Żagań: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Inne nazwy miasta+dr.red. |
tak nie linkujemy, WP:SK |
||
Linia 164:
W pobliżu grodu powstała, zapewne już w XII wieku, osada typu targowego. Położona była na terenie obecnej wsi [[Stary Żagań]], gdzie zachowany jest do dziś romański kościół. Niedogodne usytuowanie osady w stosunku do głównego traktu handlowego, stało się przyczyną translokacji targu, które nastąpiło około 1230 roku. Osada została przeniesiona w pobliżu przeprawy, na terenie obecnego śródmieścia Żagania<ref name=zabytki234 />. Nową osadę zlokalizowano prawdopodobnie w okolicach obecnego zespołu poaugustiańskiego. Jej szybki rozwój sprawił, że miasto otrzymało od księcia [[Konrad I głogowski|Konrada I]] [[prawa miejskie]]. Nie zachował się jednak akt lokacyjny, stąd też dokładna data nadania praw miejskich jest niemożliwa do ustalenia, aczkolwiek musiało to nastąpić między 1248 a 1260 rokiem<ref name=szczegola>{{cytuj książkę | autor = Hieronim Szczegóła| tytuł = Żagań [w:] Studia nad początkami i rozplanowaniem miast nad środkową Odrą i dolną Wartą (Województwo zielonogórskie)| wydawca = Lubuskie Towarzystwo Naukowe| miejsce = Zielona Góra| rok = 1970| strony = 516| isbn =}}</ref>.
Kościół szpitalny wzniesiony przy szpitalu pod tym samym wezwaniem założono w drugiej połowie [[XIII wiek|XIII]] wieku na dawnym przedmieściu żagańskim czyli poza [[Mury obronne w Kożuchowie|murami miejskimi]], przy obecnej ulicy Armii Krajowej. Pierwsza wzmianka w dokumentach pochodzi z [[1320]] r. mówiąca o zwiększeniu dotacji na kościół przez księcia [[Henryk IV Wierny|Henryka IV]]. Następna pochodzi z 1349 roku kiedy to żagański mieszczanin Peter
Od końca XIII wieku Żagań był stolicą samodzielnego [[Księstwo żagańskie|księstwa żagańskiego]] rządzonego do 1472 przez [[Piastowie śląscy|Piastów śląskich]]. W 1472 [[Jan II Szalony]] sprzedał księstwo żagańskie książętom saskim<ref name=zabytki234 />. W tym okresie księstwem rządziło pięciu książąt z rodu [[Wettynowie|Wettinów]], z których ostatni, książę Moritz, w 1549 wymienił Żagań za terytoria czeskie, przekazując go królowi [[Ferdynand I Habsburg|Ferdynandowi Habsburgowi]]<ref name=planmiasta2001>{{cytuj książkę | autor = | tytuł = Żagań. Plan miasta | wydawca = Zakład kartograficzny SYGNATURA| miejsce = Zielona Góra| rok = 2001| strony = | isbn = 83-87873-14-4}}</ref>.
Linia 194:
[[Plik:SM Żagań Kościół Łaski (3) ID 611557.jpg|thumb|[[Wieża kościoła poewangelickiego w Żaganiu|Wieża kościoła ewangelickiego]]]]
[[Plik:Zagan bismarck.jpg|thumb|[[Wieża Bismarcka w Żaganiu]]]]
[[
* miasto, z XVI wieku, XVIII wieku
* kościół filialny pod wezwaniem [[Kościół św. Ducha w Żaganiu|Świętego Ducha]], późnobarokowy z lat 1701-1702, wieża nadbudowana w 1785 r. Wyposażenie także późnobarokowe, ul. Armii Krajowej
Linia 200:
* kościół cmentarny pod wezwaniem [[Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Żaganiu|Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny]], drewniany zbudowany w 1404 r., murowany w 1484 r., przebudowany przez dostawienie kaplicy w [[XVII wiek|XVII]]-[[XVIII wiek]]u. W obecnej postaci [[barok]]owy z zachowanymi częściowo cechami [[gotyk]]u. W późnorenesansowym wnętrzu znajdują się trzy barokowe ołtarze, ul. Podgórna 16:
** cmentarz przy kościele z 1539 roku: kaplica, obecnie kostnica z 1691 roku; kaplica „Namaszczenia” z 1691 roku; dwie bramy, XVII/XVIII wieku; mauzoleum księżnej żagańskiej Rachel de Talleyrand-Prigord, 1895 z roku; [[Kaplica Bożego Grobu w Żaganiu|Kaplica Bożego Grobu]] ul. Żarska, zbudowana po 1598 roku z inicjatywy opata żagańskiego [[Augustianie|konwentu augustianów]] – Jakuba II. Budowla jest wierną kopią [[Bazylika Grobu Świętego#Właściwa Kaplica Bożego Grobu|Kaplicy Grobu Chrystusowego]] w [[Jerozolima|Jerozolimie]]; kaplica staroluterańska, obecnie kościół polsko-kat. parafialny pod wezwaniem [[Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Żaganiu|Podwyższenia Krzyża Świętego]], ul. Wojska Polskiego z 1902 roku
* zespół klasztorny [[Augustianie|poaugustiański]] z XIV-XVIII wieku, złożony z kościoła parafialnego, dawnego klasztoru i konwiktu oraz spichlerza klasztornego, położony jest w północno-zachodniej części starego miasta. 28 lutego 2011 r. uznany za [[pomnik historii]]<ref>{{Dziennik Ustaw|
** kościół obecnie parafialny pod wezwaniem [[Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żaganiu|Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]]; źródłowo potwierdzony w 1272 r. posiada prawdopodobnie wcześniejsze pochodzenie. Układ ani kształt trzynastowiecznej budowli nie jest znany. W drugiej połowie [[XIV wiek]]u zakonnicy wznieśli trzynawową [[bazylika|bazylikę]]. Po pożarach w latach 1472 i 1486 kościół został odbudowany w konstrukcji halowej. Poważna przebudowa miała miejsce w 1515, gdy wzniesiono nową wieżę i wielki zachodni szczyt oraz podwyższono nawę główną. W roku 1602 od zachodu dobudowano dwukondygnacyjną [[loggia|loggię]]. Po pożarze w 1730 odbudowane wnętrze otrzymało bogaty wystrój sztukatorsko-rzeźbiarski, wykonany przez [[Jan Jerzy Urbański|Jana Urbańskiego]] i [[Jan Haber|Jana Haberla]] z [[Wrocław]]ia. [[Barok]]owy wystrój otrzymały także okna. Zewnętrzna architektura mimo przebudów zachowała charakter [[gotyk|gotycki]]. [[Loggia]] jest [[renesans]]owa. Wyposażenie wnętrz barokowe. Uwagę zwracają stalle z 1695, gotycki sarkofag księcia głogowsko-żagańskiego [[Henryk IV Wierny|Henryka IV]] oraz [[XVI wiek|XVI-wieczny]] ołtarz [[Trójca Święta|św. Trójcy]]
** dawny [[klasztor]] [[Augustianie|augustianów]], obecnie [[plebania]] i biura parafialne. Augustianie sprowadzeni w 1284 r. przez [[Przemko głogowski|Przemka głogowskiego]] zajęli początkowo plebanię. W 1285 r. książę [[Konrad II Garbaty]] przekazał im zamek, który w połowie [[XIV wiek]]u rozbudowali, wznosząc ponadto pałac opacki. W następnych wiekach klasztor poddawano wielokrotnym przebudowom. Po pożarze w 1730 został przekształcony w duchu [[barok]]u i powiększony. Jedynie część pomieszczeń w skrzydle wschodnim zachowała charakter [[gotyk|gotycki]]. Dwukondygnacyjna budowla jest murowana z cegły. Poza pierwotnymi celami braci i kapitularzem mieści kaplicę [[Święta Anna|św. Anny]] z gotyckimi sklepieniami oraz [[biblioteka|biblioteką]] klasztorną z [[XVIII wiek|XVIII-wiecznym]] wystrojem, zbiorem starodruków i dwoma XVII-wiecznymi globusami. Sklepienia biblioteki są ozdobione freskami z 1736 roku, autorstwa [[Jerzy Wilhelm Neunhertz|Georga Wilhelma Neunhertza]]
| |||