Kartuzi: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Charakterystyka: drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Paterm (dyskusja | edycje)
m WP:SK, drobne merytoryczne
Linia 18:
[[Plik:La Grande Chartreuse.JPG|thumb|La Grande Chartreuse]]
[[Plik:San Hugo en el Refectorio.jpg|thumb|Kartuzi w refektarzu (obraz [[Francisco de Zurbarán|Francisca de Zurbarána]], ok. 1655)]]
'''Kartuzi''' – [[Katolicyzm|katolicki]] [[zakon]] męski i żeński o bardzo surowej [[reguła zakonna|regule]], założony w [[1084]] roku przez [[Bruno Kartuz|św. Brunona z Kolonii]]. Reguła zakonna, zwana „Consuetudines Cartusiae”, została spisana przez piątego przeora Wielkiej Kartuzji, [[Guigo I]] już po śmierci założyciela. Nazwa pochodzi od zlatynizowanej nazwy pierwszej siedziby kartuzów – [[Wielka Kartuzja|La Grande Chartreuse]] pod [[Grenoble]] we [[Francja|Francji]] ([[łacina|łac.]] ''Carthusia'').
 
== Charakterystyka ==
Linia 55:
W Polsce jest obecna również fraternia zakonu działająca na zasadzie wspólnoty modlitewnej z kierownikiem duchowym (ksiądz katolicki), kierująca się ideałami życia kartuskiego i modląca się o powołania do życia kontemplacyjnego.
 
Z duchowością Zakonu ([[mistyka kartuzjańska]]) można zapoznać się w nielicznych tłumaczeniach pozycji wydawanych przez Mnichów z Zakonu Kartuzów np.: ''Życie w bliskości Chrystusa'' tom I i II - wydawnictwo eSPe, ''Rana Miłości Konferencje kartuskie'' czy ''Miłość i milczenie'' - [[Wydawnictwo Benedyktynów Tyniec]]. Ciekawą pozycją jest również ''Moc Milczenia'' autorstwa [[Robert Sarah|kardynała Roberta Saraha]] oraz Nicolasa Diat w której jeden z rozdziałów napisał Generał Zakonu dom [[:fr:Dysmas_de_LassusDysmas de Lassus|Dysmasa de Lassus]] od czterdziestu lat żyjący jako mnich kartuz.
 
== Kartuzi w Polsce ==
Linia 61:
* Najstarszy klasztor powstał na [[Spisz]]u – ''Cartusia Vallis S. Antonii''.
* W 1381 [[Jan z Rusocina]] założył kartuzję pod [[Gdańsk]]iem w [[Kartuzy|Kartuzach]] – ''Paradisus Beatae Mariae''. Fundacja kartuska w XVIII w. słynęła z bogactwa, wyrobu słynnego likieru i działalności charytatywnej.
* Z inspiracji księcia [[Ludwik II brzeski|Ludwika II brzesko-legnickiego]] w latach 1423-1424, powstał również [[KlasztorKartuzja kartuzówPassionis Christi pod Legnicą|klasztor]] kartuzki na wschód od stolicy [[Księstwo legnickie|Księstwa legnickiego]]{{r|LZm}}, po prawej stronie Kaczawy.
* Kartuzję – ''Domus Compassionis Mariae'' w [[Gidle|Gidlach]] k. [[Radomsko|Radomska]] założyła w 1642 wdowa po [[podkomorzy]]m koronnym [[Zuzanna Oleska|Zuzanna z Przerębskich Oleska]].
* W 1648 [[Kazimierz Leon Sapieha (1609–1656)|Kazimierz Lew Sapieha]] w [[Bereza (miasto)|Berezie Kartuskiej]] nad Jasiołdą w województwie brzeskolitewskim założył kartuzję św. Krzyża.
Linia 69:
Kartuzi produkują likier [[Chartreuse]] o specyficznej recepturze, którego nazwa pochodzi od ich siedziby ''La Chartreuse''.
 
W 2006 roku wszedł na ekrany kin (w Polsce 2 lutego 2007) film Philippa Groninga ''[[Wielka cisza]]'', opowiadający o życiu kartuzów w Wielkiej Kartuzji [[Wielka Kartuzja|La Grande Chartreuse]]; w filmie oprócz śpiewów, krótkich rozmów oraz dźwięków otoczenia brak podkładu dźwiękowego.
 
== Zobacz też ==