Beskid Śląski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Obszary Natura 2000 w Polsce"; Dodano kategorię "Obszary Natura 2000 w województwie śląskim" za pomocą HotCat
beskid śląski,Beskid Śląski, beskid sląski
Znaczniki: usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć) VisualEditor
Linia 1:
 
kupa{{Region infobox
|nazwa = Beskid Śląski
|obrazek =
Linia 17 ⟶ 18:
[[Plik:Szczyrk.1.jpg|thumb|[[Szczyrk]]]]
[[Plik:View over Brenna 2001-05.jpg|thumb|[[Brenna]]]]
ch [[Barania Góra|Baraniej Góry]], [[Równica|Równicy]] i [[Pasmo Czantorii|Czantorii]] przeważają wiatry zachodnie i północno-zachodnie.
'''Beskid Śląski''' ([[język czeski|czes.]] ''Slezské Beskydy'', czasem również ''Těšínské Beskydy'', [[Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski|513.45]]) – [[pasmo górskie]], stanowiące część [[Beskidy Zachodnie|Beskidów Zachodnich]]. Jest mezoregionem wchodzącym w skład prowincji [[Karpaty Zachodnie|Karpat Zachodnich]]. Najwyższymi szczytami Beskidu Śląskiego są [[Skrzyczne]] (1257 m [[n.p.m.]]) i [[Barania Góra]] (1220 m n.p.m.), natomiast dla części czeskiej [[Wielka Czantoria|Czantoria Wielka]] (995 m n.p.m.).
 
== Położenie ==
Beskid Śląski graniczy z Beskidem Śląsko-Morawskim na zachodzie, [[Beskid Żywiecki|Beskidem Żywieckim]] na południowym wschodzie, [[Kotlina Żywiecka|Kotliną Żywiecką]] na wschodzie, [[Beskid Mały|Beskidem Małym]] na północnym wschodzie i [[Pogórze Śląskie|Pogórzem Śląskim]] na północy.
 
Do 1968 roku góry leżące na zachód od rzeki [[Olza (rzeka)|Olzy]] zaliczano do Beskidu Śląskiego, potem zaś wyodrębiono je jako [[Beskid Śląsko-Morawski]]. Granicą pomiędzy Beskidem Śląskim a Śląsko-Morawskim jest [[Przełęcz Jabłonkowska]] oraz doliny spływającego spod przełęczy na północ potoku Osetnica (czes. ''Osetnice'') i rzeki Olzy.
 
Na terenie Słowacji granicą między Beskidem Śląskim a Beskidem Żywieckim (w nomenklaturze słowackiej: [[Kysucké Beskydy|Beskidami Kisuckimi]]) jest spływająca spod [[Przełęcz Zwardońska|Przełęczy Zwardońskiej]] [[Skaliczanka]], w dolnym biegu nosząca nazwę [[Czernianka|Czernianki]].
 
Na terenie Polski granicą pomiędzy Beskidem Śląskim a Beskidem Żywieckim jest [[Przełęcz Zwardońska]], potok [[Czerna (dopływ Soły)|Czerna]], a następnie [[Soła]]. Granicą pomiędzy Beskidem Śląskim a Beskidem Małym jest [[Brama Wilkowicka]], a dalej na północy rzeka [[Biała (dopływ Wisły)|Biała]]. Pomiędzy Bramą Wilkowicką a doliną Soły poniżej [[Węgierska Górka|Węgierskiej Górki]] Beskid Śląski sąsiaduje od wschodu z [[Kotlina Żywiecka|Kotliną Żywiecką]].
 
Biorąc pod uwagę krainy historyczne, większa część Beskidu Śląskiego (części zachodnia, centralna i północna) wchodzi w obszar [[Górny Śląsk|Górnego Śląska]] (a dokładniej [[Śląsk Cieszyński|Śląska Cieszyńskiego]]). Części wschodnia i południowo-wschodnia to tereny [[Małopolska|Małopolski]] (a konkretniej tzw. ziemi żywieckiej lub [[Żywiecczyzna|Żywiecczyzny]]). Zupełnie niewielki fragment południowy (na południe od głównego wododziału karpackiego) wchodził w skład tzw. [[Czadca|ziemi czadeckiej]].
 
== Klimat ==
Beskid Śląski, podobnie jak całe [[Beskidy Zachodnie]] charakteryzuje się opadami wynoszącymi od 800 do 1200 mm rocznie i dużym zaśnieżeniem w miesiącach zimowych. Największy wpływ na kształtowanie się pogody wywierają masy powietrza polarno-morskiego z przeważającym wiatrem zachodnim.
 
Temperatura powietrza obniża się wraz ze wzrostem wysokości [[n.p.m.]] stopniowo ku południowemu wschodowi. Średnia roczna temperatura waha się od 5,4 [[skala Celsjusza|C]] w partiach grzbietowych do 8,5 C w dolinie rzeki [[Olza (rzeka)|Olzy]]. Najchłodniejszym miesiącem jest styczeń, natomiast najcieplejszym jest lipiec. Istotnym czynnikiem klimatycznym jest silny wiatr, który jest łagodzony przez otaczające góry. W porze wiosny i jesieni wieje tu [[wiatr halny]]. W partiach szczytowych [[Barania Góra|Baraniej Góry]], [[Równica|Równicy]] i [[Pasmo Czantorii|Czantorii]] przeważają wiatry zachodnie i północno-zachodnie.
 
W okolicy [[Istebna|Istebnej]] wiatrów zachodnich jest mniej, dlatego też notuje się tu mniejszą ilość opadów atmosferycznych. Strefa maksymalnej ilości opadów leży na wysokości 1400–1500 m n.p.m. Wyższe partie, ponad 1000 m n.p.m. notują mniejszą liczbę dni z deszczem, opad spada tu w większej ilości jednorazowo, natomiast w niższych partiach liczba dni z deszczem jest większa. W zimie zachmurzenie jest podobne do zachmurzeń w innych partiach gór i podobnie jak w innych częściach gór, zima jest tu łagodniejsza niż na [[nizina]]ch w następstwie [[Inwersja temperatury|inwersji temperatury]]. Dzięki czystemu górskiemu powietrzu, dużemu nasłonecznieniu i dobrej wilgotności powietrza, klimat Beskidu Śląskiego sprzyja rekonwalescencji po chorobach dróg oddechowych i serca, a także łagodzi choroby nerwowe.