Zenon Nowak: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne
Linia 20:
|commons = Category:Zenon Nowak
}}
[[Plik:Zenon Nowak grób.JPG|upright|thumbmały|240px|Grób Zenona Nowaka]]
'''Zenon Nowak''' (ur. [[27 stycznia]] [[1905]] w [[Pabianice|Pabianicach]], zm. [[21 sierpnia]] [[1980]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski górnik i polityk [[Komunizm|komunistyczny]], poseł na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]] [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej I kadencji|I]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej III kadencji|III]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej IV kadencji|IV]] i [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej V kadencji|V]] kadencji, [[wiceprezes Rady Ministrów]] i I zastępca Prezesa Rady Ministrów (1952–1968), w latach 1969–1971 prezes [[Najwyższa Izba Kontroli|Najwyższej Izby Kontroli]].
 
== Życiorys ==
Urodził się w rodzinie robotniczej, uzyskał wykształcenie wyższe. W latach 1917–1920 był górnikiem w kopalni w [[Westfalia|Westfalii]], po powrocie do kraju pracował jako robotnik rolny, tkacz w [[Pabianice|Pabianicach]] i górnik na [[Śląsk|Śląsku]]u. Komendant oddziału Gwardii Robotniczej w [[Brześć|Brześciu]] w okresie 1939–1940. W latach 1942–1945 pracował w [[Roboty przymusowe w III Rzeszy|obozie pracy w Sudetach]], następnie do 1947 służył w [[Armia Radziecka|Armii Radzieckiej]] i powrócił do kraju.
 
W 1924 wstąpił do [[Komunistyczna Partia Polski|Komunistycznej Partii Polski]], od 1932 do 1938 członek jej Komitetu Centralnego, od 1925 w [[Komunistyczny Związek Młodzieży Polski|Komunistycznym Związek Młodzieży Polski]]. W 1947 został członkiem [[Polska Partia Robotnicza|Polskiej Partii Robotniczej]], a następnie [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]]. W 1948 II sekretarz komitetu wojewódzkiego PPR w [[Poznań|Poznaniu]] i I sekretarz KW w [[Katowice|Katowicach]] oraz kierownik wydziału personalnego i członek biura organizacyjnego Komitetu Centralnego PPR. W [[Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej|Komitecie Centralnym PZPR]] kierownik wydziału kadr (1948–1950), członek ( 1948–1954) biura organizacyjnego i jego członek sekretariatu (od 1950). W latach 1948–1980 członek KC PZPR, w okresie 1950–1954 jego sekretarz i zastępca członka [[Biuro Polityczne KC PZPR|Biura Politycznego KC PZPR]]. Członek BP KC PZPR od 1954 do 1956, w latach 1968–1971 przewodniczący Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej.
Linia 30:
Od 1952 do 1968 [[wiceprezes Rady Ministrów]] (od 1952 do 1954 jako I zastępca Prezesa Rady Ministrów). W latach 1969–1971 prezes [[Najwyższa Izba Kontroli|Najwyższej Izby Kontroli]]. Od 1971 do 1978 [[Przedstawiciele dyplomatyczni Polski w ZSRR|ambasador PRL w Związku Radzieckim]]. Pełnił mandat poselski na [[Sejm PRL]] [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej I kadencji|I]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej III kadencji|III]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej IV kadencji|IV]] i [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej V kadencji|V]] kadencji, w latach 1978-1980 członek Prezydium Ogólnopolskiego Komitetu [[Front Jedności Narodu|Frontu Jedności Narodu]]. Zenon Nowak na VII Plenum KC PZPR w 1956 wystąpił z zarzutem, że we władzach krajowych za dużo jest osób pochodzenia [[Historia Żydów w Polsce|żydowskiego]]. Uważany za wpływową postać wśród [[Natolińczycy|„natolińczyków”]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Eisler|imię= Jerzy|autor link= |tytuł= Zarys dziejów politycznych Polski 1944-1989| rozdział= Październik i „Mała stabilizacja"| nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca= POW „BGW"|miejsce= Warszawa|rok= 1992|strony= 62|isbn= 8370662080}}</ref>.
 
Od jego nazwiska wzięło się popularne powiedzenie: „Tak czy owak – Zenon Nowak”<ref>{{Cytuj | url=http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,1962391,20030103SZ-DLO,Tak_czy_owak_Zenon_Nowak,.html | tytuł=Tak czy owak Zenon Nowak<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.archiwum.wyborcza.pl | język=pl | data dostępu=2018-02-21}}</ref>, nawiązujące do wyjątkowo skutecznego opierania się roszadom personalnym w kierownictwie partii i państwa. Kiedy na VIII Plenum w [[Polski październik 1956|październiku 1956]] frakcja „[[Puławianie|puławian]]” rozprawiała się z „natolińczykami”, Nowak został wprawdzie usunięty z Biura Politycznego i utracił stanowisko I wicepremiera, ale rangę wicepremiera zachował.
 
Został pochowany 27 sierpnia 1980 na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Warszawskich Powązkach]]. W pogrzebie uczestniczyli m.in. członkowie władz PZPR: [[Władysław Kruczek]], [[Emil Wojtaszek]], [[Henryk Kisiel]] i [[Józef Muszyński (poseł)|Jerzy Muszyński]]. W imieniu Komitetu Centralnego PZPR Zenona Nowaka pożegnał członek Biura Politycznego KC PZPR, przewodniczący Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej Władysław Kruczek.
Linia 60:
 
{{SORTUJ:Nowak, Zenon}}
 
[[Kategoria:Politycy PPR]]
[[Kategoria:Członkowie KC KPP]]