Wersja z 02:02, 30 lis 2017 edytuj Delta 51 (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 85 770 edycji m Dodano kategorię "Zabytki starożytne w Muzeum Brytyjskim" za pomocą HotCat ← poprzednia edycja		Wersja z 21:24, 4 mar 2018 edytuj anuluj edycję Artur Andrzej (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 59 949 edycji dr następna edycja →
Linia 1: [[~~Image~~Plik:Elgin Marbles east pediment.jpg\|thumb\|400px\|Marmury partenońskie w [[Muzeum Brytyjskie\|Muzeum Brytyjskim]]]] '''Marmurami Elgina''' zwane są [[Starożytność\|starożytne]] ~~marmury~~[[marmur]]y [[Partenon\|partenońskie]], wywiezione z [[Ateny\|Aten]] do ~~Londynu~~[[Londyn]]u przez [[Thomas Bruce (7. hrabia Elgin)\|lorda Elgina (Thomasa Bruce'a)]]. == Historia == Thomas Bruce, 7. hrabia Elgin, w [[rok]]u [[1799]] mianowany został ambasadorem brytyjskim w [[Imperium Osmańskie\|Imperium Osmańskim]], które obejmowało także terytorium [[Grecja\|Grecji]] z ~~[[Ateny\|~~Atenami]]. Ponieważ chciał wykorzystać swój pobyt w [[Turcja\|Turcji]] w celu sporządzenia rysunków i odlewów gipsowych starożytnych rzeźb znajdujących się w Atenach, w celu ich wykorzystania dla ozdoby swojej nowej siedziby w [[Szkocja\|Szkocji]], w drodze do [[Konstantynopol]]a zatrzymał się na [[Sycylia\|Sycylii]], gdzie zaangażował zespół złożony z malarzy, architektów i specjalistów w sporządzaniu odlewów gipsowych, który skierował do Aten, podczas gdy sam podążył do Konstantynopola. Zespół Elgina, pomimo otrzymania oficjalnego ''[[firman]]u'' (zezwolenia) od rządu tureckiego na sporządzanie kopii i rysunków, napotykał w latach [[1800]]-[[1801]] stale trudności w dostępie do [[Akropol ateński\|Akropolis ateńskiej]], służącej wówczas jako turecka [[twierdza]] wojskowa. Elgin uzyskał wówczas drugi ''firman'', w którym uprawnienia rozszerzone zostały na prowadzenie wykopalisk na terenie Akropolis i zabieranie „fragmentów kamienia ze starymi inskrypcjami lub rzeźbami”. Wykorzystano sprzyjająca koniunkturę polityczną: w tym samym czasie wojska brytyjskie pokonały armię [[Napoleon Bonaparte\|Napoleona Bonaparte]] w [[Egipt\|Egipcie]] i rząd turecki spodziewał się odzyskać tę prowincję dzięki życzliwej współpracy z Brytanią. Zdejmowanie rzeźb i płaskorzeźb trwało od połowy [[1801]] do [[1812]] r. Ogółem pozyskano 56 płyt z liczącego 111 płyt pokrytego płaskorzeźbą fryzu, 15 (z 92) [[metopa\|metop]] i 17 figur z [[tympanon\|tympanonów]]. Ponadto wywieziono jedną z [[kariatyda\|kariatyd]] i kolumnę z [[Erechtejon]]u. Prace te powodowały zniszczenia Partenonu. Stosowano łomy, piły i materiały wybuchowe. Wskutek działalności [[Lord]]a Elgina w języku francuskim uformował się termin „[[elginizm]]” (''elginisme'') oznaczający rabunkowe pozbawianie historycznych obiektów architektonicznych ozdób rzeźbiarskich. Linia 11 ⟶ 12: Już w roku [[1833]] rząd Grecji po raz pierwszy podjął starania o zwrot marmurów. Ponowne starania miały miejsce w roku [[1924]], z okazji setnej rocznicy śmierci Byrona, w czasie [[II wojna światowa\|drugiej wojny światowej]], i wreszcie w roku [[1983]], kiedy po raz pierwszy rząd Grecji wystosował oficjalne żądanie zwrotu marmurów. Bardzo aktywnie walczyła o zwrot marmurów [[Melina Mercouri]], aktorka i minister kultury Grecji. Ze strony brytyjskiej idea zwrotu marmurów Grecji pojawiła się już w [[1816]] r. wśród członków Parlamentu, a również rząd brytyjski, co najmniej dwukrotnie – w [[1941]] r. i ponownie w r. [[1997]] po przejęciu władzy przez [[Partia Pracy\|Partię Pracy]], był bliski decyzji o zwrocie marmurów Grecji. Tak się jednak do chwili obecnej nie stało. {{Commons\|Elgin Marbles}} == Bibliografia == * William Henry Boulton, [http://pbc.gda.pl/dlibra/doccontent?id=12327 ''Wieczność piramid i tragedia Pompei''] przekład [[Kazimierz Michałowski]]. ==Linki zewnętrzne == w języku angielskim Linia 29 ⟶ 32: w języku polskim * [http://www.kb.neostrada.pl/sztuka/akropol/elgina.htm ''Marmury Elgina.''] * [http://www.tygodnik.com.pl/tematy/unia/grecja/cieslin.html ''Czy Grecja odzyska rzeźby Partenonu?''] * [http://atenanews.cba.pl/filomathes_filotehnes/site/0002.html ''Marmury Partenońskie: opowieść o kradzieży, czy kradzież historii.''] * [http://www.wiw.pl/nowinki/kulturaantyczna/200006/20000617-001.asp ''Oddać, nie oddać?''] * [http://turystyka24.tv/kontrowersyjne-podroze-dziel-sztuki/ ''Kontrowersyjne podróże dzieł sztuki''] [[kategoria:Akropol ateński]]

Marmury Elgina: Różnice pomiędzy wersjami