Księgi deuterokanoniczne: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
popr. nie tylko faryzeusze
Paterm (dyskusja | edycje)
m WP:SK, drobne merytoryczne
Linia 4:
Kwestionowanie ksiąg deuterokanonicznych wynika z istnienia dwóch różnych kanonów ksiąg Starego Testamentu funkcjonujących równolegle w pierwszych wiekach chrześcijaństwa: pierwszy kanon stanowiły księgi uznawane za natchnione przez Żydów żyjących na terenie Palestyny (Biblia hebrajska), natomiast drugi kanon stanowiły księgi tzw. kanonu aleksandryjskiego, czyli zawarte w [[Septuaginta|Septuagincie]], którymi posługiwali się Żydzi żyjący w diasporze, poza swoją ojczyzną<ref>[http://biblijna.strona.pl/teksty/ks_deutero.htm Księgi deuterokanoniczne]</ref>.
 
Obie religie oparte na Biblii hebrajskiej - zarówno judaizm (wywodzący się z tradycji starożytnych faryzeuszy), jak i [[karaimizm]] (wywodzący się z tradycji starożytnych saduceuszy), nie uznają ksiąg deuterokanonicznych kanonu aleksandryjskiego za natchnione. Kościół katolicki uznał za natchnione tylko część spośród tych ksiąg i tę część określa mianem ''deuterokanonicznych'', uznając pozostałe księgi kanonu aleksandryjskiego za ''apokryfy''. Niemal w całości przyjęła je [[Cerkiew prawosławna]]. Tymczasem [[Protestantyzm|Kościoły protestanckie]] odrzuciły wszystkie księgi zawarte w Septuagincie, których nie zawierała Biblia hebrajska, przyjmując tożsamość między Biblią hebrajską używaną m.in. przez żydów czy karaimów, a chrześcijańskim Starym Testamentem. Stąd też w protestantyzmie w ogóle nie istnieje oddzielne pojęcie ''ksiąg deuterokanonicznych'', które wraz z innymi spoza kanonu włączone są do zbioru ''[[ApokryfyApokryf|apokryfów]]''.
 
== Księgi deuterokanoniczne w Starym Testamencie ==
Linia 10:
Księgi wtórnokanoniczne, z wyjątkiem [[Księga Mądrości|Księgi Mądrości]] oraz [[2 Księga Machabejska|2 Księgi Machabejskiej]], powstawały w [[język hebrajski|języku hebrajskim]] lub [[język aramejski|aramejskim]]. Do XX wieku znane były jedynie ich greckie przekłady, pochodzące z [[Septuaginta|Septuaginty]] (III-I wiek p.n.e.). Odkrycia archeologiczne (m.in. w [[Rękopisy z Qumran|Qumran]]) pozwoliły określić fragmenty oryginałów.
 
Część Ojców Kościoła działających na Wschodzie odrzucała księgi deuterokanoniczne jako natchnione. [[Orygenes]] w swej analizie wskazywał na różnicę pomiędzy księgami wtórnokanonicznymi a kanonem. [[Atanazy]], [[Cyryl z Jerozolimy]] i [[Grzegorz z Nazjanzu]], przygotowując katalog pism albo pomijali w ogóle te księgi, albo je włączali jako dodatki, Kościół Zachodu jednak uważał te księgi za kanoniczne. Ponieważ na skutek tego w II i III wieku doszło do kilku sporów związanych z używanym kanonem Starego Testamentu, w IV wieku podczas synodu w Hipponie i 3. synodu w Kartaginie orzeczono równoprawność ksiąg pierwszego i drugiego kanonu ("protokanonicznych"„protokanonicznych” i "deuterokanonicznych"„deuterokanonicznych”). Ostatecznie również Kościół na Wschodzie przyjął poglądy Zachodu i w roku 692 na synodzie trullańskim uznał autentyczność ksiąg deuterokanonicznych.
 
=== Prawosławie ===
[[Cerkiew prawosławna]] uznaje niemal cały kanon aleksandryjski występujący w Septuagincie, z wyjątkiem [[4 Księga Machabejska|4 Księgi Machabejskiej]], czyli:
 
Linia 32:
* fragmenty Księgi Jeremiasza i Hioba obecne tylko w Septuagincie
 
=== Katolicyzm ===
Kościół katolicki uznał za natchnione część spośród ksiąg zawartych w kanonie aleksandryjskim (Septuagincie), a nie występujących w Biblii hebrajskiej. Są to:
* 1 Księga Machabejska (1 Mch);
Linia 48:
 
== Księgi deuterokanoniczne w Nowym Testamencie ==
Niekiedy sformułowania "deuterokanoniczne"„deuterokanoniczne” używa się w stosunku do 7 ksiąg [[Nowy Testament|Nowego Testamentu]]:
* [[2. List Piotra]] (2P);
* [[2. List Jana]] (2J);
Linia 55:
* [[List Jakuba]] (Jk);
* [[List do Hebrajczyków]] (Hbr);
* [[Apokalipsa świętegośw. Jana]] (Ap).
 
Natchniony charakter niektórych z tych ksiąg podważali niektórzy reformatorzy, np. [[Marcin Luter]], który zastanawiał się nad kanonicznością Listu Jakuba i Listu Judy<ref>por. np. Marcin Luter - ''Przedmowa do Listów św. Jakuba i św. Judy'', 1522</ref>. Obecnie wszystkie wyznania [[chrześcijaństwo|chrześcijańskie]] uznają wszystkie księgi Nowego Testamentu za powstałe z inspiracji Bożej.
 
== Zobacz też ==
* [[ApokryfyApokryf]]
 
== Przypisy ==