Trybunał Konstytucyjny (Polska): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Kontrola norm: poprawa linków
Linia 113:
Kontrolę norm dzieli się na kontrolę prewencyjną (określaną też kontrolą ''a priori'') i kontrolę następczą (kontrola ''a posteriori''). Pierwsza, wprowadzona w 1989 roku, ogranicza się do kontroli na podstawie wniosku prezydenta RP i może się odnosić tylko do ustaw już uchwalonych przez Sejm i [[Senat Rzeczypospolitej Polskiej|Senat]] i przedstawionych prezydentowi do podpisu oraz do umów międzynarodowych przedstawionych prezydentowi do ratyfikacji.
 
Większe znaczenie ma kontrola następcza. Konstytucyjność aktu normatywnego może zakwestionować niemal każdy organ konstytucyjny państwa – jest to tzw. inicjatywa powszechna. Inicjatywa szczególna pozwala na kwestionowanie tylko takich aktów normatywnych, których treść dotyczy zakresu działania wnioskodawcy. W tym przypadku wnioskodawcą może być określona liczba podmiotów: np. organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego, ogólnokrajowe organy związków zawodowych czy [[Krajowa Rada Sądownictwa]]. Kontrola normy prawnej może też być zainicjowana [[skarga konstytucyjna (Polska)|skargą konstytucyjną]].
 
Istnieje też możliwość formułowania tzw. pytań prawnych (jest to tzw. inicjatywa konkretna w odróżnieniu od inicjatywy abstrakcyjnej). Z wnioskiem o rozstrzygnięcie kwestii, czy dany przepis prawny jest zgodny z konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi lub ustawami, może zwrócić się każdy sąd, jeżeli zależy od tego rozstrzygnięcie konkretnej sprawy toczącej się przed tym sądem. Może to dotyczyć każdej sprawy i w każdym stadium postępowania sądowego<ref name="Winczorek380">{{Cytuj książkę | nazwisko = Winczorek | imię = Piotr | tytuł = Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku | wydawca = Wydawnictwo Liber | miejsce = Warszawa | data = 2008 | strony = 380| isbn = 978-83-7206-082-2}}</ref>. Odpowiedź (orzeczenie) Trybunału wiąże nie tylko sąd, który przedstawił pytanie, ale wszystkie podmioty prawa<ref name="Winczorek380"/>.