />[[Polskie Koleje Państwowe|PKP Zakład Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście]] <small>(1999–2001)</small><br />[[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście]] <small>(od 2001)</small>
| [[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|PKP SKM Trójmiasto]]
| 0 (28)
| EW58-001 ÷ 028
Linia 94 ⟶ 95:
 
=== Początki ===
Seria EW58 powstała z przeznaczeniem do ruchu w Warszawskim Węźle Kolejowym, ale ostatecznie wszystkie pojazdy tej serii zostały przekazane [[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|trójmiejskiej Szybkiej Kolei Miejskiej]]{{odn|Kroma|Sosiński|Zintel|2012|s=263}}. Początkowo stacjonowały one w lokomotywowni w [[Chylonia|Gdyni Chyloni]]{{odn|Buczek 2016|loc=Ekspresem przez dzieje, czyli od Kolei Wschodniej do naszych dni|s=25}} i były obsługiwane w tamtejszym zapleczu utrzymaniowo-naprawczym{{odn|Buczek 2016|loc=Tabor szybkiej kolei miejskiej w Trójmieście|s=93}}, które nie było przystosowane do napraw jednostek trójwagonowych{{odn|Buczek 2016|loc=Ekspresem przez dzieje, czyli od Kolei Wschodniej do naszych dni|s=26}}.
 
Pierwsze trzy sztuki EW58, wyprodukowane i dostarczone do Trójmiasta w latach 1974–1975{{odn|Kroma|Sosiński|Zintel|2012|s=256}}, były testowane na odcinku z [[Gdynia Główna|Gdyni]] do [[Wejherowo (stacja kolejowa)|Wejherowa]] i w [[Gdańsk]]u na linii do [[Gdańsk Nowy Port|Nowego Portu]], gdzie napięcie z 800 na 3000&nbsp;V&nbsp;[[Prąd stały|DC]] zmieniono 1 października 1973{{r|Historia SKMT-Historia}}. Sukcesywnie dostarczane kolejne jednostki tej serii kierowano na linię [[Gdańsk Główny|Gdańsk]] – Wejherowo, która w związku z rosnącymi przewozami musiała być obsługiwana pociągami złożonymi z trzech zespołów. Na mniej obciążonym odcinku do Nowego Portu natomiast sprawdzały się pojedyncze jednostki, w związku z czym na linię tę skierowano trzy prototypy niedostosowane do jazdy w trakcji wielokrotnej{{odn|Buczek 2016|loc=Tabor szybkiej kolei miejskiej w Trójmieście|s=93}}.
 
Mała liczba zespołów EW58 w stosunku do pozostałego taboru obsługującego system SKM nie pozwoliła na pełne wykorzystanie ich możliwości technicznych. Kursowały one na zmianę z [[Pafawag 5B/6B|EN57]] o gorszych parametrach i z tego powodu nie było możliwe skrócenie rozkładowego czasu jazdy{{r|ŚK 1/2001}}.
Linia 106 ⟶ 107:
=== Przełom XX i XXI wieku ===
[[Plik:EW58-028.jpg|thumb|EW58-028 w malowaniu stylizowanym na [[S-Bahn w Berlinie|berlińską S-Bahn]] (2007)]]
W grudniu 1988 tabor obsługujący trójmiejską SKM, w tym 23 jednostki EW58, został przeniesiony do nowo otwartej elektrowozowni [[Elektrowozownia Gdynia Cisowa|Gdynia Cisowa]]{{odn|Buczek 2016|loc=Ekspresem przez dzieje, czyli od Kolei Wschodniej do naszych dni|s=27}}, która została zaprojektowana i wybudowana z myślą o postoju i naprawach trójmiejskich zespołów trójwagonowych{{odn|Buczek 2016|loc=Ekspresem przez dzieje, czyli od Kolei Wschodniej do naszych dni|s=26}}.
 
W latach 1989–1999 zniszczeniu, w większości przypadków na skutek pożarów, uległo 15 zespołów{{r|SS 1/2017}}. 1 grudnia 1999 nowo powołany PKP Zakład Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście{{odn|Buczek 2016|loc=Ekspresem przez dzieje, czyli od Kolei Wschodniej do naszych dni|s=33}} dysponował 8 jednostkami EW58 o numerach 005, 006, 011, 012, 016, 019, 024 i 028{{odn|Buczek 2011|loc=Zestawienie ilostanu taboru SKM|s=196}}.
 
W 2000 wprowadzono nowy schemat malowania, nawiązujący do kolorystyki stosowanej przez [[S-Bahn w Berlinie|berlińską S-Bahn]]{{odn|Kroma|Sosiński|Zintel|2012|s=263}}. 6 maja 2000 pierwszymijednostki jednostkami,EW58-024 którei 005 otrzymały jako pierwsze nowe żółto-czerwono-czarne barwy, były EW58-024 i 005{{odn|Buczek 2016|loc=Tabor szybkiej kolei miejskiej w Trójmieście|s=96}}.
 
W 2001 na stacji [[Rumia (stacja kolejowa)|Rumia]] spłonęły dwa człony zespołu EW58-016{{r|SS 1/2017}}. 1 lipca 2001 spółka [[PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście]], która powstała w miejsce PKP Zakładu SKM w Trójmieście{{odn|Buczek 2016|loc=Ekspresem przez dzieje, czyli od Kolei Wschodniej do naszych dni|s=34}}, eksploatowała 7 składów tej serii{{odn|Buczek 2011|loc=Zestawienie ilostanu taboru SKM|s=196}}.
 
W sierpniu 2009 przewoźnik powrócił do pierwotnej malatury pojazdów{{odn|Buczek 2016|loc=Tabor szybkiej kolei miejskiej w Trójmieście|s=96}}. 26 września 2009 miał miejsce okolicznościowy przejazd odnowionymi i pomalowanymi w pomarańczowe barwy{{r|PrzejazdIR-27256}} jednostkami EW58-028 i 011{{odn|Buczek 2011|loc=Galeria|s=184}}.
 
=== Niezrealizowana modernizacja i wycofanie z ruchu ===
[[Plik:EW58-011 + EN57-1670.jpg|thumb|EW58-011 i [[Pafawag 5B/6B|EN57]]-1670 na stacji [[Gdańsk Główny]] (2011)]]
19 listopada 2010 przedsiębiorstwo PKP SKM Trójmiasto ogłosiło przetarg nieograniczony na modernizację 21 EZT – 15 sztuk EN57, 2 sztuk EN71 i 4 sztuk EW58. Z jednostek EW58 o numerach 011, 012, 019 i 028 oraz środkowych wagonów doczepnych ze składów o numerach 005, 006 i 024 planowano zbudować trzy jednostki czterowagonowe o układzie wagonów s+d+d+s i jeden pojazd trójwagonowy o dotychczasowym układzie wagonów s+d+s{{r|ModSKMT-Modernizacja SIWZ}}. Dla składu trójwagonowego przewidywano oznaczenie EW58ASKM, natomiast nowym jednostkom czterowagonowym chciano nadać serię EW77ASKM{{r|ModSKMT-Modernizacja pytaniaodpowiedzi}}. Zmodernizowane składy, za sprawą montażu opływowych czół, miały wyglądem upodobnić się do najnowszych jednostek trójmiejskiego przewoźnika, ponadto miały być wyposażone w silniki asynchroniczne i rozruch impulsowy, a także m.in. w podnośniki, toalety w systemie zamkniętym i miejsca dostosowane dla niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich, stojaki na rowery, wewnętrzny monitoring i system informacji pasażerskiej{{r|ModSKMT-Modernizacja SIWZ}}. Swoje oferty w tym przetargu złożyły dwa przedsiębiorstwa – [[Bydgoszcz|bydgoska]] [[Pojazdy Szynowe Pesa Bydgoszcz|Pesa]] i [[Nowy Sącz|nowosądecki]] [[Newag]]. 22 marca 2011 wybrano ofertę Newagu – modernizacja wszystkich 21 jednostek miała kosztować niecałe 140&nbsp;mln&nbsp;zł{{r|ModSKMT-Modernizacja wynikwybór}}.
 
W 2011, w związku z planowaną modernizacją jednostek serii EW58, wszystkie 7 eksploatowanych wówczas sztuk zostało wycofanych z ruchu{{r|SS 1/2017}}. Następnie zespół EW58-024 i środkowy wagon EW58-006, z których miał powstać pierwszy przebudowany skład czterowagonowy, przetransportowano do Nowego Sącza{{r|NWSKP 91-13/EN71, ED72 i EW58}}. Pozostałych 5 zespołów zostało natomiast przywróconych do eksploatacji w celu obsługi meczów piłki nożnej i wywożenia kibiców [[Arka Gdynia (piłka nożna)|Arki Gdynia]] z [[Gdynia Redłowo|Redłowa]]. Byli to głównie kibole dewastujący tabor, dlatego wnętrz jednostek nie remontowano{{r|SS 2/2014}}.
 
W 2012 ostatecznie zrezygnowano z modernizacji składów, gdyż okazało się to zbyt drogim przedsięwzięciem{{r|Mod odwołanyWyborcza-10903850}}. 20 września zestawiony pojazd czterowagonowy oczekujący modernizacji został przeholowany za pomocą lokomotywy serii [[Pafawag 4E/HCP 303E|EU07]] z [[Nowy Sącz (stacja kolejowa)|Nowego Sącza]] do [[Gdańsk Główny|Gdańska Głównego]]{{r|NWSKP 91-13/EN71, ED72 i EW58}}. Mniej więcej w tym samym czasie pozostałe jednostki obsługujące mecze Arki definitywnie wycofano z eksploatacji{{r|SS 2/2014}}.
 
EZT serii EW58 dorobiły się przez cały okres użytkowania dwóch [[Żargonowe nazwy taboru kolejowego|nazw żargonowych]]. Początkowo trójmiejscy kolejarze nazywali je ''[[UFO]]''{{odn|Kroma|Sosiński|Zintel|2012|s=264}}, gdyż były awaryjne, nigdy nie było wiadomo kiedy i jaka usterka się pojawi oraz jak pojazd zachowa się na szlaku{{odn|Buczek 2016|loc=Ekspresem przez dzieje, czyli od Kolei Wschodniej do naszych dni|s=29}}. Później zaczęto je także nazywać ''kolory'', gdyż za sprawą wprowadzanych podczas produkcji seryjnej zmian nie istniały dwa identyczne egzemplarze{{odn|Kroma|Sosiński|Zintel|2012|s=264}}.
Linia 128 ⟶ 129:
=== Losy pojazdów po zakończeniu eksploatacji ===
[[Plik:EW58-012 i EW58-005, Gdynia Cisowa Postojowa, 2016-11-26.jpg|thumb|Odstawione składy EW58 oczekujące złomowania (2016)]]
Zespoły wyłączone z ruchu w 2012{{r|SS 2/2014}} zaczęto stopniowo odstawiać do długotrwałego zapasu. Ostatecznie wiosną 2015 przewoźnik, po ponownym przeanalizowaniu opłacalności naprawy P5 i modernizacji tych jednostek, skreślił ze stanu 6 z 7 pojazdów EW58{{odn|Buczek 2016|loc=Tabor szybkiej kolei miejskiej w Trójmieście|s=94}}. Na początku września pojazdy EW58 o numerach 005, 006, 011, 012, 019 i 024 zostały wystawione na sprzedaż. Według SKM Trójmiasto, istniała możliwość ich dalszej eksploatacji po przeprowadzeniu naprawy P4{{r|IR/News 2015-09-0377169}}.
 
Ze względu na brak zainteresowania w poprzednim postępowaniu{{r|SS 1/2017}}, na początku listopada 2016 SKM Trójmiasto ponownie ogłosiło przetarg na sprzedaż 6 jednostek, ale tym razem jako złom{{r|IR/News 2016-11-0488832}}. Wówczas przedsiębiorstwo podjęło także decyzję, że siódmy istniejący egzemplarz, EW58-028, zostanie zachowany jako pojazd historyczny i najprawdopodobniej jako eksponat stały{{r|IR/News 2016-11-0788930}}. 12 listopada spaleniu, najprawdopodobniej na skutek podpalenia, uległa przeznaczona do kasacji jednostka EW58-011{{r|SS 1/2017}}. Pod koniec tego samego miesiąca rozpoczęto złomowanie pojazdów{{r|RK-79165}}, które zakończono 15 grudnia{{r|SS 3/2017}}.
 
W połowie maja 2017 podano, że wobec jednego pozostawionego pojazdu istnieją plany przywrócenia go do stanu oryginalnego. Ponadto zachowano dwie kabiny z jednostek pociętych na złom{{r|IR/News 2017-05-1894581}}. 11 lipca kompletna kabina wagonu EW58-019sa została wbudowana w ścianę hali obsługowej na terenie elektrowozowni w Gdyni Cisowej, stając się tym samym pomnikiem techniki{{r|RK-82551}}.
 
== Zobacz też ==
Linia 138 ⟶ 139:
 
{{Przypisy|2|przypisy=
<ref name="T/1999/0108">{{Cytuj stronę|url=http://swiadectwa.utk.gov.pl/utk/obrazblob2.php?id=6ABD742D-CB39-45D3-A62D-BB31308FFDFC&pages=1&nazwa=T/99/0108:%C5%9Bwiadectwo|tytuł=Świadectwo Nr T/99/0108 dopuszczenia do eksploatacji typu pojazdu szynowego|nazwisko=Musiał|imię=Bolesław|data=1999-12-27|opublikowany=swiadectwa.utk.gov.pl|język=pl|archiwum=https://archive.is/uua25/9d60520db74c4a2849177bb9a39d6d61e77ff908|zarchiwizowano=2016-01-07|data dostępu=2016-01-04}}</ref>
 
<ref name="NWSKP 91-13/EN71, ED72 i EW58">{{Cytuj książkę|nazwisko=Kroma|imię=Robert|nazwisko2=Sosiński|imię2=Janusz|nazwisko3=Zintel|imię3=Krzysztof|tytuł=Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013|wydanie=1|wydawca=BWH Kolpress|miejsce=Poznań|rok=2014|strony=270|rozdział=Modernizacje zespołów serii EN71, ED72 i EW58|seria=Encyklopedia taboru|isbn=978-83-933257-6-4|język=pl}}</ref>
<ref name="Atlas/EW58AL">{{cytujCytuj książkę|nazwisko=Terczyński|imię=Paweł|tytuł=Atlas lokomotyw 2007|rozdział=EW58|strony=85|wydawca=Poznański Klub Modelarzy Kolejowych|miejsce=Poznań|rok=2007|isbn=978-83-920757-7-6|język=pl}}</ref>
<ref name="EPT">{{cytujCytuj książkę|nazwisko=Domański|imię=Emilian|nazwisko2=Świtalski|imię2=Mieczysław|tytuł=Elektryczne pojazdy trakcyjne|rozdział=1.6. Charakterystyki elektrycznych pojazdów trakcyjnych PKP|strony=21|wydawca=Wydawnictwa Komunikacji i Łączności|miejsce=Warszawa|rok=1987|wydanie=trzecie|isbn=83-206-0465-6|język=pl}}</ref>
 
<ref name="PKE 12/1974">{{cytujCytuj pismo|nazwisko=Skoniecki|imię=Janusz|tytuł=Nowe typy elektrycznych pojazdów trakcyjnych dla PKP|czasopismo=Przegląd Kolejowy Elektrotechniczny|wolumin=12/1974|strony=|wydawca=Wydawnictwa Komunikacyjne|miejsce=Warszawa|issn=0033-2216|język=pl}}</ref>
<ref name="DB 55/1978">{{Otwarty dostęp}} {{Cytuj pismo|autor=PAP|tytuł=„Pafawag” dla Trójmiasta|url=http://web.archive.org/web/20171108151132/http://bibliotekacyfrowa.eu/Content/40978/zip/|czasopismo=Dziennik Bałtycki|wolumin=55 (10410)|strony=2|data=1978-03-09|wydawca=Gdańskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”|miejsce=Gdańsk|język=pl|data dostępu=2017-11-08}}</ref>
<ref name="TTS 5/1996">{{Cytuj pismo|nazwisko=Dobrowolski|imię=Maciej|tytuł=Rozwój produkcji elektrycznych zespołów trakcyjnych w Polsce|czasopismo=Technika Transportu Szynowego|wolumin=5/1996|strony=12–13|wydawca=Emi-Press|miejsce=Łódź|issn=1232-3829|język=pl}}</ref>
<ref name="ŚK 4/1996">{{cytujCytuj pismo|nazwisko=Jacobson|imię=Krystian|tytuł=Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW60|czasopismo=Świat Kolei|wolumin=4/1996|strony=16–17|wydawca=Emi-Press|miejsce=Łódź|issn=1234-5962|język=pl}}</ref>
<ref name="ŚK 1/2001">{{cytujCytuj pismo|nazwisko=Terczyński|imię=Paweł|tytuł=Elektryczny zespół trakcyjny EW58|czasopismo=Świat Kolei|wolumin=1/2001|strony=33|wydawca=Emi-Press|miejsce=Łódź|issn=1231-5962|język=pl}}</ref>
<ref name="ŚK 7/2007">{{cytujCytuj pismo|nazwisko=Kucharski|imię=Maciej|tytuł=Zmodernizowane jednostki serii EW60|czasopismo=Świat Kolei|wolumin=7/2007|strony=20–23|wydawca=Emi-Press|miejsce=Łódź|issn=1234-5962|język=pl}}</ref>
<ref name="PS 1/2005">{{cytujCytuj pismo|nazwisko=Stawecki|imię=Włodzimierz|tytuł=Działalność naukowa i badawcza Instytutu Pojazdów Szynowych „Tabor” w Poznaniu|czasopismo=Pojazdy Szynowe|wolumin=1/2005|strony=6–10|wydawca=Instytut Pojazdów Szynowych „Tabor”|issn=0138-0370|język=pl}}</ref>
 
<ref name="SS 2/2014">{{Cytuj pismo|nazwisko=Cisłak|imię=Jerzy|tytuł=Szybka Kolej Miejska (SKM) w Trójmieście|czasopismo=Stalowe Szlaki|wolumin=2/2014|strony=27, 30–5655|wydawca=Luxtorpeda Ekspres.pl|miejsce=Warszawa|issn=1234-2696|język=pl}}</ref>
<ref name="SS 1/2017">{{Cytuj pismo|nazwisko=Telega|imię=Paweł|tytuł=Zmierzch serii EW58|czasopismo=Stalowe Szlaki|wolumin=1/2017|strony=50–59|wydawca=Luxtorpeda Ekspres.pl|miejsce=Warszawa|issn=1234-2696|język=pl}}</ref>
<ref name="SS 3/2017">{{Cytuj pismo|nazwisko=Keller-Krawczyk|imię=Lech|nazwisko2=Kwaśniewski|imię2=Tadeusz|tytuł=EW58|czasopismo=Stalowe Szlaki|wolumin=3/2017|strony=58|wydawca=Luxtorpeda Ekspres.pl|miejsce=Warszawa|issn=1234-2696|język=pl}}</ref>
 
<ref name="Historia SKMT-Historia">{{cytujCytuj stronę|url=http://www.skm.pkp.pl/o-nas/nasza-historia/|tytuł=Nasza historia|data dostępuautor=2015-02-08PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|opublikowany=skm.pkp.pl|język=pl|archiwum=http://web.archive.org/web/20150219113348/http://www.skm.pkp.pl:80/o-nas/nasza-historia/|zarchiwizowano=2015-02-19|data dostępu=2015-02-08}}</ref>
<ref name="PS 1/2005">{{cytuj pismo|nazwisko=Stawecki|imię=Włodzimierz|tytuł=Działalność naukowa i badawcza Instytutu Pojazdów Szynowych „Tabor” w Poznaniu|czasopismo=Pojazdy Szynowe|wolumin=1/2005|strony=6–10|wydawca=Instytut Pojazdów Szynowych „Tabor”|issn=0138-0370|język=pl}}</ref>
<ref name="ModSKMT-Modernizacja SIWZ">{{cytujCytuj stronę|url=http://www.skm.pkp.pl/uploads/tx_przetargi/dokumentacjaPrzetargowa_02.zip|tytuł=SKMMS-ZP/N/36/10 - modernizacja 21 elektrycznych zespołów trakcyjnych (dokumentacja przetargowa)|autor=PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|data=2010-11-19|opublikowany=skm.pkp.pl|język=pl|archiwum=http://web.archive.org/web/20150331154545/http://www.skm.pkp.pl/uploads/tx_przetargi/dokumentacjaPrzetargowa_02.zip|zarchiwizowano=2015-03-31|data dostępu=2012-08-24|język=pl}}</ref>
<ref name="ModSKMT-Modernizacja pytaniaodpowiedzi">{{cytujCytuj stronę|url=http://www.skm.pkp.pl/uploads/tx_przetargi/odpowiedzi.zip|tytuł=SKMMS-ZP/N/36/10 - modernizacja 21 elektrycznych zespołów trakcyjnych (odpowiedzi na pytania zadane w toku przedmiotowego postępowania)|autor=PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|data=2010-12-23|opublikowany=skm.pkp.pl|język=pl|archiwum=http://web.archive.org/web/20151031053331/http://www.skm.pkp.pl/uploads/tx_przetargi/odpowiedzi.zip|zarchiwizowano=2015-10-31|data dostępu=2012-08-24|język=pl}}</ref>
<ref name="ModSKMT-Modernizacja wynikwybór">{{cytujCytuj stronę|url=http://www.skm.pkp.pl/uploads/tx_przetargi/wybor_oferty_17.pdf|tytuł=SKMMS-ZP/N/36/10 - modernizacja 21 elektrycznych zespołów trakcyjnych (wybór oferty)|autor=PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|data=2011-03-22|opublikowany=skm.pkp.pl|język=pl|archiwum=http://web.archive.org/web/20150315180304/http://www.skm.pkp.pl/uploads/tx_przetargi/wybor_oferty_17.pdf|zarchiwizowano=2015-03-15|data dostępu=2012-08-24|język=pl}}</ref>
 
<ref name="Mod odwołanyWyborcza-10903850">{{cytujCytuj stronę|url=http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/1,35636,10903850,Na_Euro_nie_zdazymy__Nowe_SKM_ki_beda__ale_pozniej.html|tytuł=Na Euro nie zdążymy. Nowe SKM-ki będą, ale później|nazwisko=Jamroż|imię=Michał|data=2012-01-02|opublikowany=trojmiasto.wyborcza.pl|język=pl|archiwum=http://archive.is/vGssf|zarchiwizowano=2016-02-12|data dostępu=2012-11-02|język=pl}}</ref>
 
<ref name="PrzejazdIR-27256">{{cytujCytuj stronę|url=http://inforail.pl/text.php?from=search&id=27256|autor=www.skm.pkp.pl|tytuł=Gdynia: Przejazd specjalny EW58 w pierwotnych barwach|autor=www.skm.pkp.pl|data=2009-09-23|opublikowany=inforail.pl|język=pl|archiwum=http://web.archive.org/web/20150314221045/http://inforail.pl/text.php?from=search&id=27256|zarchiwizowano=2015-03-14|data dostępu=2012-09-22|język=pl}}</ref>
<ref name="IR/News 2015-09-0377169">{{cytujCytuj stronę|url=http://inforail.pl/pkp-skm-sprzedaja-ostatnie-ew58_more_77169.html|autor=InfoRail|tytuł=PKP SKM sprzedają ostatnie EW58|autor=InfoRail|data=2015-09-03|opublikowany=inforail.pl|datajęzyk=pl|archiwum=http://web.archive.org/web/20150903114250/http://inforail.pl/pkp-skm-sprzedaja-ostatnie-ew58_more_77169.html|zarchiwizowano=2015-09-03|data dostępu=2015-09-03|język=pl}}</ref>
<ref name="IR/News 2016-11-0488832">{{cytujCytuj stronę|url=http://inforail.pl/pkp-skm-sprzedaje-ew58-ponownie_more_88832.html|autor=InfoRail|tytuł=PKP SKM sprzedaje EW58. Ponownie|autor=InfoRail|data=2016-11-04|opublikowany=inforail.pl|datajęzyk=pl|archiwum=http://web.archive.org/web/20161105032612/http://inforail.pl/pkp-skm-sprzedaje-ew58-ponownie_more_88832.html|zarchiwizowano=2016-11-0405|data dostępu=2016-11-04|język=pl}}</ref>
<ref name="IR/News 2016-11-0788930">{{cytujCytuj stronę|url=http://infotram.pl/pkp-skm-zachowa-ostatnia-jednostke-ew58_more_88930.html|autor=Trojmiasto.pl / InfoRail|tytuł=PKP SKM zachowa ostatnią jednostkę EW58|autor=Trojmiasto.pl / InfoRail|data=2016-11-07|opublikowany=inforail.pl|datajęzyk=pl|archiwum=http://web.archive.org/web/20161107221403/http://infotram.pl/pkp-skm-zachowa-ostatnia-jednostke-ew58_more_88930.html|zarchiwizowano=2016-11-07|data dostępu=2016-11-07|język=pl}}</ref>
<ref name="IR/News 2017-05-1894581">{{cytujCytuj stronę|url=http://inforail.pl/ew58-pociete-ale-nie-wszystkie_more_94581.html|autor=InfoRail.pl|tytuł=EW58 pocięte, ale nie wszystkie|autor=InfoRail.pl|data=2017-05-18|opublikowany=inforail.pl|datajęzyk=pl|archiwum=http://web.archive.org/web/20170518113155/http://inforail.pl/ew58-pociete-ale-nie-wszystkie_more_94581.html|zarchiwizowano=2017-05-18|data dostępu=2017-05-18|język=pl}}</ref>
 
<ref name="Mod SIWZ">{{cytuj stronę|url=http://www.skm.pkp.pl/uploads/tx_przetargi/dokumentacjaPrzetargowa_02.zip|tytuł=SKMMS-ZP/N/36/10 - modernizacja 21 elektrycznych zespołów trakcyjnych (dokumentacja przetargowa)|data=2010-11-19|data dostępu=2012-08-24|język=pl}}</ref>
<ref name="Mod pytania">{{cytuj stronę|url=http://www.skm.pkp.pl/uploads/tx_przetargi/odpowiedzi.zip|tytuł=SKMMS-ZP/N/36/10 - modernizacja 21 elektrycznych zespołów trakcyjnych (odpowiedzi na pytania zadane w toku przedmiotowego postępowania)|data=2010-12-23|data dostępu=2012-08-24|język=pl}}</ref>
<ref name="Mod wynik">{{cytuj stronę|url=http://www.skm.pkp.pl/uploads/tx_przetargi/wybor_oferty_17.pdf|tytuł=SKMMS-ZP/N/36/10 - modernizacja 21 elektrycznych zespołów trakcyjnych (wybór oferty)|data=2011-03-22|data dostępu=2012-08-24|język=pl}}</ref>
<ref name="Mod odwołany">{{cytuj stronę|url=http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/1,35636,10903850,Na_Euro_nie_zdazymy__Nowe_SKM_ki_beda__ale_pozniej.html|tytuł=Na Euro nie zdążymy. Nowe SKM-ki będą, ale później|data=2012-01-02|data dostępu=2012-11-02|język=pl}}</ref>
<ref name="Historia SKMT">{{cytuj stronę|url=http://www.skm.pkp.pl/o-nas/nasza-historia/|tytuł=Nasza historia|data dostępu=2015-02-08|opublikowany=skm.pkp.pl|język=pl}}</ref>
<ref name="Przejazd">{{cytuj stronę|url=http://inforail.pl/text.php?from=search&id=27256|autor=www.skm.pkp.pl|tytuł=Gdynia: Przejazd specjalny EW58 w pierwotnych barwach|data=2009-09-23|opublikowany=inforail.pl|data dostępu=2012-09-22|język=pl}}</ref>
<ref name="IR/News 2015-09-03">{{cytuj stronę|url=http://inforail.pl/pkp-skm-sprzedaja-ostatnie-ew58_more_77169.html|autor=InfoRail|tytuł=PKP SKM sprzedają ostatnie EW58|opublikowany=inforail.pl|data=2015-09-03|data dostępu=2015-09-03|język=pl}}</ref>
<ref name="IR/News 2016-11-04">{{cytuj stronę|url=http://inforail.pl/pkp-skm-sprzedaje-ew58-ponownie_more_88832.html|autor=InfoRail|tytuł=PKP SKM sprzedaje EW58. Ponownie|opublikowany=inforail.pl|data=2016-11-04|data dostępu=2016-11-04|język=pl}}</ref>
<ref name="IR/News 2016-11-07">{{cytuj stronę|url=http://infotram.pl/pkp-skm-zachowa-ostatnia-jednostke-ew58_more_88930.html|autor=Trojmiasto.pl / InfoRail|tytuł=PKP SKM zachowa ostatnią jednostkę EW58|opublikowany=inforail.pl|data=2016-11-07|data dostępu=2016-11-07|język=pl}}</ref>
<ref name="IR/News 2017-05-18">{{cytuj stronę|url=http://inforail.pl/ew58-pociete-ale-nie-wszystkie_more_94581.html|autor=InfoRail.pl|tytuł=EW58 pocięte, ale nie wszystkie|opublikowany=inforail.pl|data=2017-05-18|data dostępu=2017-05-18|język=pl}}</ref>
<ref name="RK-82551">{{Cytuj stronę|url=http://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/czolo-ew58-ozdobilo-elektrowozownie-pkp-skm-trojmiasto-82551.html|tytuł=Czoło EW58 ozdobiło elektrowozownię PKP SKM Trójmiasto &#91;zdjęcia&#93;|nazwisko=Szymajda|imię=Michał|data=2017-07-12|opublikowany=rynek-kolejowy.pl|język=pl|archiwum=http://www.web.archive.org/web/20170712165834/http://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/czolo-ew58-ozdobilo-elektrowozownie-pkp-skm-trojmiasto-82551.html|zarchiwizowano=2017-07-12|data dostępu=2017-07-12}}</ref>
<ref name="RK-79165">{{Cytuj stronę|url=http://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/skm-trojmiasto-jeden-pojazd-ew58-zachowany-jako-pomnik-79165.html|tytuł=SKM Trójmiasto: Jeden pojazd EW58 zachowany jako pomnik|nazwisko=Urbanowicz|imię=Witold|data=2016-11-26|opublikowany=rynek-kolejowy.pl|język=pl|archiwum=http://www.web.archive.org/web/20161126172518/http://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/skm-trojmiasto-jeden-pojazd-ew58-zachowany-jako-pomnik-79165.html|zarchiwizowano=2016-11-26|data dostępu=2017-08-26}}</ref>
Linia 175 ⟶ 178:
* {{Cytuj książkę|odn={{odn/id|Buczek 2016}}|tytuł=Dzieje Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście|inni=Bartłomiej Buczek (red.)|wydawca=Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei|miejsce=Bydgoszcz|rok=2016|język=pl}}
* {{Cytuj książkę|odn={{odn/id|Elektryfikacja 2006}}|tytuł=Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP|wydawca=Z.P. Poligrafia|miejsce=Warszawa|rok=2006|isbn=978-83-922944-6-7|język=pl}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [https://archive.is/Fq143/2fecb449492fd6780263af4af85b881b15cbf3f3.jpg Kolorowa fotografia pojazdu EW58-001 prezentowanego na Międzynarodowych Targach Poznańskich w 1974]
 
{{Pafawag}}