Pożyczka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Anulowanie wersji 50954625 autora Pawel.smolaga91 (dyskusja), [[WP:LZ], reklama]
m akt., linki zewnętrzne, kat., źródła/przypisy, drobne merytoryczne, drobne techniczne
Znaczniki: usuwanie kategorii (filtr nadużyć) VisualEditor
Linia 1:
'''Pojęcie pożyczki -''' [[umowa]] dającego i biorącego pożyczkę, w której pierwszy z nich zobowiązany jest do przeniesienia na drugą osobę [[własność]] określonej ilości [[Pieniądz|pieniędzy]] lub rzeczy oznaczonych co do gatunku, natomiast ten ostatni zobowiązany jest do zwrotu takich rzeczy, jakie otrzymał. Przedmiotem pożyczki mogą być tylko pieniądze (gotówkowe albo bezgotówkowe) lub też inne rzeczy, które oznaczone są co do gatunku według ilości, miary i wagi.
'''Pożyczka''' – operacja polegająca na udzieleniu przez [[osoba fizyczna|osobę fizyczną]] lub [[Osoba prawna|instytucję]] określonej kwoty środków [[pieniądz|pieniężnych]] lub określonych przedmiotów do dyspozycji pożyczkobiorcy, na czas oznaczony lub nieoznaczony.
 
'''Charakter prawny'''
Kwestie pożyczek regulowane są przez [[kodeks cywilny]] (art. 720 § 1). Instytucje pożyczkowe udzielające [[pożyczka pieniężna|pożyczek pieniężnych]], podlegają także regulacjom dotyczącym [[kredyt konsumencki|kredytu konsumenckiego]].
 
Pożyczka posiada postać zobowiązaniowej [[Umowa nazwana|umowy nazwane]]<nowiki/>j, znajdująca swoje uregulowanie w art. 720-724 KC<ref name=":0">{{Cytuj |autor = |rozdział = Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny |tytuł = Dz.U. z 2017 r. poz. 459, 933, 1132. |data = }}</ref>. Kształtuje i kreuje tzw. stosunki kredytowe, które polegają na odstąpieniu określonej wartości w pieniądzach lub towarach. Wymogiem jest zwrot równowartości we wskazanym terminie.
Przedmiotem pożyczki w odróżnieniu od [[kredyt bankowy|kredytu]] mogą być zarówno [[środki pieniężne]], jak i przedmioty, jednakże tylko oznaczone co do gatunku. Pożyczka może być odpłatna lub nieodpłatna, zaś [[kredyt bankowy|kredyt]] jest odpłatny. W przeciwieństwie do [[kredyt bankowy|kredytu bankowego]] nie jest wymagane określenie celu na jaki pieniądze zostaną wydatkowane oraz naliczenie i pobranie odsetek. W związku z tym nazywanie pożyczki mianem [[kredyt bankowy|kredytu]] gotówkowego jest niepoprawne, choć powszechnie praktykowane przez [[Instytucja finansowa|instytucje finansowe]] ze względów [[marketing]]owych.
Pożyczka jest umową mająca charakter [[Umowa konsensualna|umowy konsensualnej]]. Do jej zawarcia wystarczające są zgodne [[Oświadczenie woli|oświadczenia]] obydwu stron: osoby biorącej oraz osoby dającej pożyczkę. Wg art. 720 par. 2 KC<ref name=":0" />, w umowie pożyczki, której kwota jest większa niż tysiąc złotych, powinna mieć formę udokumentowaną. W innych sytuacjach złożenie [[Oświadczenie woli|oświadczenia woli]] może nastąpić w dowolnej formie.
Pożyczka jest czynnością prawną dwustronnie zobowiązującą. Może mieć zarówno charakter umowy odpłatnej (w sytuacji gdy zastrzeżono zwrot przedmiotu z odsetkami) albo nieodpłatnej.
Konsekwencją zawarcia umowy pożyczki jest przeniesienie na biorącego własności przedmiotu stanowiącego pożyczkę (tj. określonej sumy pieniężnej bądź rzeczy oznaczonych co do gatunku)<ref>{{Cytuj |autor = Adam Doliwa |tytuł = Zobowiązania |data = 2006 |isbn = }}</ref>.
 
'''Prawa i obowiązki stron według kodeksu cywilnego'''
W [[język potoczny|języku potocznym]] ''pożyczyć'' można pieniądze lub każdą rzecz. W przypadku [[rzecz]]y, obowiązek drugiej strony polega na zwrocie dokładnie tej samej rzeczy, tj. rzeczy oznaczonej co do tożsamości. W rozumieniu polskiego Kodeksu cywilnego nie jest to więc umowa pożyczki, może być to natomiast umową [[umowa użyczenia|użyczenia]] (pożyczenie bezpłatnie) albo [[najem|najmu]] lub [[dzierżawa|dzierżawy]] (pożyczenie odpłatne).
 
Dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, biorący natomiast zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej (art. 720 § 2).
Dla dającego z umowy pożyczki wynika obowiązek wydania biorącemu określonej sumy pieniężnej lub rzeczy, które są oznaczone co do gatunku. Umowa stron określa termin wydania. W przypadku gdy nie ma oznaczenia co do terminu spełnienia zobowiązania , świadczenie należy spełnić niezwłocznie po wezwaniu dłużnika od jego wykonania (art. 455 KC)<ref name=":0" />.
Osoba udzielająca pożyczki może odstąpić od umowy i domówić wydania przedmiotu pożyczki, w sytuacji gdy wątpliwy jest zwrot pożyczki z uwagi na fakt złego stanu majątkowego drugiej strony. Z uprawnienia tego nie może skorzystać dający pożyczkę, jeżeli w chwili zawarcia umowy wiedział lub z łatwością mógł się dowiedzieć. (art. 721 KC)<ref name=":0" />. Odstąpienie od umowy ma moc wsteczną, na skutek czego następuje wygaśnięcie zobowiązania i przywrócenie stanu sprzed zawarcia umowy.
Art. 722 KC<ref name=":0" /> stanowi, że roszczenie biorącego pożyczkę o wydanie przedmiotu pożyczki przedawnia się z upływem sześciu miesięcy od chwili, gdy przedmiot miał być wydany. Po tym czasie dający nie ma obowiązku wydania przedmiotu pożyczki.
Jeżeli rzeczy otrzymane przez biorącego mają wady, dający pożyczkę obowiązany jest do naprawienia [[Szkoda (prawo)|szkody]], którą wyrządził biorącemu przez to, że wiedząc o wadach nie zawiadomił go o nich. Przepisu powyższego nie stosuje się w wypadku, gdy biorący mógł z łatwością wadę zauważyć.
Do praw i obowiązków biorącego należą roszczenie o wydanie przedmiotu pożyczki. Nie ma on jednak obowiązku odebrania przedmiotu pożyczki. Obowiązkiem biorącego jest zwrot przedmiotu pożyczki. Obowiązkiem biorącego jest zwrot przedmiotu pożyczki (tej samej ilości pieniędzy bądź tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości) w terminie umówionym. Gdy termin zwrotu pożyczki nie jest oznaczony, dłużnik zobowiązany jest do zwrotu w ciągu sześciu tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę. Jeżeli pożyczka była odpłatna, biorący obowiązany jest do zwrotu pożyczki wraz z odsetkami lub wynagrodzeniem w innej postaci.
 
'''Rodzaje pożyczek'''
Jeżeli termin zwrotu pożyczki nie jest oznaczony, dłużnik obowiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu sześciu tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę (art. 723).
 
a) ''pożyczka bankowa'' – zastosowanie mają przepisy z art. 720-724 KC oraz przepisy PrBank (art. 5 ust. 2 pkt 1, art. 78, 79 i 91 PrBank)<ref name=":1">{{Cytuj |autor = |rozdział = USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe |tytuł = Dz. U. z 2017 r. poz. 1876, 2361. |data = }}</ref>. Przedmiotem takiej pożyczki mogą być wyłącznie pieniądze oraz jej odpłatność - biorący zwraca określoną kwotę powiększoną o odsetki. Bank dający pożyczkę stosuje różne zabezpieczenia w spłatach oraz oprocentowania. Przy zawieraniu umów pieniężnych pożyczek bankowych stosuje się ogólne warunki umów i regulaminów bankowych, co do których bank posiada upoważnienie z mocy ustawy (art. 109 PrBank)<ref name=":1" />.
== Zobacz też ==
{{Siostrzane projekty
|commons = Category:Loans
|słownik = pożyczka
|cytaty = Pożyczka
}}
* [[leasing]]
 
b) ''Pożyczka konsumencka'' - umowa, na mocy której przedsiębiorca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi pożyczki w jakiejkolwiek postaci (art. 2 PrBank)<ref name=":1" />. Postanowienia ochronne obejmują pożyczki na kwotę w przedziale 500-80.000 zł. Umowa powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że przepisy szczególne przewidują inną szczególną formę. Przedsiębiorca kredytowy jest obowiązany niezwłocznie doręczyć konsumentowi egzemplarz umowy. W szczególności umowa powinna określać całkowity koszt pożyczki. Konsument ma uprawnienie do spłacenia pożyczki przed upływem terminu określonego w umowie. Termin dokonywania spłat winien odpowiadać terminom określonym w umowie. Konsument może bez podania przyczyny odstąpić od umowy w terminie 10 dni od dnia zawarcia umowy. W przypadku braku informacji braku informacji o uprawnieniu do odstąpienia od umowy, konsument może odstąpić od umowy w terminie 10 dni od dnia otrzymania informacji o prawie odstąpienia od umowy, jednak nie później niż terminie 3 miesięcy od dnia zawarcia umowy (art. 8 i 11 KredKonsU)<ref name=":2">{{Cytuj |autor = |rozdział = Ustwa z dnia 12 maja 2011 r.o kredycie konsumenckim |tytuł = Dz. U. z 2016 r. poz. 1528, z 2017r. poz. 819. |data = }}</ref>.
[[Kategoria:Finanse]]
W sytuacji gdy konsument nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, pożyczkodawca może wypowiedzieć umowę po uprzednim wezwaniu konsumenta , w trybie określonym w umowie, do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. Termin wypowiedzenia umowy nie może być krótszy niż 30 dni (art. 14 KredKonsU)<ref name=":2" />.
[[Kategoria:Prawo zobowiązań]]
 
'''Przedawnienie roszczeń'''
 
Zarówno roszczenie dającego pożyczkę o zwrot przedmiotu pożyczki, jak i roszczenie biorącego o jej wydanie, ulegają [[Przedawnienie (prawo cywilne)|przedawnieniu]] na podstawie art. 117 KC<ref name=":0" />, jako roszczenia majątkowe. Art. 118 KC<ref name=":0" />, mówi że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, przy świadczeniach okresowych oraz roszczeniach pozostających w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej będzie to trzy lata.
Roszczenie biorącego pożyczkę o wydanie przedmiotu pożyczki, zgodnie z art. 722 KC<ref name=":0" /> przedawnia się z upływem sześciu miesięcy od chwili, kiedy przedmiot miał być wydany. Chwila wydania przedmiotu zazwyczaj jest określana w umowie pożyczki, w przeciwnym przypadku bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się w dniu zawarcia umowy pożyczki .
 
'''Inne umowne stosunki kredytowe'''
 
Umowa kredytu - umowa zbliżona do umowy pożyczki. [[Umowa nazwana]], [[Umowa konsensualna|konsensualna]], dwustronnie zobowiązująca oraz odpłatna regulowana przez art. 69 KredKonsU<ref name=":2" />. Zgodnie z tym przepisem przez tę umowę bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji [[Kredytobiorca|kredytobiorcy]] na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, natomiast kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w wyznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Stronami kredytu mogą być wyłącznie bank i kredytobiorca (jakikolwiek podmiot).