Ławra Peczerska: Różnice pomiędzy wersjami

'''Ławra Peczerska''' (zalecany [[egzonim]]<ref name=knsg>{{cytuj książkę refn| tytuł grupa= Nazewnictwo geograficzne światauwaga| url = http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zeszyty/zeszyt_11.pdf| wydanie = | wydawca = Główny Urząd Geodezji i Kartografii| miejsce = Warszawa| rok = 2009| strony = 249| tom = 11| tytuł tomu = Europa| część = II| isbn = 978-83-254-0463-5| data dostępu = 2013-04-03}} [[Egzonim]] ''Ławra Peczerska'' w 2010 zmieniono na ''ławra Peczerska'' (pisownia wyrazu ''ławra'' małąod literą), zob.małej litery)<ref>{{cytuj stronę | url = http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zmiany_egzonimow/zmiany_egzonimow_na_48_posiedzeniu.pdf| tytuł = ''Zmiany wprowadzone na XLVIII posiedzeniu Komisji (24 lutego 2010 roku)''| data dostępu = 2013-04-03| data = 2013-02-13| opublikowany = Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej}}</ref>,.}} ([[język ukraiński|ukr.]] Печерська лавра, Києво-Печерська лавра<ref name=knsg/>) – prawosławny klasztor w [[Kijów|Kijowie]], siedziba zwierzchnika [[Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego|Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego]].

W XI w.wieku drugi [[igumen]] Teodozjusz wprowadził [[cesarstwo Bizantyńskie|bizantyjską]] ''regułę [[Studyci|studycką]]'', która przewidywała życie we wspólnocie [[klasztor]]nej i oddawanie się nieustannej modlitwie i pracy. Już w XII w. klasztor był uważany za miejsce cudowne i oczyszczające z [[grzech]]ówgrzechów. Rozwijało się tu również [[Historiografia|dziejopisarstwo]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Váňa|imię = Zdeněk|tytuł = Świat dawnych Słowian| inni = Antoni Kroh (tłum.)| wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy| miejsce = Warszawa| rok = 1985| isbn = 83-06-01126-0| strony = 137}}</ref>, powstała tu m.in. ''[[Powieść minionych lat|Powiest' wriemiennych lat]]'' (''Powieść doroczna'') zwana również ''Latopisem Nestora'', pierwsza kronika ruska. W 1539 w Ławrze pochowano księcia wołyńskiego i starostę winnickiego [[Ilia Ostrogski|Eliasza Ostrogskiego]].

W 1603 [[Sejm walny I Rzeczypospolitej|sejm]] [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]] zwrócił [[Dyzunici|dyzunitom]] klasztor (zarekwirowany wcześniej prawosławnym na rzecz [[unia brzeska|unitów]]), gdzie zgodnie z tradycją jego [[archimandryta|archimandrytę]] miała wybierać [[szlachta]] [[Kijów|kijowska]] i duchowieństwo. Widoki klasztoru, które stworzył [[Abraham van Westerveld]] w połowie XVII wieku wskazują, że w tym okresie klasztor był jeszcze całkowicie drewniany. Obszerny opis ławry ogłosił w 1675 [[Jan Herbinius]].

Klasztor został rozbudowany w 2. połowie XVII i w XVIII w., kiedy to rozbudowano poszczególne zespoły sakralne. Zostały one wzniesione w stylu [[Architektura barokowa na Ukrainie|baroku kozackiego]]<ref>Włodzimierz Wilczyński, ''Leksykon kultury ukraińskiej'', Kraków 2004, s. 21</ref><ref group="uwaga">Styl(zwanego tenteż niektóre źródła określają jako barok ukraiński, od nazwy regionu geograficznego, por.barokiem ukraińskim<ref>[http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=4575615 ''Ukraina. Sztuka''. encyklopedia.pwn.pl]</ref>, który cechuje znaczna ilość wieżyczek, zdobnych ścian szczytowych i dekoracji, freski na ścianach zewnętrznych, przedstawiające z reguły postaci z historii kraju i Kościoła.

3 listopada 1941 wybuch zniszczył część soboru Zaśnięcia Matki Bożej. Według słowackiej kroniki filmowej eksplozja ta miała miejsce 20 minut po wizycie w Ławrzeławrze prezydenta Słowacji [[Jozef Tiso|Jozefa Tiso]]<ref>„includes„...includes the claim that in November 1941, when the Slovak president visited Kiev, the Ukrainian capital that had fallen to the Reich, an ''attempt on his life was made at the Pechersk Lavra by the Germans'', Tiso escaping only by a miracle.” [w:] Antisemitism in Slovak politics. 2000. str. 159: „''Na gruncie takich fantazji'' narodziła się – oczywiście dopiero po wojnie – jedna z kolejnych «lisowskich legend»: jakoby w listopadzie 1941 roku w Kijowie niemiecki wywiad miał dokonać nieudanego zamachu na Tisę, odwiedzającego żołnierzy ...” [w:] Ivan Kamenec. Tragedia polityka, księdza i człowieka: (Jozef Tiso 1887–1947). 2001.</ref>. Do dziś trwają spory kto był winny zniszczenia – sowieccy partyzanci, którzy zaatakowali kwaterujące tam wojska niemieckie, czy Niemcy.

W 1990 ławra Peczerska została zapisana wraz z [[Sobórsobór Mądrości Bożej w Kijowie|Soboremsoborem Mądrości Bożej (Sofijskim)]] na [[lista światowego dziedzictwa UNESCO|liście światowego dziedzictwa UNESCO]].

Po 1991 i uzyskaniu przez [[Ukraina|Ukrainę]] niepodległości, (w 1991) władze ukraińskie i niemieckie finansowałysfinansowały odbudowę świątyni. W 2000 metropolita Włodzimierz, zwierzchnik Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej, ponownie ją konsekrował.

Obecnie ławrazespół składa się z '''Ławryławry Dolnejdolnej''' i '''Górnejławry górnej'''.

== Ławra Górnagórna ==

[[Plik:Nadvratnaja cerkov Lavry.JPG|thumb|200px|<center>Cerkiew nadbramna ''Świętej Trójcy'' (''Troicka'') z XVII w.wieku</center>]]

Teren Górnejgórnej Ławryławry znajduje się pod zarządem państwowym, a budynki w większości służą jako muzea i sale wystawowe. Wzniesione zostały tu:

* świątynia katedralna ''Zaśnięcia Bogurodzicy'' (''sobór Uspeński''),

* [[Cerkiew Nadbramna Św. Trójcy|cerkiew nadbramna Świętej Trójcy]] (''Troicka''), z lat 1106–1108, przebudowana pod koniec XVII w.wieku, ufundowana przez [[Iwan Mazepa|Iwana Mazepę]],

* pomieszczenia gospodarcze,

* drukarnia powstała około 1606,

* cerkiew ''Wszystkich Świętych'' nad ''bramą Targową'' z końca XVII wieku,

* ''Wielka Dzwonnica'' z okresu 1731–1744,

* cerkiew ''refektarzowa'' (trapezna) [[cerkiew Świętych Antoniego i Teodozjusza Pieczerskich w Kijowie|pod wezwaniem Antoniego i Teodozjusza]] budowana od 1893 do 1895, obecnie główna świątynia [[Prawosławna metropolia kijowska|eparchii kijowskiej]] UKP PM<ref>[http://www.patriarchia.ru/db/text/66236.html Киевская епархия]</ref>,

* cerkiew ''Zwiastowania'' (''Błagowiszczeńska'') z lat 1904–1905,

== Ławra Dolnadolna ==

DolnaTeren Ławradolnej zostałaławry został przekazana w zarząd Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego. Składa się z '''Bliskich Pieczar''' i '''Dalekich Pieczar'''.

* cerkiew ''Podwyższenia Krzyża Pańskiego'' (''Chrestowozdwiżeńska'') wybudowana w 1700, w której mieści się wejście do ''pieczar Antoniego'',

* cerkiew ''Wszystkich Mnichów Peczerskich'' zbudowana w 1839,

* cerkiew ''Spotkania Pańskiego'' (''Striteńska'') z 1854 (cerkiew namiestnika Bliskich Pieczar);

** cerkiew ''św. Antoniego'',

** cerkiew ''Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni'' (''Wwedeńska''),

* cerkiew ''Narodzenia Bogurodzicy'' z 1696,

* ''Dzwonnicadzwonnica Dalekich Pieczar'' (zbudowana w 1761),

* cerkiew ''Zwiastowania'' z czasów Teodozjusza,

* cerkiew ''św. Teodozjusza'',

* cerkiew ''Narodzenia Pańskiego'',.

W podziemiach ławry pochowani zostali, m.in.między innymi:

* [[Teodozjusz Pieczerski]] – przełożony i fundator klasztoru,

* pierwszy kijowski metropolita [[Michał I (metropolita kijowski)|Michał]]<ref group="uwaga">Historyczność tej postaci jest kwestionowana., Nienie można zatemwięc jednoznacznie ustalićstwierdzić, do kogo należą przechowywane w ławrze relikwie.</ref>,

* święty lekarz i ikonograf Alipiusz,

* [[Nestor (kronikarz)|kronikarz Nestor]],

* [[Ilja Muromiec (postać)|Ilia Muromiec]],

* książę [[Konstanty Ostrogski (hetman)|Konstanty Ostrogski]] [[hetman wielki litewski]],

* głowa kniazia [[Włodzimierz I Wielki|Włodzimierza Świętego]],

* [http://top.turystyka.pl/?s=galeria&id=481 zdjęciaZdjęcia z Ławryławry Peczerskiej]