Dom firmy Gebethner i Wolff w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

Kamienica została zaprojektowana przez [[Bronisław Brochwicz-Rogoyski|Bronisława Brochwicza-Rogoyskiego]] i zbudowana w latach 1904–1906<ref name="Majewski1">{{cytuj stronę|url=http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34880,402657.html|tytuł= Zgoda 12|autor= [[Jerzy Stanisław Majewski]]|język=|data dostępu=2012-04-09}}</ref> . Architekturę budynku cechowała silna ekspresja, bogactwo inwencji i rozmaitość form. Architekt zastosował zmodernizowane formy późnego gotyku i renesansu, upodobniając budynek do malowniczego zamku<ref name=" Jaroszewski13">{{cytuj pismo |nazwisko = Jaroszewski |imię = Tadeusz Stefan |autor link = Tadeusz Stefan Jaroszewski |tytuł = Pożegnania z zabytkami Warszawy |czasopismo = [[Spotkania z Zabytkami]]|oznaczenie = Nr 2 (20)|strony = 13}}</ref>. Elewacje w dolnej partii wyłożone zostały ciosami z piaskowca w różnych odcieniach<ref name="Majewski2">{{cytuj stronę|url=http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34880,402657.html?as=2&startsz=x|tytuł= Zgoda 12|autor= [[Jerzy Stanisław Majewski]]|język=|data dostępu=2012-04-09}}</ref>. Kamienica Gebethnera i Wolffa mogła uzyskać malowniczą formę dzięki usytuowaniu na trójkątnej działce. Otrzymała dwie elewacje frontowe oraz wyniosłą, ośmiokondygnacyjną wieżę w narożniku<ref name="Majewski1" />, stanowiącą akcent wysokościowy dla całej okolicy<ref name=" Jaroszewski13" />. Wieża ta była bodaj najbardziej efektownym rozwiązaniem tego rodzaju w Warszawie. Miała też dość osobliwą konstrukcję - z jednej strony wsparta była nie na murze, lecz na potężnym, metalowym słupie<ref name="Majewski2" />. Na jesieni 1905 kamienica była zbudowana w stanie surowym, a w kwietniu 1906 została oddana do użytku. Na jej parterze mieściła się siedziba wydawnictwa i księgarni [[Gebethner i Wolff|Gebethnera i Wolffa]] – jednego z największych domów wydawniczych w Polsce. Jego nakładem ukazywały się nie tylko książki, lecz również tak poczytne tytuły jak "[[Tygodnik Ilustrowany|Tygodnik Illustrowany]]" czy "[[Kurier Codzienny (1865-1905)|Kurier Codzienny]]". Na piętrach kamienicy ulokowano mieszkania, po trzy na kondygnacji. Prowadziła do nich reprezentacyjna główna klatka schodowa z wejściem z bramy i z białymi, marmurowymi schodami oraz z windą elektryczną. Pierwotnie planowano też windy towarowe w klatkach kuchennych. Zrezygnowano z nich jednak, gdyż w 1906 rozwiązanie to uznano za zbyt drogie. W całym budynku wszystkie pokoje reprezentacyjne umieszczono od strony ulic, zaś kuchnie, łazienki, służbówki, klatki schodowe – od strony małego podwórka–studni<ref name="Majewski1" />. Podczas [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] kamienica została zniszczona. Po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] jej ruiny zostały zabezpieczone, a następnie odbudowane (z wyjątkiem narożnej wieży) przez właścicieli. Otwarto także dawną księgarnię firmową. Mimo to kamienica pod koniec lat 50-tych decyzją [[Biuro Odbudowy Stolicy|BOS]] została wyburzona<ref>Artur Bojarski, "Z kilofem na kariatydę. Jak nie odbudowano Warszawy", Książka i Wiedza, 2013</ref> a na jej miejscu zbudowano blok mieszkalny, na parterze którego ulokowano księgarnię "Nike"<ref name=" Jaroszewski13" />.

 

{{Przypisy}}