Wikipedia

Józef Franczak: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Wycofano edycje użytkownika 188.146.97.151 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to 31.182.136.183.
Znacznik: Wycofanie zmian
KJS63 (dyskusja | edycje)
2650 edycji
Nie podano opisu zmian
Linia 9:
|stopień grafika = PL Epolet sierz 38.svg
|stopień = [[sierżant]]
|data urodzenia = [[17 marca]] lub [[25 maja]] [[1918]]
|miejsce urodzenia = [[Kozice Górne]], [[Królestwo Polskie (1917–1918)|Królestwo Polskie]]
|data śmierci = [[21 października]] [[1963]]
|miejsce śmierci = [[Majdan Kozic Górnych]], [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polska]]
|lata służby = przed 1938 [[1935]]– [[1963]]<ref>Ukończył Szkołę Podoficerską w [[Centrum Wyszkolenia Żandarmerii]] w [[Grudziądz]]u przed [[1939]].</ref>
|siły zbrojne = [[Plik:Orzełek II RP.svg|20px]][[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsko Polskie]]<br />[[Plik:AK DYSK.png|20px]][[Związek Walki Zbrojnej|ZWZ]]-[[Armia Krajowa]]
|jednostki =
|stanowiska =
|wojny i bitwy = [[IIKampania wojna światowawrześniowa]],<br />[[agresja ZSRR na Polskę]],<br />[[Powstanie antykomunistyczne w Polsce 1944–1953|powstanie antykomunistyczne]]
|późniejsza praca =
|odznaczenia = {{order|OOP|KKG}}
|commons = Category:Józef Franczak
| wikiźródła =
| wikicytaty =
}}
 
[[Plik:Jozef Franczak grave.JPG|mały|240px|Nagrobek sierż. Józefa Franczaka ps. „Lalek” na cmentarzu w [[Piaski (powiat świdnicki)|Piaskach]] (stan pierwotny)]]
[[Plik:Jozef Franczak monument.jpg|mały|240px|Pomnik sierż. Józefa Franczaka ps. „Lalek”, [[Piaski (powiat świdnicki)|Piaski]], (2008), odsłonięty 11 maja 2007<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.ipn.gov.pl/portal.php?serwis=pl&dzial=2&id=5340&poz=2| tytuł = Odsłonięcie pomnika Józefa Franczaka ps. Lalek – Piaski, 11 maja 2007 r.| autor = Sławomir Poleszak| opublikowany = [[Instytut Pamięci Narodowej]]| data = | język = pl | data dostępu = 23 października 2009}}</ref>]]
'''Józef Franczak''' [[pseudonim|ps.]] „Lalek”, „Laluś”, „Laleczka”, „Guściowa”, używał też nazwiska ''Józef Babiński'' (ur. [[17 marca]] [[1918]]<ref>{{Cytuj | url=http://dzieje.pl/postacie/jozef-franczak-1918-1963 | tytuł=Józef Franczak (1918-1963) - Postacie &#124; dzieje.pl - Historia Polski<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=dzieje.pl | język=pl | data dostępu=2018-01-17}}</ref><ref>{{Cytuj | url=http://pamiec.pl/pa/edukacja/akcje-i-obchody/ogolnopolskie/polskie-panstwo-podziem/artykuly/13592,OSTATNI-JOZEF-FRANCZAK-LALUSquot-19181963-tekst-dr-Slawomira-Poleszaka.html | tytuł=OSTATNI. JÓZEF FRANCZAK „LALUŚ" (1918–1963) - tekst dr. Sławomira Poleszaka - Artykuły - Pamięć.pl - portal edukacyjny IPN<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=pamiec.pl | język=pl | data dostępu=2018-01-17}}</ref> w [[Kozice Górne|Kozicach Górnych]] albo [[25 maja]] [[1918]]<ref>{{Cytuj | url=http://www.polska-zbrojna.pl/home/articleshow/22088?t=Moj-dziadek-ostatni-z-niezlomnych | tytuł=Mój dziadek, ostatni z niezłomnych<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.polska-zbrojna.pl | data dostępu=2018-01-17}}</ref>, zm. [[21 października]] [[1963]] w [[Majdan Kozic Górnych|Majdanie Kozic Górnych]]) – [[sierżant]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]], uczestnik [[kampania wrześniowa|wojny obronnej Polski 1939]], później związany ze strukturami [[Związek Walki Zbrojnej|ZWZ]]-[[Armia Krajowa|AK]], ostatni [[żołnierze wyklęci|żołnierz polskiego podziemia antykomunistycznego i niepodległościowego]].
 
== Życiorys ==
Pochodził z ubogiej rodziny chłopskiej,. miałBył synem Stanisława Franczaka i Antoniny z domu Nowak<ref>{{Cytuj |tytuł = Józef Franczak "Lalek" - Bieg Niezłomnych - Pamięci Żołnierzy Wyklętych - Sobótka |data dostępu = 2018-03-03 |opublikowany = www.biegniezlomnych.pl |url = http://www.biegniezlomnych.pl/misja/trakty-bohaterow/jozef-franczak-lalek |język = pl-pl}}</ref>. Miał trzy siostry i brata{{odn|Rajski|2014|s=37}}. Jako ochotnik w wieku 17 lat wstąpił do [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]]{{odn|Rajski|2014|s=37}}. Po ukończeniu Szkoły Podoficerskiej w [[Centrum Wyszkolenia Żandarmerii]] w [[Grudziądz]]u przydzielony został do Plutonu Żandarmerii w [[Równe]]m. Istnieje przekaz, że był żołnierzem [[Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego|II Oddziału]] odpowiedzialnym za wywiad{{odn|Rajski|2014|s=37}}.
 
Po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] i [[Agresja ZSRR na Polskę|agresji ZSRR na Polskę]] z 17 września 1939 został aresztowany przez [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Sowietów]]. Zdołał uciec z niewoli oddalając się od kolumny aresztowanych{{odn|Rajski|2014|s=38}}. W 1940 wstąpił do [[Związek Walki Zbrojnej|ZWZ]]. Prowadził szkolenia partyzantów w [[Żuków Pierwszy|Żukowie]]{{odn|Rajski|2014|s=38}}. Następnie działał w [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]]. Był dowódcą drużyny, potem dowódcą plutonu w III Rejonie Obwodu Lublin AK w ramach [[Okręg Lublin AK|Okręgu Lublin AK]]{{odn|Rajski|2014|s=38}}.
 
W sierpniu 1944 został przymusowo wcielony w stopniu oficerskim do [[2 Armia Wojska Polskiego|2 Armii Wojska Polskiego]]. W styczniu 1945, będąc świadkiem wydawania i wykonywania wyroków śmierci na AK-owcach (m.in.: [[Kąkolewnica]], [[Uroczysko Baran]] koło [[Międzyrzec Podlaski|Międzyrzeca Podlaskiego]]) zdecydował się na dezercję. Wkrótce [[NKWD]] zaczęło go szukać i rozpoczął 18-letni okres ukrywania się przed władzą.
 
Początkowo przebywał w Gdyni, Łodzi, po czym wrócił do Gdyni, skąd miał udać się statkiem na Zachód (na wyspę [[Bornholm]]), jednak tuż przed planowanym wyjazdem zrezygnował z niego{{odn|Rajski|2014|s=39}}. Na przełomie 1945/1946 powrócił na Lubelszczyznę.
Linia 49 ⟶ 50:
Józef Franczak został zastrzelony 21 października 1963 r. o godzinie 15:40. W nocy, o 21:00, ciało „Lalka” przewieziono do Akademii Medycznej w Lublinie. Pochówku bezimiennego, podobnie jak w przypadku jego współtowarzyszy broni, służby dokonały potajemnie, na cmentarzu przy ul. Unickiej. Cztery dni później, w nocy, rodzina wykopała jego nagie, pozbawione głowy ciało i dokonała godnego złożenia zwłok do grobu. O [[ścięcie (kara)|dekapitacji]] pośmiertnej zadecydowały służby jak wynika z dokumentu podpisanego przez prokuratora powiatowego: ''Powołując się na pismo prokuratury z dnia 24 października 1963 roku i na ustną rozmowę z dr. Iwaszkiewiczem proszę o zdjęcie głowy ze zwłok Józefa Franczaka''<ref name="TPłużański20131021" />. Od 2007 roku [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]] prowadził śledztwo, które doprowadziło do jej odnalezienia na [[Uniwersytet Medyczny w Lublinie|Uniwersytecie Medycznym w Lublinie]]. Trzeci pogrzeb ''Lalusia'' odbył się w asyście [[Dowództwo Garnizonu Warszawa|Dowództwa Garnizonu Warszawa]] 26 marca 2015 w Piaskach.
 
Ze swoją partnerką, o nazwiskuDanutą Mazur (zm. 1929-2009), miał syna Marka (ur. 1958), który w latach 90. XX wieku1992 formalnie powrócił do nazwiska ojca{{odn|Rajski|2014|s=54, 56}}<ref>{{Cytuj |tytuł = Józef Franczak "Lalek" - Bieg Niezłomnych - Pamięci Żołnierzy Wyklętych - Sobótka |data dostępu = 2018-03-03 |opublikowany = www.biegniezlomnych.pl |url = http://www.biegniezlomnych.pl/misja/trakty-bohaterow/jozef-franczak-lalek |język = pl-pl}}</ref>.
 
== Ordery i odznaczenia ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Józef_Franczak”