|
|nazwa zwyczajowa = Świstaki
|nazwa łacińska = Marmotini
|TSN = 930212
|zoolog = [[Reginald Innes Pocock|Pocock]], 1923{{r|Pocock}}
|okres istnienia =
|grafika = Ziesel Seite.jpg
|rodzina = [[wiewiórkowate]]
|podrodzina = [[afrowiórki]]
|plemię = '''świstaki'''
|synonimy =
|ranga podtaksonu = [[rodzaj (biologia)|Rodzaje]]
|podtaksony = ''zobacz opis w tekście''
|wikispecies = Marmotini
|commons =
}}
'''Świstaki'''{{r|miizCichocki&inni}}, dawniej: susły i świszcze{{r|kracz}} (Marmotini) – [[Plemię (biologia)|plemię]] [[gryzoniessaki|gryzonissakó]] z [[Rodzina (biologia)|rodziny]] [[Wiewiórkowate|wiewiórkowatych]]{{r|msw}}{{r|proch}} (Sciuridae).
== Systematyka ==
W 1938 roku [[Stany Zjednoczone|amerykański]] zoolog [[Arthur H. Howell]] podjął próbę usystematyzowania susłów{{r|prochProch}} i połączył większość z nich w jeden rodzaj ''Citellus'' [[Lorenz Oken|Oken]], 1816 z podrodzajami{{r|Howell}}:
* ''[[Ammospermophilus]]'' <small>[[Clinton Hart Merriam|Merriam]] 1892</small>
* ''[[Notocitellus]]'' <small>[[Arthur H. Howell|A. H. Howell]] 1938</small>
* ''[[Otospermophilus]]'' <small>[[Johann Friedrich von Brandt|Brandt]] 1844</small>
* ''[[Callospermophilus]]'' <small>[[Clinton Hart Merriam|Merriam]] 1897</small>
* ''[[Poliocitellus]]'' <small>[[Arthur H. Howell|A. H. Howell]] 1938</small>
* ''[[Ictidomys]]'', <small>[[Joel Asaph Allen|Allen]] 1877</small>
* ''[[Xerospermophilus]]'' <small>[[Clinton Hart Merriam|Merriam]] 1892</small>
Howell nie włączył do ''Citellus'' świstaka (''[[Marmota]]'') oraz [[nieświszczuk]]anieświszczuka (''Cynomys''), zwanych też „pieskami preriowymi”{{r|Howell}}. W 1945 roku Monroe Bryant dokonał nowego podziału, który od systematyki Howell'a różnił się tylko wyłączeniem ''Ammospermophilus'' z rodzaju ''Citellus'' grupującego susły i nadaniem mu rangi samodzielnego siostrzanego taksonu{{r|Bryant}}. W 1956 roku [[Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej]] zakwestionowała nomenklatoryczną wartość pracy Okena, a tym samym anulowała nazwę rodzajową ''Citellus'', włączając objęte nią gatunki do rodzaju ''[[Spermophilus]]''{{r|Helgen}}.
W 2005 roku Richard W. Thorington – kurator działu ssaków – oraz Robert S. Hoffmann – dyrektor [[Muzeum Historii Naturalnej w Waszyngtonie]] podjęli kolejną próbę usystematyzowania susłów. Uwzględnili w niej wyniki najnowszych badań genetycznych{{r|Herron}}{{r|Harrison}}. Zaproponowali nowy podział ''Spermophilus'' na podrodzaje{{r|Helgen}}{{r|mswmsw3}}:
* ''Callospermophilus'' – 3 gatunki
* ''Ictidomys'' – 4 gatunki
* ''Xerospermophilus'' – 2 gatunki
Wraz z rodzajem ''Spermophilus'' do Marmotini zostały zaliczone{{r|mswmsw3}}:
* ''Ammospermophilus''
* ''Cynomys''
W 2009 roku amerykańscy zoolodzy [[Kristofer Michael Helgen|Kristofer M. Helgen]], F. Russell Cole, Lauren Helgen i Don E. Wilson opublikowali wyniki badań [[Filogenetyka|filogenetycznych]] z wykorzystaniem [[Mitochondrialny DNA|mitochondrialnego genu]] [[Cytochrom b|cytochromu ''b'']], które wskazały konieczność rewizji dotychczasowego podziału systematycznego, oraz podzielenie taksonu ''Spermophilus'' na kilka mniejszych rodzajów. Autorzy równocześnie potwierdzili, że zarówno ''Ammospermophilus'', ''Cynomys'', ''Tamias'', ''Sciurotamias'', jak i ''Marmota'' są z nimi blisko spokrewnione i należą do wspólnego plemienia{{r|Helgen}}.
Zgodnie z nowym podziałem systematycznym do plemienia Marmotini należą zaliczane wcześniej do ''Spermophilus'' (sensu lato), a zgromadzone obecnie w 8 [[Rodzaj (biologia)|rodzajach]]{{r|Helgen|Cichocki&inni}}:
* ''Callospermophilus'' – [[pięknosuseł]]
* ''[[Callospermophilus]]''
* ''Ictidomys'' – [[Ictidomyspaskosuseł]]''
* ''Notocitellus'' – [[szorstkogrzbiet]]
* ''[[Notocitellus]]''
* ''Otospermophilus'' – [[susłouch]]
* ''[[Otospermophilus]]''
* ''[[Spermophilus]]'' (sensu stricto) – [[suseł]]
* ''Poliocitellus'' – preriosuseł – jedynym przedstawicielem jest ''Poliocitellus franklinii'' – [[preriosuseł trawny]]
* ''[[Poliocitellus]]''
* ''Urocitellus'' – [[Urocitellussusłogon]]''
* ''Xerospermophilus'' – [[karłosuseł]]
* ''[[Xerospermophilus]]''
oraz:
* ''Ammospermophilus'' – [[piaszczyk]]
* ''[[Ammospermophilus]]''
* ''Cynomys'' – [[nieświszczuk|Cynomys]]''
* ''Marmota'' – [[Marmotaświstak]]''
* ''Sciurotamias'' – [[skałczak]]
* ''[[Sciurotamias]]''
* ''Tamias'' – [[Tamiaspręgowiec]]''
== Polskie nazewnictwo ==
W 1968 roku Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych Polskiego Towarzystwa Zoologicznego nadała plemieniu Marmotini nazwę „susły i świszcze”{{r|kracz}}. Zwierzęta objęte wcześniej rodzajem ''Spermophilus'' (sensu lato) są w języku polskim określane mianem susłów{{r|prochProch}}. W wydanej w 2015 roku przez [[Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk]] publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” plemieniu Marmotini przypisano nazwę świstaki{{r|miizCichocki&inni}}.
== Przypisy ==
{{Przypisy|
# <ref name="Pocock">{{cytuj pismo |autor = P.I. Pocock|tytuł = The Classification of the Scinridae|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/98473#page/304/mode/1up|czasopismo = [[Journal of Zoology|Proceedings of the Zoological Society of London]]| wolumin = 93|wydanie = 1|strony = 240|rok = 1923 |język = en}}</ref>
* <ref name="proch">{{cytuj książkę|nazwisko=Próchnicki|imię=Krzysztof|nazwisko2=Duda|imię2=Piotr|nazwisko3=Grądziel|imię3=Tadeusz
# <ref name="Proch">{{cytuj książkę|nazwisko=Próchnicki|imię=Krzysztof|nazwisko2=Duda|imię2=Piotr|nazwisko3=Grądziel|imię3=Tadeusz |nazwisko4=Męczyński|imię4=Stefan|nazwisko5=Styka|imię5=Ryszard|nazwisko6=Smiełowski|imię6=Jan|tytuł=Suseł perełkowany |wydawca=Wydawnictwo Klubu Przyrodników |miejsce=Świebodzin|data=2008|seria=Monografie przyrodnicze|strony=140|isbn=978-83-87846-56-5}}</ref>
*# <ref name="mswmsw3">{{MSW3|id=12400891|nazwa=Marmotini|data=24 września 20112018-02-07}}</ref>
*# <ref name="Helgen">{{cytuj pismo|nazwisko= Helgen|imię=Kristofer M.|nazwisko2=Cole|imię2=F. Russell |nazwisko3= Helgen|imię3=Lauren|nazwisko4= Wilson|imię4=Don E.|tytuł=Generic revision in the Holarctic ground squirrel genus Spermophilus|czasopismo=Journal of Mammalogy|wydawca=|wydanie=90|wolumin=2|strony=270–305|język=en|data=2009|url=http://web.archive.org/web/20161203054152/http://www.mammalsociety.org/uploads/Helgen%20et%20al%202009.pdf}}</ref>
*# <ref name="kracz">{{cytuj książkę|nazwisko=Kraczkiewicz|imię=Zygmunt|tytuł=SSAKI|wydawca=Polskie Towarzystwo Zoologiczne - Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych|miejsce=Wrocław|data=1968|seria=''Polskie nazewnictwo zoologiczne''|strony=81}}</ref>
*# <ref name="Howell">{{cytuj książkę|nazwisko=Howell |imię=Arthur H. |tytuł=Revision of the North American Ground Squirrels, with a Classification of the North American Sciuridae |wydawca=United States Department of agriculture. Bureau of biological survey|miejsce=Waszyngton|data=1936|seria=North American fauna, nr. 56|strony=256}}</ref>
*# <ref name="Bryant">{{cytuj pismo|nazwisko=Bryant|imię=Monroe David|tytuł=Phylogeny of Nearctic Sciuridae|czasopismo=The American Midland Naturalists|wydanie=33|strony=257-390|język=en|data=1945|url=http://www.jstor.org/pss/2421337}}</ref>
*# <ref name="Herron">{{cytuj pismo|nazwisko=Herron|imię=Matthew D.|nazwisko2=Castoe|imię2=Todd A.|autor=Christopher L. Parkinson|tytuł=Sciurid phylogeny and the paraphyly of Holarctic ground squirrels (Spermophilus) |czasopismo=Molecular Phylogenetics and Evolution |wydawca=University of Central Florida|wydanie=31|strony=1015–1030|język=en|data=2004|url=http://www.evolutionarygenomics.com/Todd%20Castoe_files/Herron_etal_SCIURIDAE_MPE2004.pdf}}</ref>
*# <ref name="Harrison">{{cytuj pismo|nazwisko=Harrison|imię=Richard G.|nazwisko2=Bogdanowicz|imię2=Steven M. |autor=Robert S. Hoffmann, Eric Yensen and Paul W. Sherman|tytuł=Phylogeny and evolutionary history of the ground squirrels (Rodentia: Marmotinae). Evolution |czasopismo=Journal of Mammalian|wydanie=10|strony=249–276|język=en|data=2003|doi=10.1023/B:JOMM.0000015105.96065.f0 }}</ref>
*# <ref name=miiz"Cichocki&inni">{{Cytuj książkę | autor = WłodzimierzW. Cichocki, AgnieszkaA. Ważna, JanJ. Cichocki, EwaE. Rajska-Jurgiel, ArturA. Jasiński, Wiesław& BogdanowiczW. Bogdanowicz| tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = [[ Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk]]PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9| strony = 297207–2014| język = pl | język2 = en}}</ref>
}}
{{Marmotini}}
| 