Jan Raszka (rzeźbiarz): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Pernambuko (dyskusja | edycje) jęz. |
Pernambuko (dyskusja | edycje) źródła/przypisy |
||
Linia 54:
Pod koniec życia napisał pamiętniki, które przez wiele lat pozostały w rękopisie. Opracowane zostały one przez Joannę Walaszak i po raz pierwszy opublikowane w 2005 roku przez Społeczny Komitet Odbudowy Pomnika Legionistów Śląskich w Cieszynie{{odn|Raszka|2005}}.
W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] tworzył już tylko amatorsko. Zmarł wkrótce po jej zakończeniu 23 listopada 1945 roku w Krakowie, gdzie pochowano go na [[Cmentarz Rakowicki|cmentarzu Rakowickim]]{{odn|Wojciech Święs|2014}}. Znajduje się na nim również kamienna kopia znanego pomnika Jana Raszki - „Czynu Legionowego”, którą w 1927 roku wykonał [[Wacław Boratyński]]. Umieszczono ją w kwaterze żołnierzy Legionów Polskich poległych w czasie I wojny światowej{{odn|Domański|2001}}.
== Twórczość ==
=== Pomniki ===
[[Plik:Raszka Skoczów pomnik ku czci poległych w obronie Śląska Cieszyńskiego.png|thumb|Pomnik ku czci poległych w obronie Śląska Cieszyńskiego 1918-1920 w [[Skoczów|Skoczowie]]]]
Tworzył dzieła klasyczne pozostając jednak pod dużym wpływem [[Modernizm (sztuka)|modernizmu]]: początkowo [[Secesja (sztuka)|stylu secesyjnego]], a później [[art déco]], które na kilkadziesiąt lat zdominowały sztukę w końcu XIX i początkach XX wieku. Jako artysta rzeźbiarz Jan Raszka znany jest głównie z pomników, zwłaszcza poświęconych poległym żołnierzom z czasów [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Był autorem wielu rzeźb i monumentów, które stanęły w przestrzeni publicznej w okresie [[II Rzeczpospolita|II RP]]. Po wybuchu II wojny światowej wszystkie zewnętrzne płaskorzeźby i pomniki Raszki zostały zburzone przez Niemców. W latach 1920–1939 powstały następujące dzieła{{odn|Domański|2001}}:
* Pomnik wolności w [[Dziedzice (Czechowice-Dziedzice)|Dziedzicach]], postawiony w 1924 roku ze składek społecznych. Został zniszczony w 1939 roku przez Niemców i pozostał nieodbudowany w okresie [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] z przyczyn politycznych. Obecnie w jego miejscu znajduje się jedynie pamiątkowa tablica{{odn|Wojciech Święs|2014}}<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.plastykon.pl/plastykon/1_8_1rzezba.htm | tytuł = Pomnik Wolności w Czechowicach-Dziedzicach. Rekonstrukcja pomnika autorstwa prof. Jana Raszki | opublikowany = Plastykon | język = pl | data dostępu = 2017-12-29}}</ref>. Od upadku komunizmu w 1990 roku trwają dyskusje o jego odbudowie<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.region.info.pl/2012/artykul,0,7547,kiedy-odbuduja-pomnik-wolnosci.html | tytuł = Kiedy odbudują Pomnik Wolności? | data = 2015-11-04 | opublikowany = Gazeta „Region” | język = pl | data dostępu = 2017-12-29}}</ref>.
| |||