Psie Pole (miasto): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne
m usunięcie podwójnego wyróżniania, popr. cudzysłowów
Linia 5:
 
== Nazwa ==
[[Plik:Polskie-nazwy śląskich miejscowosci z patentu Fryderyka II 1750.jpg|mały|290px|lewo|Nazwa Psie Pole wśród innych nazw śląskich miejscowości w urzędowym [[Królestwo Prus|pruskim]] dokumencie z 1750 roku wydanym w [[Język polski|języku polskim]] w [[Berlin]]ie<ref>[http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=26222&from=FBC Pruski dokument z roku 1750 ustalający urzędowe opłaty na Śląsku – "''Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750"'']</ref>.]]
[[Plik:Kosciol swJakuba&swKrzysztofa Wroclaw-PsiePole.jpg|mały|[[Kościół św. Jakuba i św. Krzysztofa we Wrocławiu|kościół św. Jakuba i Krzysztofa na Psim Polu]]]]
[[Plik:PKP DWORZEC WROCŁAW PSIE POLE.jpg|mały|Stacja kolejowa Wrocław Psie Pole]]
[[Plik:Wroclaw Psie Pole Rynek.jpg|mały|Psie Pole Rynek]]
Wokół nazwy "''Psie Pole"'' powstało podanie, oparte na relacji [[Wincenty Kadłubek|Wincentego Kadłubka]]<ref>{{cytat|z kroniki W. Kadłubka|''Na dowód tego istnieje jeszcze nazwa miejsca, bowiem zbiegła się tam niezmierna sfora psów, które pożerając tyle trupów zapadły w jakąś szaleńczą dzikość, tak że nikt nie śmiał tamtędy przejść, i dlatego owo miejsce nazywa się Psim Polem''}}</ref>, opisującego w swojej kronice [[bitwa na Psim Polu|bitwę na Psim Polu]], która według niego miała się w tej okolicy odbyć w roku [[1109]] pomiędzy wojskami króla niemieckiego [[Henryk V Salicki|Henryka V]] a oddziałami [[Bolesław III Krzywousty|Bolesława Krzywoustego]]. Tymczasem współczesne badania historyków wskazują, że nazwa wywodzi się z faktu, że tutejsze ziemie nie miały wielkiej wartości, były liche, czyli psie<ref>''[[Encyklopedia Wrocławia]]'', Wrocław 2000, str. 688</ref>. Istnieje także pogląd, cytowany przez prof. [[Stanisław Trawkowski|Stanisława Trawkowskiego]], że nazwa Psie Pole odnosi się do terenu przeznaczonego dla książęcej psiarni<ref>podobną etymologię mają liczne w Polsce – w tym cztery na [[Dolny Śląsk|Dolnym Śląsku]] – miejscowości o nazwie [[Psary]]</ref>.
 
W dokumencie z 1206 roku wydanym przez księcia wrocławskiego [[Henryk I Brodaty|Henryka I]] wymieniona jest w zlatynizowanej, [[język staropolski|staropolskiej]] formie ''Pzepole''{{odn|Colmar Grünhagen|1866|s=72}}. W spisanym po łacinie dokumencie średniowiecznym wydanym we [[Wrocław]]iu w 1266 roku, który sygnował książę śląski [[Henryk III Biały]] miejscowość wymieniona jest pod nazwą ''Psepole''.<ref>Georg Korn, "''Breslauer Urkundenbuch"'', Erster Theil, Breslau, Verlag von Wilhelm Gottlieb Korn 1870, str. 33.</ref>
 
Szwajcarski kartograf i geograf [[Matthäus Merian|Mateusz Merian]] w swoim dziele ''"Topographia"'' wydanym w roku 1650 podaje dwie [[język niemiecki|niemieckie]] formy nazwy miejscowości: ''"Hundesfeld"'' oraz ''"Hundsfeld"'' zaznaczając, że po polsku i niemiecku nazwa oznacza to samo ''"...dieser…dieser Platz / in beyden Sprachen Polnisch und Teutsch das Hundsfeld genant worde."''<ref>"''Topographia Bohemiae, Moraviae et Silesiae"''. Merian, Frankfurt am Main 1650, S. 152.</ref>.
 
Jeszcze w 1750 roku polska nazwa "''Psie Pole"'' wymieniona jest w języku polskim przez [[Fryderyk II Wielki|Fryderyka II]] pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Śląska<ref>[http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=26222&from=FBC "''Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750"''.]</ref>. Nazwa ta stała się urzędową nazwą miasta dopiero w XVII-XVIIIXVII‒XVIII wieku po ostatecznym podboju Śląska przez Prusy w roku 1763, w wyniku trzech [[Wojny śląskie|wojen śląskich]] z Austrią. [[Słownik geograficzny Królestwa Polskiego]] podaje nazwę polską ''Psie Pole'' oraz niemiecką ''Hundsfeld''<ref>{{SgKP|IX|249|Psie Pole}}</ref>.
 
Polską nazwę ''Psie Pole'' oraz niemiecką ''Hundsfeld'' w książce "''Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej"'' wydanej w [[Głogówek|Głogówku]] w 1847 wymienił śląski pisarz [[Józef Lompa]].<ref>[[Józef Lompa]], „Krótki''Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej”początkowej'', Głogówek 1847, str. 23.</ref>
 
== Historia ==
Linia 24:
Prawa miejskie przyznano Psiemu Polu prawdopodobnie w [[XIV wiek|XIV]] lub początku [[XV wiek|XV]] wieku, rada miejska wzmiankowana po raz pierwszy w [[1408]], a [[wójt]] w [[1473]]. W [[1442]] Psie Pole, a zarazem i kościół zostały złupione przez najemną armię wrocławską pod dowództwem L. Assenheimera, być może z tego okresu pochodzą zachowane do dziś fragmenty XV-wiecznych murów. W [[1476]] nadano miastu prawo [[targ]]u solnego. We wrześniu [[1559]] w Psim Polu odbył się zjazd [[księstwa śląskie|książąt śląskich]]. Od [[1592]] miasto stanowiło własność [[Katedra greckokatolicka pw. św. Wincentego i św. Jakuba we Wrocławiu|klasztoru św. Wincentego]].
 
W wyniku trzech [[Wojny śląskie|wojen śląskich]] toczonych między Prusami i Austrią w latach ([[1740]]-[[1763]]) Psie Pole wraz z większością [[Śląsk]]a dostało się pod panowanie [[Królestwo Prus|Prus]],
 
W [[1806]] Psie Pole zajęli [[Francuzi]] – [[wojny napoleońskie#Wojna z Prusami|wojska napoleońskie]] oblegające [[Wrocław]] – dopuszczając się tu gwałtów i grabieży pomimo, mimo tego że władze miasteczka poleciły mieszkańcom oddawanie okupantom wszystkiego, czego tylko zażądają. Swą kwaterę w Psim Polu miał przez pewien czas brat [[Napoleon Bonaparte|cesarza Napoleona]] – [[Hieronim Bonaparte]]. Po [[sekularyzacja|sekularyzacji]] dóbr kościelnych w [[1810]] miasto przeszło na własność państwa [[Królestwo Prus|pruskiego]].
 
[[1 listopada]] [[1886]] otwarto stację kolejową (obecnie Wrocław Psie Pole) na [[Kolej Prawego Brzegu Odry|linii Wrocław-Oleśnica]]. W [[1881]] Psie Pole posiadało już łączność [[telefon]]iczną z Wrocławiem, w [[1894]] wybudowano tu łaźnię miejską, w [[1905]] sieć gazową, a w [[1912]] [[Instalacja wodna|wodociąg]].
 
=== Filia [[Groß-Rosen]] ===
Linia 43:
== Władze miejskie ==
Burmistrzowie Psiego Pola<ref>{{Cytuj | url=http://territorial.de/ndschles/oels/hundsfd.htm | tytuł=Stadt Hundsfeld<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=territorial.de | data dostępu=2017-11-26}}</ref>:
* [[1816]]‒? ? : Gottlieb Jäner – ''Ratmann'' (radny)
* [[1850]]‒? ? : Remus
* [[1855]][[1881]] : Schulz – sierżant żandarmerii
* [[1881]][[1893]] : Friedrich – ''Postverwalter'' (oficer pocztowy)
* [[1907]][[1928]] : Prietzel
 
{{Przypisy}}