Telewizja w Polsce: Różnice pomiędzy wersjami

Początki [[telewizja|telewizji]] w [[Polska|Polsce]] datuje się na 1937 rok, kiedy w [[Warszawa|Warszawie]] została uruchomiona pierwsza eksperymentalna stacja telewizyjna. Była to stacja [[Nadawca publiczny|telewizji publicznej]], której program nadawany jest obecnie pod nazwą [[TVP1]]. [[telewizja komercyjna|Prywatne stacje telewizyjne]] w Polsce zaczęły powstawać na przełomie lat 80. i 90. XX wieku. Jako pierwsze funkcjonowanie rozpoczęły prywatne stacje telewizyjne o zasięgu lokalnym. Pierwszą [[telewizja komercyjna|komercyjną stacją telewizyjną]] w Polsce, a zarazem w byłych [[blok wschodni|krajach komunistycznych]], była lokalna [[PTV Echo]] działająca od 6 lutego 1990 do 8 marca 1995 we [[Wrocław]]iu. Z kolei pierwszym kanałem o zasięgu ponadregionalnym był – nadający do dziś – [[Polsat]], założony 5 grudnia 1992 przez [[Zygmunt Solorz-Żak|Zygmunta Solorza]]. Kolejnymi prywatnymi stacjami były: [[Polonia 1]] i [[ATV - Krajowa Telewizja Kablowa|ATV – Krajowa Telewizja Kablowa]] – obydwie założone w 1993 roku. Obecnie na rynku polskim działa blisko 200 polskojęzycznych stacji telewizyjnych o zasięgu ogólnokrajowym nadawanych głównie drogą [[telewizja satelitarna|satelitarną]] i [[telewizja kablowa|kablową]], z których dominująca część posiada charakter [[tematyczny kanał telewizji|kanałów tematycznych]].

 

<blockquote>„Po telefonie i telegrafie musimy wynaleźć telefoton albo telefotoskop, to jest przyrząd telegraficzny do widzenia z odległości” – [[Julian Ochorowicz]], czasopismo „[[Kosmos (czasopismo)|Kosmos]]” 1878<ref>[http://www.focus.pl/historia/artykuly/zobacz/publikacje/jak-polacy-budowali-pierwszy-telewizor/ „Jak Polacy budowali pierwszy telewizor”, czasopismo „Focus” 23.12.2010.]</ref>.</blockquote>

 

Pierwszy artykuł o konieczności wynalezienia aparatury przesyłającej obraz na odległość w 1878 r. w czasopiśmie „[[Kosmos (czasopismo)|Kosmos]]” opublikował polski [[Wynalazek|wynalazca]] [[Julian Ochorowicz]]<ref>[[Julian Ochorowicz]], „O możliwościach zbudowania przyrządu do przesyłania obrazów optycznych na odległość”, „Kosmos”, Lwów 1878.</ref>. Wynalazca ten nie potrafił jednak rozwiązać problemów technicznych i zbudować takiego urządzenia i przypisuje mu się zasługi w teoretyczny wkład na tym polu. Za prekursora telewizji w Polsce należy uznać [[Jan Szczepanik|Jana Szczepanika]] zwanego „polskim Edisonem”, który w 1897 roku opatentował w [[Urząd Patentowy Wielkiej Brytanii|Brytyjskim Urzędzie Patentowym]] (patent brytyjski nr 5031)<ref>Polska. Zarys encyklopedyczny, PWN, Warszawa 1974.</ref> oraz w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] rok później „[[telektroskop]]” – „czyli aparat do reprodukowania obrazów na odległość za pomocą elektryczności”<ref>[http://www.muzeum.tarnow.pl/ludzie/szczepnik/szczepanik.html „Jan Szczepanik – polski Edison”, 2011-03-12, Muzeum Okręgowe w Tarnowie].</ref>. W roku 1900 Szczepanik przedstawił na Wystawie światowej w Paryżu udoskonalone urządzenie do przenoszenia obrazu na odległość -„telefot”<ref>„Słownik historii Polski”, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973.</ref>.

 

Historia polskiej telewizji do 1989 roku jest ściśle powiązana z historią [[Telewizja Polska|Telewizji Polskiej]], gdyż do [[transformacja systemowa w Polsce|transformacji systemowej]] był to jedyny nadawca w Rzeczypospolitej. Początki telewizji zainicjowano już w [[Historia Polski (1918–1939)|dwudziestoleciu międzywojennym]]. Pierwszą transmisję sygnału telewizyjnego przeprowadziła w 1931 roku rozgłośnia [[Polskie Radio Katowice|Polskiego Radia w Katowicach]]<ref>Fragment tygodnika „Radjo” z 1931 r., cytowany w książce: Wojciech Janota „Katowice między wojnami”, s. 109, Łódź 2010, {{ISBN|978-83-7729-021-7}}.</ref>.

 

{{fakt|W 1936 roku zbudowano nadajnik na [[Warszawa|warszawskim]] wieżowcu [[Prudential]]. Już w 1937 roku na szesnastym piętrze rozpoczęła działalność [[Telewizja Polska|eksperymentalna stacja telewizyjna]], nadająca z anteny zainstalowanej na dachu gmachu. Pokaz próbnej transmisji telewizyjnej odbył się 5 października 1938 roku w Warszawie, z udziałem [[Mieczysław Fogg|Mieczysława Fogga]]. Pierwszym filmem wyemitowanym przez przedwojenną próbną telewizję polską była ''[[Barbara Radziwiłłówna (film)|Barbara Radziwiłłówna]]''. Kilka miesięcy później (26 sierpnia 1939 roku) podczas otwarcia drugiej Dorocznej Wystawy Radiowej miała miejsce pierwsza oficjalna emisja sygnału telewizyjnego. Pokazano wtedy występ aktorki Ireny Zaleskiej i film propagandowy Polskiego Radia, przygotowany specjalnie na tę okazję. Rozwój prac nad telewizją przerwał wybuch [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. W latach powojennych wznowiono prace nad polską telewizją}}.

 

 

{{Osobny artykuł|Polskie platformy cyfrowe}}

Dynamiczny rozwój [[telewizja satelitarna|telewizji satelitarnej]] upatrywany jest w powstaniu polskich [[platforma cyfrowa|platform cyfrowych]]. Pierwszą platformą satelitarną była [[Wizja TV]] (w 2002 roku została przejęta przez konkurencyjną [[Cyfra+|Cyfrę+]]) oraz Cyfra+, uruchomiona w 1998 roku. Ta druga platforma cyfrowa jako jedyna w Europie oferowała dostęp do dwóch ofert typu premium, tj. Canal+ i HBO.

 

 

== Oglądalność ==

W [[Polska|Polsce]] [[oglądalność]] mierzona jest od roku 1996 przez ośrodek badawczy [[Nielsen Media Research]]. W latach 1997–2011 badania prowadziło również [[TNS Polska]] (dawniej OBOP) dla kanałów [[Telewizja Polska|Telewizji Polskiej]]. Swoje raporty kontroli nadawców, w tym uwzględniające również dane oglądalności, przedstawia także [[Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji|KRRiT]]. Z uwagi na [[metodologia|metodologię]] badań wyniki oglądalności są podawane dla każdej minuty. Oznacza to, że oglądalność programu jest średnią z jego minutowych oglądalności.