Jan Sarkander: Różnice pomiędzy wersjami

Mając 13 lat stracił ojca. Matka, przypuszczalnie ze względów finansowych, zdecydowała się z rodziną opuścić Księstwo Cieszyńskie i przenieść się do [[Příbor]]u na Morawach. Tam uczył się w katolickiej szkole parafialnej. Ukończył niższe studia w kolegium jezuickim w Ołomuńcu, a następnie rozpoczął w 1597 studia [[Filozofia|filozoficzne]] na [[Uniwersytet Palackiego|ołomunieckiej akademii]], przenosząc się po jej zamknięciu w 1599 do [[Praga|Pragi]]{{odn|Bar, Swastek|1987|s=108}}. W latach 1600-16031600–1603 kontynuował studia filozoficzne na [[Uniwersytet Karola w Pradze|Uniwersytecie Karola w Pradze]], otrzymując 9 maja 1603 tytuł [[Doktor (stopień naukowy)|doktora]] nauk filozoficznych. 6 września 1604 rozpoczął jezuickie studia [[Teologia|teologiczne]] na [[Karl-Franzens-Universität Graz|Uniwersytecie w Grazu]], przerywając je w 1606{{odn|Bar, Swastek|1987|s=108}}, na skutek ślubu{{u|a}} 3 września z luteranką Anną Plachetską, która niebawem w 1607 zmarła{{odn|Chlumský}}. Powróciwszy po jej śmierci na przerwane studia, 21 grudnia 1607 uzyskał stopień doktora nauk teologicznych, a dzień później przyjął w [[Kromieryż]]u niższe święcenia kapłańskie z rąk biskupa ołomunieckiego [[Franz von Dietrichstein|kard. Franciszka Dietrichsteina]]. 20 grudnia 1608 w Ołomuńcu przyjął święcenia [[subdiakon]]atu z rąk biskupa [[Jan Chrzciciel Civalli|Jana Civalliego]], a 19 marca 1609 święcenia [[diakon]]atu. Trzy dni później 22 marca w [[Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Brnie|kościele Apostołów Piotra i Pawła w Brnie]] przyjął [[Sakrament święceń|święcenia prezbiteratu]]{{odn|Bar, Swastek|1987|s=109}}.

Początkowo pracował jako [[wikariusz]] w parafii św. Piotra i Pawła w Jaktarze koło [[Opawa|Opawy]], a potem jako zastępca [[proboszcz]]a w [[Uničov]]ie (1609–1611). W drugi dzień świąt [[Boże Narodzenie|Bożego Narodzenia]] 1609 został aresztowany wraz z braćmi Pawłem i Wacławem za pomoc w ucieczce z więzienia swojemu bratu ks. Mikołajowi, zaangażowanemu w sprawy polityczne. Przebywał w tym czasie przez osiem miesięcy w więzieniu, w Kromieryżu, gdzie po uwolnieniu został proboszczem, kolejno: w parafii św. Jana Chrzciciela w [[Charváty|Charvátach]] (1611–1612), a następnie w parafii Najświętszej Trójcy w [[Zdounky|Zdounkach]] (1612–1613), od 1613 w parafii św. Jakuba Starszego w [[Boskovice|Boskovicach]] i od 1616 w parafii św. Anny w [[Holešov|Holeszowie]]. W tej parafii popadł w konflikt z ewangelikiem Wacławem Bitowskim (czes. ''Václav Bítovský''), właścicielem okolicznych parafii o płacenie należnych dziesięcin, wysyłając skargę do namiestnika Moraw [[baron]]a Władysława Popiela Lobkovica (czes. ''Ladislav Popel z Lobkovic''){{odn|Bar, Swastek|1987|s=111-113111–113}}.

W czerwcu 1619, krótko po wybuchu [[wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]], za namową parafian zdecydował się wyjechać z Holeszowa. Odbył wtedy pielgrzymkę do [[Częstochowa|Częstochowy]], przebywając około miesiąca w [[Jasna Góra|jasnogórskim klasztorze]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Hoever | imię=Hugo | tytuł= Żywoty Świętych Pańskich | data=1988 | wydawca=Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne | miejsce=Olsztyn | strony=471-473471–473}}</ref>. Z Częstochowy przywiózł kopię [[Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej|cudownego obrazu Matki Bożej]], która obecnie znajduje się w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Uničovie (czes. ''Kostel Nanebevzetí Panny Marie''){{r|AE}}{{odn|Bar, Swastek|1987|s=107 przyp. 47}}, gdzie swego czasu był zastępcą proboszcza. W drodze powrotnej do [[Czechy|Czech]], zatrzymał się w [[Rybnik]]u, gdzie miał krewnych oraz w [[Kraków|Krakowie]] w jednym z klasztorów{{odn|Bar, Swastek|1987|s=114}}.

Pierwsze przesłuchanie odbyło się w dniu aresztowania przed przewodniczącym składu orzekającego, namiestnikiem Moraw Władysławem Velenem Żerotinem (czes. ''Ladislav Velen ze Žerotína'') oraz Wacławem Bitowskim i Beneszem Prażmą, którzy fikcyjnymi zarzutami stawianymi w sposób obraźliwy, wymuszali przyznanie się do sprowadzenia lisowczyków na Morawy i [[Zdrada stanu|zdradę stanu]], grożąc mu [[tortura]]mi. Następnego dnia po jego heroicznym oporze, zaczęto go torturować na tzw. „kole-skrzypcu”, poprzez rozciąganie ciała przez unieruchomienie nóg i jednocześnie napięcie lin przymocowanych do rąk. W trzecim przesłuchaniu 17 lutego obnażone ciało męczennika przypiekano płonącymi pochodniami, a dzień później oprawcy domagając się ujawnienia tajemnicy spowiedzi przystąpili do jeszcze okrutniejszych tortur, poprzez zwiększenie siły rozciągania na skrzypcu, przypiekanie ciała aż do gołych żeber i ściskanie głowy żelazną obręczą. W wyniku głębokich, bolesnych ran powstała [[Zgorzel|gangrena]], która 17 marca około godz. 22 spowodowała jego śmierć{{odn|Bar, Swastek|1987|s=117-121117–121}}.