K2: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK+Bn
Linia 1:
{{Inne znaczenia|szczytu|[[K2 (ujednoznacznienie)|K2 (strona ujednoznaczniająca)]]}}
{{Góra infobox
| nazwa = K2
| grafika = K2, Mount Godwin Austen, Chogori, Savage Mountain.jpg
| opis grafiki = K2 – widok od południa
| państwo = {{Państwo|CHN}}<br />{{Państwo|PAK}}
| położenie =
| pasmo = [[Karakorum]]
| wysokość = 8611
| wybitność = 4017
| data zdobycia = 31 lipca 1954
| pierwsze wejście = [[Achille Compagnoni|A. Compagnoni]], [[Lino Lacedelli|L.&nbsp;Lacedelli]]
| data zdobycia zimą =
| pierwsze wejście zimą =
| kod mapy = Wyżyna Tybetańska
|stopniN = 35 | minutN = 52 | sekundN = 57
|stopniE = 76 | minutE = 30 | sekundE = 48
| opis miejsca =
| pozycja opisu =
| commons = Category:K2
}}
'''K2''' (''Czogori, Lambha Pahar, Dapsang, Kechu, Mount Godwin-Austen'', {{chińskie|upr=乔戈里峰|trad=喬戈里峰|hp=Qiáogēlǐ Fēng}}; 8611 m [[n.p.m.]]) – [[ośmiotysięcznik]], najwyższy szczyt [[Karakorum]], [[Lista najwyższych szczytów Ziemi|drugi co do wysokości szczyt Ziemi]]. Znajduje się na granicy [[Chińska Republika Ludowa|Chin]] i [[Pakistan]]u, jednak [[Indie]] wciąż zgłaszają pretensje do całego [[Kaszmir (region)|Kaszmiru]], uważając się tym samym również za administratora K2. Z map jednak wynika, że leży on na terenie Pakistanu. Jest to jedyny ośmiotysięcznik dotąd (początek 2018 r.) niezdobyty zimą. Zimą panują bowiem na nim ekstremalne warunki: średnia temperatura w granicach -45–45 °C -– –55 -55°C oraz wiatry o średniej prędkości 180 km/h (w porywach nawet 500 km/h)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=Narodowa Zimowa Wyprawa na K2 -- wywiady z uczestnikami i członkami PHZ|url=https://www.youtube.com/watch?v=6VgVBKww0IA|autorzy=Merzdorf Fine Food|data dostępu=2018-01-28|emisja=2018-01-08}}</ref>.
 
Zbudowany ze skał krystalicznych, głównie [[gnejs]]ów i [[granit]]ów, imponujący szczyt wznosi się ponad 3 kilometry ponad otaczające go lodowce<ref>{{Cytuj |tytuł=High Ambitions on K2 |czasopismo=Climbing Magazine {{!}} Rock Climbing, Mountaineering, Bouldering, Ice Climbing |data dostępu=2017-06-06 |url=https://www.climbing.com/news/high-ambitions-on-k2/ |język=en}}</ref>.
 
== Nazwa ==
W [[1856]] Brytyjczyk [[Thomas George Montgomerie|T.G. Montgomerie]] z indyjskiego urzędu mierniczego dokonał pomiaru szczytu, nazywając go K2 i oznaczając jako drugi na liście 35 szczytów [[Karakorum]]. Nazwa K2 to: K-Karakorum (czyli łańcuch górski, gdzie położona jest góra), a 2 oznacza pozycję na liście mierniczej i ma związek nie z wysokością szczytu, a położeniem góry (mierniczy opisywał je z zachodu na wschód: jako pierwszy wypadł mu [[Maszerbrum]], który otrzymał numer K1, a drugi był K2).
 
[[Plik:K2 by Montgomery.jpg|thumb|left|Oryginalny szkic sporządzony przez Montgomerie'goMontgomerie’ego, na którym zaznaczył on nazwy K1 i K2]]
Zgodnie z polityką Indyjskiego Urzędu Mierniczego starano się nazywać szczyty zgodnie z ich lokalnymi nazwami. Jednakże ze względu na wyjątkowe odosobnienie K2 nie posiadał lokalnej nazwy. Szczyt nie był widoczny ani z najbliższej wioski na północ od niego, ani od najbliższej wioski na południe. Widoczny jest z lodowca [[Baltoro]], tam jednak mieszkańcy pobliskich osad zapuszczali się bardzo rzadko. Ze względu na brak rozpowszechnionej nazwy lokalnej oraz w związku z upowszechnianiem się nazwy K2 przyjęto ją jako oficjalną nazwę.
 
Linia 39:
== Legenda K2 ==
[[Plik:K2 Nordseite.jpg|thumb|K2 – widok od północy]]
Uważany za najtrudniejszy [[ośmiotysięcznik]] do zdobycia. K2 jest tak niebezpieczny przede wszystkim dlatego, że trudności techniczne ([[wspinaczka|wspinaczkowe]]) w drodze na wierzchołek znajdują się bardzo wysoko, w okolicy 8000 metrówm [[n.p.m.]] Dodatkowym czynnikiem jest wysokość góry względem otaczających ją lodowców – w każdą stronę szczyt opada ponad 3-kilometrowej wysokości ścianami<ref>{{Cytuj |autor=Dougald MacDonald |tytuł=http://www.climbing.com/news/high-ambitions-on-k2/ |data dostępu=2017-01-18 |opublikowany=www.climbing.com |url=http://www.climbing.com/news/high-ambitions-on-k2/ |język=en}}</ref>. Ponadto wejście na K2 utrudnia gorsza od panującej na Evereście pogoda, gdyż K2 jest najbardziej wysuniętym na północ ośmiotysięcznikiem. Są tam dwie trudne technicznie sekcje – Komin House’a i Czarna Piramida. Gdy wspinacze mają to za sobą, muszą zmierzyć się jeszcze z trudnym żlebem Bottleneck („Szyjką od butelki”), nad którym znajduje się ogromny [[serak (geografia)|serak]]. To ostatni ośmiotysięcznik, którego nie udało się zdobyć zimą. Z powodu wysokiego odsetka wypadków śmiertelnych nazywany bywa ''Góra Morderca''.
 
== Zdobywcy ==
Pierwszy raz zdobyty 31 lipca [[1954]] przez wyprawę [[Włochy|włoską]] dowodzoną przez [[Ardito Desio]]. Drogą przez Żebro [[Luigi Amadeo di Savoia|Abruzzi]], czyli od strony południowo-wschodniej, na szczyt weszli [[Achille Compagnoni]] i [[Lino Lacedelli]]. Wyprawa korzystała ze wspomagania tlenem z [[Butla tlenowa (wspinaczka)|butli]]. Podczas wyprawy w obozie II na wysokości 5900 m na [[ostre zapalenie oskrzeli]] zmarł Mario Puchoz.
 
[[Wanda Rutkiewicz]] była pierwszą kobietą, która stanęła na szczycie K2 ([[23 czerwca]] [[1986]], godz. 10:15 czasu lokalnego).
 
26 lipca 2014 szczyt zdobyła rekordowa liczba wspinaczy – 32. Wcześniej rekordowym dniem był 31 lipca 2012, kiedy szczyt zdobyło 28 osób.
Linia 51:
* 1987/1988 – polsko-kanadyjsko-brytyjska wyprawa kierowana przez [[Andrzej Zawada|Andrzeja Zawadę]] od strony pakistańskiej. W skład wyprawy weszło 13 Polaków, 7 Kanadyjczyków i 4 Brytyjczyków. 2 marca [[Krzysztof Wielicki]] i [[Leszek Cichy]] założyli obóz III na 7300 m n.p.m.
* 2002/2003 – Netia K2-Polska Wyprawa Zimowa. Kierownik wyprawy [[Krzysztof Wielicki]]. Wyprawa dotarła do wysokości 7650 m n.p.m.
* 2011/2012 – wyprawa rosyjska składająca się z dziewięciu wspinaczy, kierownika i lekarza osiągnęła wysokość 7200 m. Zakończyła się śmiercią Witalija Gorelika<ref>[http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873,11095694,Na_K2_zmarl_rosyjski_alpinista__Zimowa_ekspedycja.html Na K2 zmarł rosyjski alpinista. Zimowa ekspedycja przerwana].</ref>
* Styczeństyczeń 2018 – rozpoczęła się [[Narodowa Zimowa Wyprawa na K2|polska wyprawa na K2]] pod kierownictwem Krzysztofa Wielickiego<ref>{{Cytuj |tytuł = 10-01-2018 – Informacja Prasowa - Polski Himalaizm Zimowy 2016-2020 im. Artura Hajzera |data dostępu = 2018-01-15 |opublikowany = polskihimalaizmzimowy.com |url = http://polskihimalaizmzimowy.com/2018/01/10/10-01-2018-informacja-prasowa/ |język = en}}</ref>. W skład wyprawy wchodziwchodziło 13 Polakówuczestnikaów<ref>{{Cytuj |tytuł = Uczestnicy - Polski Himalaizm Zimowy 2016-2020 im. Artura Hajzera |data dostępu = 2018-01-15 |opublikowany = polskihimalaizmzimowy.com |url = http://polskihimalaizmzimowy.com/wyprawy/narodowa-zimowa-wyprawa-na-k2-20172018/uczestnicy-narodowa-zimowa-k2-2017/ |język = en}}</ref>.
 
== Polskie ślady na K2 ==
W [[1976]] ekspedycja prowadzona przez [[Janusz Kurczab|Janusza Kurczaba]] nie korzystała z pomocy [[tragarze wysokościowi|tragarzy wysokościowych]]. Podjęto ambitną próbę wejścia dziewiczą wówczas, północno-wschodnią granią, którą pokonano, a dwójka – [[Eugeniusz Chrobak]] i [[Wojciech Wróż]] wycofała się 200 m poniżej wierzchołka.
 
W roku 1982 odbyły się dwie polskie wyprawy: północną-zachodnią granią pod kierownictwem [[Janusz Kurczab|Janusza Kurczaba]] oraz pierwsza polska wyprawa kobieca pod kierownictwem Wandy Rutkiewicz. W 1984 szczyt ponownie próbowała zdobyć Wanda Rutkiewicz.
 
Pierwszym polskim wejściem na K2 było wejście [[Wanda Rutkiewicz|Wandy Rutkiewicz]] 23 czerwca [[1986]] roku.
 
Polacy wytyczyli lub dokończyli cztery z dziewięciu dróg wiodących na szczyt, w tym m.in. dwie najtrudniejsze:
* ''Magiczna Linia'' – została wytyczona przez [[Wojciech Wróż|Wojciecha Wróża]], [[Przemysław Piasecki|Przemysława Piaseckiego]] i Petra Božika. W czasie schodzenia zginął Wróż. Droga ta ma tylko jedno powtórzenie (Jordi Corominas w roku 2004; podczas tej wyprawy zmarł Manel de la Matta).
* ''Polska Droga'' – została wytyczona przez [[Jerzy Kukuczka|Jerzego Kukuczkę]] i [[Tadeusz Piotrowski (wspinacz)|Tadeusza Piotrowskiego]] na południowej ścianie K2. W czasie schodzenia drogą klasyczną spadł w przepaść i zginął Piotrowski. Droga ta nigdy nie została powtórzona.
Linia 80:
* 14 sierpnia 1996 – [[Ryszard Pawłowski]], [[Piotr Pustelnik]]
* 23 sierpnia 2011 – [[Dariusz Załuski]]
* 31 lipca 2012 – [[Adam Bielecki (wspinacz)|Adam Bielecki]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.youtube.com/watch?v=MLU5iA1knKc| tytuł = Adam Bielecki K2 summit 31.07.2012, 10.30 AM| data dostępu = 2013-03-22| autor = | opublikowany = [[YouTube]]| praca = | data = 2 sierpnia 2012| język = | data dostępu = 2013-03-22}}</ref>
* 31 lipca 2014 – [[Janusz Gołąb]], [[Marcin Kaczkan]]
 
Linia 88:
13 sierpnia 1995 burza śnieżna spowodowała śmierć siedmiu himalaistów (Brytyjka Alison Hargreaves, Nowozelandczyk Bruce Grant, Amerykanin Rob Slater, Hiszpanie Lorenzo Ortiz, Javier Escartin i Javier Olivar, Kanadyjczyk Jeff Lakes).
 
W sezonie 2008 zejście lawiny spowodowało [[Tragedia na K2 (2008)|serię zdarzeń]], w której zginęło jedenastu [[Himalaista|himalaistów]]<ref>{{Cytuj | url=http://www.tvn24.pl/12691,1559716,0,1,11-ofiar-lawiny-na-k2,wiadomosc.html | tytuł=11 ofiar lawiny na K2<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.tvn24.pl | data dostępu=2017-11-24}}</ref>: trzech Koreańczyków, dwóch Nepalczyków, dwóch Pakistańczyków, Serb, Irlandczyk, Norweg i Francuz. Przyczyną tragedii było oderwanie się bloku lodowego (wielkiego [[Serak (geografia)|seraka]]) powyżej trudnego [[żleb]]u zwanego „Bottleneck” (wąskie gardło), co spowodowało lawinę, która pozrywała liny poręczowe w żlebie. To zdarzenie uniemożliwiło bezpieczne, szybkie zejście do obozu.
 
== Zobacz też ==
Linia 97:
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
{{Wikicytaty|o K2}}