Anna German: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne, popr. WP:REFNIEUŻYTE popsute w tej edycji https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Anna_German&diff=next&oldid=51653434
duże uzup. o rodzinie, źródła
Linia 35:
Laureatka festiwali m.in. w Monte Carlo, Wiesbaden, Bratysławie{{r|Z okładki płyty Anna German}}, [[Festiwal Piosenki Włoskiej w San Remo|San Remo]], Neapolu, Viareggio, Cannes, Ostendzie, [[Sopot Festival|Sopocie]], [[Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu|Opolu]], [[Festiwal Piosenki Żołnierskiej|Kołobrzegu]], [[Festiwal Piosenki Rosyjskiej|Zielonej Górze]]. Była pierwszą Polką, która wystąpiła w San Remo. Dwukrotnie uznana za najpopularniejszą polską piosenkarkę wśród [[Polonia|Polonii amerykańskiej]] (1966, 1969). Zdobywczyni [[Złota płyta|złotej płyty]] za [[album (wydawnictwo muzyczne)|longplay]] ''[[Człowieczy los (album)|Człowieczy los]]'' nagrany w 1970 roku.
 
Występowała w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]], [[Kanada|Kanadzie]], [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[Australia|Australii]], [[Francja|Francji]], [[Portugalia|Portugalii]], [[Włochy|Włoszech]], na [[Węgierska Republika Ludowa (1949–1989)|Węgrzech]], w [[Mongolska Republika Ludowa|Mongolii]], [[Niemiecka Republika Demokratyczna|NRD]], [[Niemcy Zachodnie|RFN]], [[Czechosłowacka Republika Socjalistyczna|CSRS]] oraz [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]. WydałaŚpiewała w siedmiu językach: polskim, rosyjskim, [[język niemiecki|niemieckim]], włoskim, [[język hiszpański|hiszpańskim]], [[język angielski|angielskim]] i po [[język łaciński|łacinie]]{{r|Anna German fakt}}, wydała płyty w [[język polski|języku polskim]], [[język rosyjski|rosyjskim]] i [[język włoski|włoskim]].
 
== Życiorys ==
Ojcem Anny German był Eugen Hörmann (ros. ''Евгений Герман'', pol. ''Eugeniusz German'') (ur. 1910, zm. 1938), [[księgowy]] urodzony w [[Łódź|Łodzi]], miał ośmioro rodzeństwa (w tym brata Artura, który po latach opisał dzieje rodziny{{odn|Hörmann|2003}}). Przodkowie od strony ojca pochodzili z Niemiec, mieli korzenie [[mennonici|mennonickie]]{{odn|Hörmann|2003}}. Na przełomie XVIII i XIX w. osiedlili się na [[Ukraina|Ukrainie]]. W 1819 pradziadek Anny założył wieś Hoffnung (lub Noyhoffung, ros. ''Nadzieżda''{{r|80 lat temu urodziła się Anna German [wywód przodków]}}, obecnie [[Olgino]], [[język ukraiński|ukr.]] ''Ольгине'', niedaleko [[Berdiańsk|Berdiańska]], na wybrzeżu [[Morze Azowskie|Morza Azowskiego]]), gdzie urodził się Friedrich Hörmann (Hermann). Friedrich był [[pastor]]em [[baptyzm|baptystów]]{{r|Mąż Anny German fronda 2013}}, studiował w Seminarium Ewangelickim w Łodzi. Tam ożenił się z Anną Balach i w 1910 przyszedł na świat jego syn Eugen<!-- , pracujący później w łódzkiej piekarni jako [[buchalter]]{{r|Niezwykłe życie Anny German wiatrak}} - '''sprzeczność, bo za dorosłego życia Eugena, Łódź nie była carska!''' -->. Po ukończeniu studiów wraz z rodziną wrócił na Ukrainę. W 1929 w wyniku represji został aresztowany i z wyrokiem 5 lat zesłany do obozu pracy (rejon [[Plesetsk]] w regionie [[archangielsk]]im), gdzie w ciągu 2 lat zmarł. Eugen postanowił uciec z ZSRR, najpierw przez [[Donbas]] gdzie pracował jako księgowy w fabryce kopalni, potem nadal zagrożony zostawił pierwszą żonę Almę z czteroletnim synem{{r|80 lat temu urodziła się Anna German [wywód przodków]}}, uciekał przez [[Azja Środkowa|Środkową Azję]] i [[Iran]]{{r|A.Chomicka}}, gdzie na granicy irańskiej poznał matkę Ani.
 
Matka, Irma German, secundo voto Berner (właśc. Gerner) z domu Martens (ur. 1909, zm. 30 stycznia 2007 w Warszawie{{r|Irma MARTENS-BERNER po śmierci Anny se 2013}}), wywodziła się z holenderskich [[mennonici|mennonitów]], zamieszkałych w Wielikokniażeskoje na [[Kubań (kraina)|Kubaniu]], których do [[Rosja|Rosji]] sprowadziła [[car]]yca [[Katarzyna II Wielka|Katarzyna II]]{{r|geotag}} (dokładniej z rygorystycznego odłamu [[nowomennonici|nowomennonitów]]{{r|Matka piosenkarki rp.pl}}, z pochodzenia [[Fryzowie]]; babcia Ani, Anna Friesen{{r|Niezwykłe życie Anny German wiatrak}}, zmieniła wyznanie zostając [[Kościół Adwentystów Dnia Siódmego|adwentystką dnia siódmego]]{{r|Mąż Anny German fronda 2013}}). Zamieszkiwali w dobrze zorganizowanej, kilkunarodowej (w tym m.in. [[Polacy]] i [[Żydzi]]) społeczności w osadzie [[Wielikokniażeskoje]] ([[język niemiecki|niem.]] ''Wohldemfuerst''){{r|Niezwykłe życie Anny German wiatrak}} na [[Kubań (kraina)|Kubaniu]]. W domu rodzinnym Ani mówiło się po [[język fryzyjski|fryzyjsku]], niemiecku i rosyjsku{{r|Mąż Anny German fronda 2013}}. Irma German Popo wojnie przez wiele lat była wykładowcą języka niemieckiego na [[Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu|Akademii Rolniczej]] we [[Wrocław]]iu, w rozmowach z [[Holendrzy|Holendrami]] posługiwała się [[język staroholenderski|językiem staroholenderskim (''pladiets'')]]{{r|Niezwykłe życie Anny German wiatrak}}.
 
Babka Anny German przeniosła się z rodzinnego Kubania do [[Fergana|Fergany]] w [[Uzbekistan]]ie, gdzie jej córka Irma poznała swego męża. Uciekając przed NKWD przenieśli się do Urgencza, tam też urodziła się Anna, sytuacja rodziny ustabilizowała się, wybudowali dom. Potem rodzina przeniosła się do [[Taszkent]]u, mała Ania w tym czasie ciężko chorowała na [[dur rzekomy]]{{r|80 lat temu urodziła się Anna German [wywód przodków]}}. W 1937, gdy Irma była po raz drugi w ciąży, jej mąż pojechał do Urgencza i tam został aresztowany 26 września 1937 pod zarzutem szpiegostwa i w 1938 r. rozstrzelany, o czym Irma dowiedziała się dopiero w 1956 r.{{r|80 lat temu urodziła się Anna German [wywód przodków]}} Po aresztowaniu męża Irmy rodzina została wysiedlona z Fergany i zesłana do [[Kirgistan]]u. W tym samym roku urodził się brat Anny Fryderyk, który w wieku dwóch lat zmarł na szkarlatynę{{r|kłamstwa w serialu}}. W 1942 Irma, przebywając w [[Orłowka (Kirgistan)|Orłowce]] w Kirgistanie, wyszła za mąż za [[Henryk Krzeczkowski|Hermana Gernera]] (używającego po wojnie imienia i nazwiska [[Henryk Krzeczkowski]]). Z niewyjaśnionych względów zmieniła pierwszą literę nazwiska (z Gerner na Berner) i utrzymywała, że nigdy więcej go nie spotkała, mimo iż widziała się z nim w Polsce w 1946<ref>Fakt ten został ujawniony przez [[Wojciech Karpiński|Wojciecha Karpińskiego]] w biografii Hermana Gernera (Henryka Krzeczkowskiego): Wojciech Karpiński, ''Henryk''. Wyd. II poszerzone, Warszawa, Zeszyty Literackie, 2016, s. 147–176. Por. wspomnienia Irmy Martens, ''Człowieczy los'', Warszawa, Znaki Czasu, 2014, s. 111, 115; tamże dokładna data ślubu: 10 II 1942 (s. 306).</ref>. W życiorysach Anny German, często pojawia się błędna informacja, że jej ojczym, jako oficer [[Ludowe Wojsko Polskie|Ludowego Wojska Polskiego]], zginął w [[Bitwa pod Lenino|Bitwie pod Lenino]]<ref>Błędna informacja, że mąż Irmy Martens zginął pod Lenino, pojawia się bardzo często, zob. np.: Aleksandra Chomicka ''Czyja jest Anna German? Polsko-ruska awantura o Anię'', „Polska. The Times” 7 IV 2013 oraz Edward Kabiesz, ''Wygnaniec z anielskich chórów'', „Gość Niedzielny” 2013 nr 15; zostało to również utrwalone w popularnym serialu ''[[Anna German (serial telewizyjny)|Anna German. Tajemnica białego anioła]]'' (2012).</ref>. W 1946 Irma, jako żona Polaka, złożyła dokumenty repatriacyjne i razem z córką i matką wyjechały do Polski{{r|emuzyka}}. Początkowo mieszkały w [[Nowa Ruda|Nowej Rudzie]]. W 1949 przeprowadziły się do Wrocławia i zamieszkały przy ulicy [[Ulica Trzebnicka we Wrocławiu|Trzebnickiej]]. Anna uczęszczała do VIII Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Krzywoustego we Wrocławiu, które ukończyła w 1955. W styczniu 1962 uzyskała tytuł magistra geologii na [[Uniwersytet Wrocławski|Uniwersytecie Wrocławskim]] na podstawie pracy magisterskiej „Zdjęcie geologiczne okolic Zatonia (Ustronie)”<ref>Migdał R. „Od geologa do gwiazdy”. Polska Gazeta Wrocławska, strona 5, 18–19 maja 2013 ([http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/897922,anna-german-we-wroclawiu-od-geologa-do-gwiazdy-zdjecia,id,t.html artykuł omawia oryginał tej pracy o fragmencie Sudetów Zachodnich z archiwum Uniw. Wrocł.]).</ref>. Studia ukończyła z wyróżnieniem.
 
23 maja 1982 przyjęła [[chrzest świadomy|chrzest adwentystyczny]]. Chrztu udzielał Konstanty Bulli<ref>[http://www.aniagerman.pl/sladami-ani/chrzest-swiety-ani-23-05-1982-r/ ''Chrzest święty Ani (23.05.1982 r.) – udzielił go pastor Konstanty Bulli''] Śladami Anny German.</ref>.
Linia 89:
 
== Życie prywatne ==
23 marca 1972 w [[Zakopane]]m zawarła cywilny związek małżeński ze Zbigniewem Tucholskim<!--, członkiem [[Kościół Adwentystów Dnia Siódmego|Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego]] - '''raczej jednak nie, bo z jego wypowiedzi wynika że został członkiem dopiero po śmierci żony'''{{r|Mąż Anny German fronda 2013}}-->. 27 listopada 1975 urodził się ich syn [[Zbigniew Tucholski|Zbigniew]]. Z powodu macierzyństwa German na rok zawiesiła swoją działalność artystyczną.
 
W połowie lat 70. wykryto u niej chorobę nowotworową. Jesienią 1980 po powrocie z koncertów w [[Australia|Australii]] nastąpił nawrót choroby zdiagnozowanej jako [[mięsak]] kości. Będąc w zaawansowanym stadium choroby komponowała psalmy i pieśni poświęcone Bogu. Wtedy też wzięli ślub kościelny z mężem{{r|Mąż Anny German fronda 2013}}. Wykonywane utwory zapisywała na domowym magnetofonie. Po dwóch latach przegrała walkę z ciężką chorobą, umierając nocą z 25 na 26 sierpnia 1982 w warszawskim Szpitalu Klinicznym przy ulicy Szaserów. Pogrzeb Anny German odbył się 30 sierpnia 1982. Artystka została pochowana na [[cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie|cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie]] (kw. 3, rząd 4, grób 8a); na tablicy nagrobnej umieszczono cytat z [[Psalm 23|Psalmu 23]]: „Pan jest pasterzem moim”.
 
== Upamiętnienie ==
Linia 120:
* Mariola Pryzwan: ''Wspomnienia o Annie German''. 1999
* Adriana Polak: ''Człowieczy los. Wspomnienia o Annie German''. 2000
* Artur{{cytuj książkę | odn = tak | nazwisko = Hörmann: | imię = Artur | tytuł = '''Die unbekannte Anna German''' (Nieznana Anna German). | rok = 2003 }} (Książkę napisał wujekstryj Anny i brat jej ojca Eugeniusza Germana)
* Mariola Pryzwan: ''Tańcząca Eurydyka. Wspomnienia o Annie German''. 2008
* Iwan Iliczew: ''Анна Герман – Гори, гори, моя звезда!'' (Anna German – Świeć, świeć moja gwiazdo!). 2010
Linia 282:
* <ref name="kłamstwa w serialu">{{Cytuj stronę |url = http://superseriale.se.pl/seriale/anna-german-klamstwa-w-serialu-o-annie-german-walentyn-lawriszyn-nie-istnial-anna-german-nie-znala-o_314180.html |tytuł = Anna German – Kłamstwa w serialu o Annie German. Walentyn Lawriszyn nie istniał. Anna German nie znała ojca |data = 2013-05-05 |praca = Superseriale.pl |data dostępu = 2013-05-13}}</ref>
* <ref name="Głos Nadziei">{{Cytuj stronę |url = http://www.glosnadziei.pl/youtube/78-rozne/846-anna-german-film-biograficzny |tytuł = Anna German – film biograficzny |praca = Głos Nadziei |opublikowany = Ośrodek Radiowo-Telewizyjny „Głos Nadziei” |data dostępu = 2013-05-12}}</ref>
* <ref name="ulica w R">{{Cytuj stronę |url = http://www.nowiny24.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20130423/RZESZOW/130429786 |tytuł = Anna German patronem ulicy w Rzeszowie |praca = nowiny 24 Rzeszów |opublikowany = Media Regionalne sp. z o.o| data dostępu = 2013-04-23}}</ref>
* <ref name=dziennikbaltycki>[http://www.dziennikbaltycki.pl/artykul/794776,wypadek-anny-german-we-wloszech-jakim-samochodem-jechala,1,1,2,id,t,sm,sg,sa.html#galeria-materialWypadek Anny German we Włoszech. Jakim samochodem jechała piosenkarka?, Marek Ponikowski], portal dziennikbaltycki.pl, 2013-04-02.</ref>
* <ref name="A.Chomicka">[http://www.gloswielkopolski.pl/artykul/800457,czyja-jest-anna-german-polsko-ruska-awantura-o-anie,2,id,t,sa.html „Czyja jest Anna German?” Aleksandra Chomicka. Głos Wielkopolski 7 kwietnia 2013]. Imię babki zaczerpnięte z kalendarium z książki „Wróć do Sorrento” wydanie z 2012.</ref>
* <ref name="Mąż Anny German fronda 2013">{{Cytuj stronę |url = http://www.fronda.pl/a/maz-anny-german-ania-bardzo-powaznie-traktowala-sprawy-wiary,27933.html |tytuł = Mąż Anny German: Po dwóch tygodniach czytania Biblii powiedziała, że dostała od Boga znak |opublikowany = fronda.pl| data dostępu = 2018-03-02| data=2013-05-04| autor=Jarosław Wróblewski}}</ref>
* <ref name="Irma MARTENS-BERNER po śmierci Anny se 2013">{{Cytuj stronę |url = http://superseriale.se.pl/seriale-galerie/anna-german-irma-martens-berner-po-smierci-anny-german-matka-anny-german-zmarla-w-wieku-97-lat_320775.html|tytuł = ANNA GERMAN. Irma MARTENS-BERNER po śmierci Anny GERMAN. MATKA Anny GERMAN zmarła w wieku 97 lat|opublikowany = superseriale.se.pl| data dostępu = 2018-03-02| data=2013-05-04}}</ref>
* <ref name="Anna German fakt">{{Cytuj stronę |url = http://www.fakt.pl/anna-german|tytuł = Anna German|opublikowany = fakt.pl| data dostępu = 2018-03-02}}</ref>
* <ref name="Niezwykłe życie Anny German wiatrak">{{Cytuj stronę |url = http://www.wiatrak.nl/10224/niezwykle-zycie-anny-german|tytuł = Niezwykłe życie Anny German|opublikowany = wiatrak.nl| data dostępu = 2018-03-02| data = 2018-02-04}}</ref>
* <ref name="80 lat temu urodziła się Anna German [wywód przodków]">{{Cytuj stronę |url = http://www.moremaiorum.pl/80-lat-temu-urodzila-sie-anna-german-wywod-przodkow/|tytuł = 80 lat temu urodziła się Anna German [wywód przodków]|opublikowany = More Maiorum - miesięcznik genealogiczny| data dostępu = 2018-03-02| data = 2016-02-14| autor = Alan Jakman}}</ref>
* <ref name="Matka piosenkarki rp.pl">{{Cytuj stronę |url = http://www.rp.pl/artykul/1080692-Matka-piosenkarki.html|tytuł = Matka piosenkarki|opublikowany = rp.pl| data dostępu = 2018-03-02| data = 2014-01-21| autor = Jacek Marczyński}}</ref>
}}