Stan skupienia materii: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 193.35.41.164 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Cybularny.
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne
Linia 23:
: ''L'' – ciepło przemiany fazowej (np. ciepło topnienia, ciepło skraplania).
 
[[Plik:Heat-capacity-transition.svg|frameramka|Możliwe zależności ciepła właściwego ''C'' od temperatury ''T'' w pobliżu temperatury przemiany fazowej (linia przerywana)]]
Niektóre przemiany fazowe przebiegają bez dostarczenia lub odebrania energii, o zmianie fazy wnioskujemy na podstawie skokowej zmiany niektórych wielkości opisujących to ciało.
 
Linia 76:
Dla substancji bardziej złożonych lub zdolnych do tworzenia większej liczby faz wykres ten przybiera często zupełnie inny kształt.
 
[[Plik:Fe-C (pl).svg|thumbmały|700px|Przykład równowagi fazowej dla układu wielofazowego – stop żelaza z węglem]]
Poniższy diagram przedstawia stany równowagi fazowej dla [[roztwór|roztworu]] [[węgiel (pierwiastek)|węgla]] w [[żelazo|żelazie]] (linia ciągła dotyczy [[roztwór|roztworu]] [[cementyt]]u w [[żelazo|żelazie]], a linia przerywana – [[roztwór|roztworu]] [[grafit]]u w [[żelazo|żelazie]]). Z wykresu tego wynika podział [[stop metali|stopów]] żelaza na [[stal]] (0–2,11% C) i [[żeliwo]] (2,11–6,67% C) oraz właściwości różnych gatunków stali. Każdy obszar odpowiada stanowi stabilnemu jednej z form, szybkie chłodzenie stali powoduje zachowanie układu cząsteczek fazy z wyższej temperatury w temperaturach pokojowych (tzw. [[hartowanie]] i obróbka cieplna stali).
{{Osobny artykuł|Stop żelaza z węglem}}
 
== Pełny podział stanów skupienia ==
W najobszerniejszej dotąd opublikowanej klasyfikacji występuje 500 stanów skupienia<ref>[http://phys.org/news/2012-12-phases-phase.html The 500 phases of matter: Entering a new phase<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. Nie każda zmiana ''wyglądu'' danej substancji musi od razu wiązać się z faktyczną zmianą fazy. Wiele substancji – zwłaszcza tych, które są mieszaninami różnych [[Związek chemiczny|związków chemicznych]] – może występować naraz w dwóch lub więcej fazach. W substancjach takich występują wtedy tzw. [[domena magnetyczna|domeny]], czyli małe obszary różnych faz, które łącznie tworzą tzw. [[mikrostruktura|mikrostrukturę]] danej substancji. Zjawisko to występuje np. w [[szkło|szkle]] oraz w [[Stop metali|stopach]] [[Metale|metali]], gdzie występują domeny [[Ciało krystaliczne|fazy krystalicznej]] i [[ciało amorficzne|fazy amorficznej]].{{clear}}W [[fizyka|fizyce]] przyjmuje się, że dana substancja istnieje w dwóch różnych fazach, gdy:
* zmieniając ciśnienie lub temperaturę obserwuje się w pewnym momencie [[przemiana fazowa|przemianę fazową]]; przemiana ta musi się wiązać z mierzalną skokową zmianą [[Entropia|entropii]] układu, wskazującą na to, że doszło do zasadniczego jakościowego przeorganizowania się cząsteczek;
* ta sama substancja występująca naraz w dwóch fazach nie miesza się ze sobą, tworząc tzw. granicę międzyfazową.