Roman Zambrowski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Życiorys: poprawa linków |
m drobne techniczne |
||
Linia 29:
Działał w ruchu komunistycznym w [[II Rzeczpospolita|II Rzeczpospolitej]]. Od 1924 roku był członkiem [[Komunistyczny Związek Młodzieży Polski|Związku Młodzieży Komunistycznej]], 16 października 1925 roku został aresztowany przez [[Policja Polityczna|policję polityczną]], gdy w jego mieszkaniu znaleziono archiwum Komitetu Centralnego ZMK. Rok później został członkiem Komitetu Dzielnicowego ZMK [[Praga (Warszawa)|warszawskiej Pragi]]. Zambrowski nie współpracował z wywiadem radzieckim, a komunistów z przeszkoleniem agenturalnym traktował z rezerwą{{r|ah1512}}.
Od 1928 członek [[Komunistyczna Partia Polski|Komunistycznej Partii Polski]], w latach 1930–1938 członek Komitetu Centralnego Komunistycznego Związku Młodzieży Polski. Delegat na ostatni, VI zjazd KPP (1932), w latach 1929–1931 członek [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików)]] (WKP(b)) w okresie studiów w [[Moskwa|Moskwie]] (słuchacz Międzynarodowej Szkoły Leninowskiej). W listopadzie 1931 skierowany do Polski, gdzie objął funkcję kierownika Sekretariatu Komitetu Centralnego [[Komunistyczny Związek Młodzieży Polski|Komunistycznego Związku Młodzieży Polski (KZMP)]], którą pełnił do kwietnia 1936. Dwukrotnie przebywał wówczas w Moskwie jako przedstawiciel KC KZMP przy Komitecie Wykonawczym Komunistycznej Międzynarodówki Młodzieży (od października 1932 do lipca 1933 i od lipca 1934 do maja 1935). W maju 1936 wezwany przez kierownictwo KMM stawił się w Moskwie, gdzie przedstawiono mu wiele zarzutów, na które odpowiedział na specjalnych posiedzeniach Sekretariatu KMM 2 czerwca i 5 lipca 1936, a także w obszernych wyjaśnieniach pisemnych 14 sierpnia 1936. Złożona samokrytyka okazała się skuteczna i w grudniu 1936 odesłano go do Polski do "roboty partyjnej" na szczeblu okręgowym. W konsekwencji uniknął aresztowań [[NKWD]] skierowanych od stycznia 1937 przeciw działaczom KPP w ZSRR w ramach [[Wielki terror (ZSRR)|"wielkiego terroru"]]. Od stycznia 1937 do połowy 1938 pełnił kolejno funkcje: sekretarza Komitetu Okręgowego KPP w [[Radom]]iu i [[Łódź|Łodzi]], a następnie członka egzekutywy Komitetu Warszawskiego KPP. Po rozwiązaniu KPP (1938) pracował w warsztacie ślusarskim. 26 marca 1939 aresztowany przez [[Policja Państwowa|Policję Państwową]] i decyzją administracyjną osadzony w [[Miejsce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej|obozie w Berezie Kartuskiej]]<ref>[[Mirosław Szumiło]], ''Kariera Romana Zambrowskiego w aparacie polityczno-wychowawczym Wojska Polskiego (1943-1944), ''[[Przegląd Historyczno-Wojskowy]]'' Nr 4 (242), Warszawa 2012, ISSN 1640-6281. s. 86-87. [http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Przeglad_Historyczno_Wojskowy/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2012-t13_(64)-n4_(242)/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2012-t13_(64)-n4_(242)-s85-102/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2012-t13_(64)-n4_(242)-s85-102.pdf wersja elektroniczna]</ref>.
Po [[Agresja ZSRR na Polskę|agresji ZSRR na Polskę]], po ucieczce straży obozowej 18 września 1939, wraz z innymi więźniami wyszedł na wolność. Zgłosił się do tymczasowych władz sowieckich, od 27 września 1939 tłumacz w grupie operacyjnej [[NKWD]] w [[Baranowicze|Baranowiczach]], pomagał opracowywać przejęte przez grupę archiwa Policji Państwowej, polskich władz administracyjnych i obozu w Berezie, uczestniczył w przesłuchaniach aresztowanych Polaków. Od stycznia 1940 inspektor Obwodowego Wydziału Oświaty Ludowej, następnie sekretarz Zarządu Miasta Baranowicze<ref>[[Mirosław Szumiło]], ''Kariera Romana Zambrowskiego w aparacie polityczno-wychowawczym Wojska Polskiego (1943-1944), ''[[Przegląd Historyczno-Wojskowy]]'' Nr 4 (242), Warszawa 2012, ISSN 1640-6281. s.87. [http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Przeglad_Historyczno_Wojskowy/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2012-t13_(64)-n4_(242)/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2012-t13_(64)-n4_(242)-s85-102/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2012-t13_(64)-n4_(242)-s85-102.pdf wersja elektroniczna]</ref>.
| |||