Brus (Łódź): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m lit. |
m poprawa martwych linków zewn., drobne techniczne, int. |
||
Linia 57:
Tereny dzisiejszego osiedla Brus należały w XVI wieku do Kapituły katedralnej krakowskiej. W okresie tym nastąpił znaczny rozwój okolicznych dóbr kapitulnych. Powstało wówczas 17 osad, z których Brus przeznaczony był na nowe miasto, mające stanowić konkurencję dla Łodzi, należącej do biskupów kujawskich. W 1542 roku przybyli do Brusa pierwsi mieszczanie, którym przekazano wytyczone place miejskie. Gdzieniegdzie rozpoczęła się budowa domów. Miasto jednak nie rozwinęło się. W 1550 roku, mieszkańcy utrzymywali się nadal z rolnictwa. Brusowianie prosili kapitułę o przysłanie doświadczonego wójta, który ożywiłby młode miasto. Również i to działanie nie przyniosło rezultatu. W 1576, Brus występuje już jako wieś, zaś 30 lat później był tutaj już tylko folwark z czterema zagrodnikami. Działał młyn, niewykluczone, że zbudowany dużo wcześniej. Po drugim rozbiorze Polski, władze pruskie dokonały sekularyzacji dóbr kościelnych i Brus został upaństwowiony<ref name=sam>{{cytuj pismo |nazwisko = Machlański|imię = Piotr|czasopismo = Pismo samorządowe województwa łódzkiego|tytuł = Dawne miasto Brus|data = |rok = |wydawca =}}</ref>.
Brus w XIX wieku należał do rodziny Nenckich, a pod koniec XIX wieku do [[Ludwik Meyer|Ludwika Meyera]], który wybudował fabrykę oraz utworzył gospodarstwo rolne. Meyer zmarł w 1911, zaś dobra na Brusie otrzymała jego córka, Zofia, która wniosła je w wianie [[Alfred Biedermann|Alfredowi Biedermannowi]]. Biedermann dzierżawił folwark Czesławowi Silewiczowi, a następnie, gdy ten nie wywiązywał się z obowiązków – wojsku. W 1927 sprowadził się tu z Ameryki młodszy z Biedermannów – Helmut. Z czasów Meyera zachowały się zabudowania folwarku z zabytkową drewnianą rezydencją. Po 1945 gospodarstwo zostało znacjonalizowane i przekształcone w [[Państwowe gospodarstwo rolne|Państwowe Gospodarstwo Rolne]]. W latach 50-60 wyrabiano tutaj sery, a także masło i śmietanę. Obecnie właścicielem zabudowań jest firma, spółka-córka firmy państwowej, zaś dzierżawcą przedsiębiorca ze [[Rzgów|Rzgowa]], który próbuje wykupić zabudowania na własność. Rezydencja Meyera jest nadal zamieszkana, ale budynki gospodarcze stoją puste i niszczeją<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Bonisławski|imię = Ryszard|czasopismo = Z biegiem łódzkich rzek|tytuł = Rzeka Łódka|data = |rok = 2008|wydawca = UM Łodzi}}</ref><ref>{{
== Poligon i inne instalacje wojskowe ==
Na Brusie znajduje się [[poligon wojskowy]], na którym w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|niemieccy okupanci]] chowali ciała pomordowanych [[Polacy|Polaków]]. [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]] podejrzewa, że na przełomie lat 40. i 50. poligon ten był także miejsce pochówku ofiar [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|Urzędu Bezpieczeństwa]].
Do czerwca 2011 r. na dawnym poligonie odnaleziono siedem masowych mogił. Wszystkie, poza jedną, pochodzą z lat 1939-45. Jeden grób powstał po wojnie. Dotychczas we wszystkich siedmiu archeolodzy doliczyli się łącznie około 120 czaszek. Przypuszcza się, że mogił i ofiar jest prawdopodobnie znacznie więcej, gdyż dotąd zbadano tylko niewielką część poligonu<ref>{{
W skład wojskowego kompleksu na Brusie wchodziły także koszary i strzelnica, zaś w 1937 zbudowano tu schron, pełniący prawdopodobnie funkcję pomocniczej składnicy uzbrojenia Garnizonu Łódź. Schron ma 175 metrów kwadratowych powierzchni i jest jednym z lepiej zachowanych w województwie. Używano go jeszcze w latach 80 XX wieku. Od 2012 schron przystosowano do zwiedzania (adres ul. Konstantynowska 98)<ref>
== Plany zagospodarowania ==
Linia 69:
== Zabytki ==
* Zespół zajezdni tramwajowej z 1909-1910 przy ul. Konstantynowskiej 115, wraz z otoczeniem<ref name="zabytki">{{Cytuj stronę | url = http://www.ochrona.zabytki.lodz.pl/page/index2.php?str=278 | tytuł = Ochrona i Opieka nad Zabytkami miasta Łodzi
* Zespół folwarczny Meyerów i Bidermannów przy ul. Konstantynowskiej 107
== Przypisy ==
| |||