Wikipedia

Wielka akcja deportacyjna w getcie warszawskim: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
porządki, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 4:
 
== Przebieg ==
22 lipca 1942 o godz. 10.00 rano szef sztabu akcji „Reinhardt” SS-Sturmbannführer [[Hermann Höfle]] poinformował prezesa [[Judenrat|Rady Żydowskiej]] [[Adam Czerniaków|Adama Czerniakowa]] o rozpoczęciu „przesiedlenia na wschód”.<ref>{{Cytuj Następnegoksiążkę dnia| Czerniakównazwisko popełnił= samobójstwo,Gutman a| jegoimię stanowisko= objąłIsrael [[Marek| Lichtenbaum]].tytuł Po= przybyciuŻydzi dowarszawscy Warszawy1939–1943 w| sierpniuwydawca 1942= pierwszychOficyna uciekinierówWydawnicza z„Rytm” Treblinki| stałomiejsce się= jasne,Warszawa że| deportacjedata nie= mają1993 na| celustrony przesiedlenia,= lecz282 [[Ludobójstwo|eksterminację]] isbn = 83-85249-26-5}}</ref>.
 
AkcjaW rozpoczęłaakcji się 22 lipca i zakończyła 21 września 1942<ref name=JHI>{{Cytuj stronę | url = http://www.jhi.pl/psj/Wielka_Akcja | tytuł = Wielka Akcja | opublikowany = Żydowski Instytut Historyczny | data dostępu = 2016-12-08}}</ref>. Czynnyczynny udział wzięli w niej funkcjonariusze [[Jüdischer Ordnungsdienst|Żydowskiej Służby Porządkowej]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Lewin | imię = Abraham | tytuł = Dziennik | wydawca = Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma | miejsce = Warszawa | data = 2016 | | strony = 171–215 | isbn = 978-83-65254-20-7}}</ref>. Żydzi byli gromadzeni na [[Umschlagplatz w Warszawie|Umschlagplatzu]], skąd byli wywożeni pociągami towarowymi do [[Obóz zagłady w Treblince|obozu zagłady w Treblince]].
{{Osobny artykuł|Umschlagplatz w Warszawie}}
 
Po przybyciu do Warszawy w sierpniu 1942 pierwszych uciekinierów z Treblinki stało się jasne, że deportacje nie mają na celu przesiedlenia, lecz [[Ludobójstwo|eksterminację]].
 
W końcowej fazie akcji, w dniach 6–11 września, pomiędzy ulicami: [[Ulica Smocza w Warszawie|Smoczą]], [[Ulica Gęsia w Warszawie|Gęsią]], [[Ulica Ludwika Zamenhofa w Warszawie|Zamenhofa]], Szczęśliwą i placem Parysowskim zgromadzono ok. 100 tys. mieszkańców getta („kocioł na Miłej” lub „kocioł na Niskiej”)<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Engelking | imię = Barbara | tytuł = Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście | wydawca = Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów | miejsce = Warszawa | data = 2013 | strony = 746, 859 | isbn = 978-83-63444-27-3 | nazwisko2 = Leociak | imię2 = Jacek}}</ref>. W wyniku selekcji 32 tys. osób otrzymało „numerki na życie” i mogło pozostać w getcie, 2,6 tys. zastrzelono, a ponad 54 tys. wywieziono do Treblinki<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Engelking | imię = Barbara | tytuł = Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście | wydawca = Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów | miejsce = Warszawa | data = 2013 | strony = 745–746 | isbn = 978-83-63444-27-3 | nazwisko2 = Leociak | imię2 = Jacek}}</ref>.
 
Ostatnim dniem Wielkiej Akcji był 21 września, w którym wypadało święto [[Jom Kippur]]<ref name="Libionka142">{{Cytuj książkę | nazwisko = Libionka | imię = Dariusz | tytuł = Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie | wydawca = Państwowe Muzeum na Majdanku | miejsce = Lublin | data = 2017 | strony = 142 | isbn = 978-83-62816-34-7}}</ref>. Tego dnia zredukowano liczebność Żydowskiej Służby Porządkowej z 2400 do 380; wielu policjantów wraz z rodzinami trafiło na Umschlagplatz i zostało wywiezionych<ref name="Libionka142"/>.
 
Podczas Wielkiej Akcji wywiezionoWywieziono 265 tys. Żydów<ref name=JHI>{{Cytuj stronę | url = http://www.jhi.pl/psj/Wielka_Akcja | tytuł = Wielka Akcja | opublikowany = Żydowski Instytut Historyczny | data dostępu = 2016-12-08}}</ref>. Na miejscu zamordowano ok. 10 tysięcy, w efekcie w getcie szczątkowym pozostało (legalnie bądź nielegalnie) ok. 70 tys. osób<ref name=JHI />. W wyniku akcji zamordowano ok. 80% mieszkańców getta, a jego powierzchnię ograniczono do terenów zajmowanych przez zakłady produkcyjne (tzw. szopy) w północnej części dzielnicy zamkniętej oraz szopu Tobbensa w rejonie [[Ulica Pańska w Warszawie|ul. Pańskiej]].
{{Przypisy|2}}
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielka_akcja_deportacyjna_w_getcie_warszawskim”