Wikipedia

Miasteczko (urbanizacja): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
Boty
391 617 edycji
m Bot dokonuje drobnych zmian redakcyjnych oraz typograficznych
Linia 118:
 
=== [[II Rzeczpospolita]]: Następstwa systemów zaborczych ===
Systemy klasyfikacji miejscowości pod zaborami zostały przejęte przez Polskę po odzyskaniu przez nią [[suwerenność|suwerenności państwowej]] w 1918 roku. W rezultacie w latach międzywojennych istniały aż trzy rodzaje [[jednostka osadnicza|jednostek osadniczych]] o charakterze topograficznie miejskim: ''miasto'', ''miasteczko'' i ''osada miejska'' (na terenie [[Województwo białostockie (II Rzeczpospolita)|woj. białostockiego]] występowały wyjątkowo wszystkie trzy formy), a w [[miastaMiasta w II Rzeczypospolitej|poczet miast]] (gmin miejskich) zaliczano różne grupy miejscowości, zależnie od obszaru dawnego zaboru, w którym się znajdowały.
 
==== Królestwo Kongresowe ====
Na obszarach dawnej [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Kongresówki]] (tzw. województwa centralne, czyli [[Województwo kieleckie (II Rzeczpospolita)|kieleckie]], [[Województwo lubelskie (II Rzeczpospolita)|lubelskie]], [[Województwo łódzkie (II Rzeczpospolita)|łódzkie]] i [[Województwo warszawskie (II Rzeczpospolita)|warszawskie]] oraz zachodnia część [[Województwo białostockie (II Rzeczpospolita)|białostockiego]]) ''nie było miasteczek''. Charakter prawny miejscowości tu położnych został uregulowany dekretem Naczelnika Państwa z 4 lutego 1919 o samorządzie miejskim, za miasta prawne uznający 150 miejscowości (w tym 12 w woj. białostockim)<ref>{{Dziennik Ustaw|1919|13|40}}.</ref>. Dekret ten nie objął początkowo trzech powiatów byłej [[gubernia suwalska|guberni suwalskiej]], które weszły w skład RP ([[powiat augustowski|augustowskiego]], [[powiat sejneński|sejneńskiego]] i [[powiat suwalski|suwalskiego]]) oraz czterech powiatów z byłej [[gubernia siedlecka|guberni siedleckiej]] ([[powiat bialski|bialskiego]], [[powiat konstantynowski|konstantynowskiego]], [[powiat radzyński|radzyńskiego]] i [[powiat włodawski|włodawskiego]]), podlegających do końca 1918 roku pod [[Ober-Ost (obszar)|Ober-Ost]]; nie objął też trzech powiatów byłej [[gubernia grodzieńska|guberni grodzieńskiej]] ([[powiat białostocki|białostockiego]], [[powiat bielski (województwo podlaskie)|bielskiego]] i [[powiat sokólski|sokólskiego]]), które w 1919 roku przyłączono do województwa białostockiego<ref name="skorowidzbiałostocki">Według publikacji: ''Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom V – Województwo Białostockie'', Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924.</ref>. Działanie dekretu o samorządzie miejskim na miejscowości w wymienionych powiatch rozciągnięto trzema osobnymi rozporządzeniami: z 25 września 1919<ref>{{Monitor Polski|rok=1919|numer=220|pozycja=0}}</ref>, 13 października 1919<ref>{{Monitor Polski|rok=1919|numer=229|pozycja=0}}</ref> i 22 października 1919<ref>{{Monitor Polski|rok=1919|numer=234|pozycja=0}}</ref> (brak rozporządzenia dotyczącego b. guberni suwalskiej); łącznie za miasta uznano 31 miejscowości. Podczas przeprowadzania spisu ludności w 1921 roku istniało na terenie województw centralnych kilkanaście miejscowości o nieuregulowanym charakterze prawnym. Były to miejscowości, którym samorząd miejski został nadany przez okupanta, a które nie zostały wymienione w dekrecie z 4 lutego 1919. Dla wszystkich (oprócz czterech) sprawa charakteru prawno-administracyjnego została zadecydowana<ref name="skorowidzbiałostocki" />, albo przez skasowanie ustroju miejskiego, albo przez zaliczenie do miast na mocy indywidualnych rozporządzeń wydanych na podstawie ustawy z 20 lutego 1920 roku<ref>{{Dziennik Ustaw|1920|19|91}}.</ref><ref>{{Dziennik Ustaw|1920|19|92}}.</ref>.
 
==== Zabór pruski i ziemie niemieckie oraz Śląsk Austriacki ====
Linia 151:
 
* Za '''miasta''' uznano wszelkie miejscowości, które za czasów rosyjskich posiadały ustrój miejski, o ile liczą '''więcej niż 4000&nbsp;mieszkańców'''. Miasta tworzą oddzielne [[gmina miejska|gminy miejskie]] i rządzą się ustawą o samorządzie miejskim
** w myśl prawa tego za miasta ''sensu stricto'' uznano 14 miejscowości (w nawiasach liczba mieszkańców)<ref name=charakter />: [[Beresteczko]] (5633), [[Dawidgródek]] (9851) [[Dubno (miasto)|Dubno]] (9146), [[Dzisna (miasto)|Dzisnę]] (4413), [[Głębokie (miasto)|Głębokie]] (4514), [[Horochów]] (4421), [[Korzec (miasto)|Korzec]] (4946), [[Krzemieniec (miasto)|Krzemieniec]] (16.068) [[Ołyka]] (4333), [[Ostróg (miasto)|Ostróg]] (12 975), [[Radziwiłłów (miasto)|Radziwiłłów]] (4240), [[Równe]] (30.482), [[Sarny]] (5931) i [[Zdołbunów]] (7279)
** <small>na terenach administrowanych przez ZCZW, do grupy tej kwalifikowały także [[Petryków]] (5453) i [[Turów (Białoruś)|Turów]] (4756), które w 1920 odpadły do Rosji; nie wiadomo czy ustrój miejski został zaimplementowany<ref name=zczw /></small>
* Za '''miasteczka''' uznano wszelkie miejscowości o charakterze miasteczkowym z liczbą mieszkańców '''od 2000 do 4000&nbsp;mieszkańców'''. Miasteczka tworzą oddzielne [[gmina miejska|gminy miejskie]] i otrzymują miasteczkową ustawę samorządową
Linia 160:
** w woj. nowogródzkim (''66 miasteczek'')<ref>Według Skorowidza miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom VII, Część I – Województwo Nowogródzkie'', Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923.</ref>:<br />[[Bielica (Białoruś)|Bielica]], [[Bieniakonie]], [[Byteń]], [[Cyryn (Białoruś)|Cyryn]], [[Delatycze]], [[Dereczyn]], [[Derewno|Derewna]], [[Dokudowo]], [[Dworzec (Białoruś)|Dworzec]], [[Dziembrów]], [[Gieranony]], [[Hermaniszki]], [[Hołynka]], [[Horodyszcze (rejon baranowicki)|Horodyszcze]], [[Horodziej]], [[Howiezna]], [[Iszkołdź]], [[Jeremicze]], [[Jeziornica|Jeziernica]], [[Juraciszki]], [[Kamień (rejon wołożyński)|Kamień]], [[Korelicze]], [[Kozłowszczyzna]], [[Kroszyn]], [[Lipniszki (rejon iwiejski)|Lipniszki]], [[Lubcz (osiedle typu miejskiego)|Lubcz]], [[Mikołajów (Białoruś)|Mikołajów]], [[Mołczadź (wieś)|Mołczadź]], [[Nacza (obwód grodzieński)|Nacza]], [[Naliboki (obwód miński)|Naliboki]], [[Niedźwiedzice (Białoruś)|Niedźwiedzica]], [[Niehniewicze]], [[Nowa Mysz]], [[Nowojelnia]], [[Nowy Dwór (rejon szczuczyński)|Nowy Dwór]], [[Orla (obwód grodzieński)|Orla]], [[Ostryna]], [[Połoneczka]], [[Połonka (obwód brzeski)|Połonka]], [[Raduń (Białoruś)|Raduń]], [[Różanka (Białoruś)|Różanka]], [[Rubieżewicze]], [[Siniawka]], [[Snów]], [[Sobakińce]], [[Stołowicze]], [[Sobotniki|Subotniki]], [[Surwiliszki (obwód grodzieński)|Surwiliszki]], [[Swojatycze]], [[Szczuczyn (Białoruś)|Szczuczyn]] (siedziba powiatu), [[Świerżeń Nowy]], [[Traby (Białoruś)|Traby]], [[Trokiele]], [[Turzec (Białoruś)|Turzec]], [[Wasiliszki]], [[Wawiórka]], [[Wiszniew]], [[Wołma (rejon dzierżyński)|Wołma]], [[Werenowo|Woronów]], [[Wsielub]], [[Zabłoć(rejon nowogródzki)|Zabłoć]], [[Zabrzeź]], [[Żołudek]], [[Żyrmuny (Białoruś)|Żyrmuny]] i [[Żyrowicze|Żyrowice]]
** w woj. poleskim (''25 miasteczek'')<ref>Według Skorowidza miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom VIII – Województwo Poleskie'', Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924.</ref>:<br />[[Błudeń]], [[Chomsk]], [[Domaczewo|Domaczów]], [[Drohiczyn (Białoruś)|Drohiczyn]] (siedziba powiatu), [[Hancewicze]], [[Horodec]], [[Janów (Białoruś)|Janów]], [[Kamień Koszyrski]] (siedziba powiatu), [[Lenin (Białoruś)|Lenin]], [[Linowo (Białoruś)|Linowo]], [[Lubieszów (Ukraina)|Lubieszów]], [[Malecz]], [[Małoryta]], [[Pohost Zahorodzki|Pohost Zahorodny]], [[Pohost Zarzeczny]], [[Rafałówka (obwód rówieński)|Rafałówka]], [[Raśna (obwód brzeski)|Raśna]], [[Sielec (rejon bereski)|Sielec]], [[Telechany]], [[Tomaszgród]], [[Wielka Głusza|Wielka Hłusza]], [[Wierzchowice (Białoruś)|Wierzchowice]], [[Włodawka (miasteczko)|Włodawka]], [[Wołczyn (obwód brzeski)|Wołczyn]] i [[Żabinka]]
** w woj. wileńskim: (''115 miasteczek'')<ref>Według Wykazu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom I – Województwo Nowogródzkie'', Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, 1 maja 1938; Skorowidza miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom VII – Ziemia Wileńska, Część II (Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Dzisna i Wilejka'', Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923.</ref>:<br />[[Balingródek]], [[Bezdany]], [[Bienica]], [[Bobrowszczyzna|Bobrujszczyzna]], [[Boruny]], [[Brasław]] (siedziba powiatu), [[Budsław]], [[Bujwidze]], [[Bystrzyca Nadwilejska]], [[Cejkinie]], [[Dryhuczki]], [[Dryświaty (Białoruś)|Dryświaty]], [[Dukszty (miasto)|Dukszty]], [[Duniłowicze]] (siedziba powiatu), [[Dziewieniszki]], [[Gierwiaty]], [[Gródek (Białoruś)|Gródek (Mołodecki)]], [[Graużyszki]], [[Hermanowicze]], [[Hoduciszki]], [[Holszany]], [[Hruzdowo]], [[Hołubicze]], [[Ignalino]], [[Ikaźń (wieś)|Ikaźń]], [[Ilia (wieśagromiasteczko)|Ilia]], [[Jaszuny]], [[Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Jazno|Jazno]], [[Jody]], [[Kiemieliszki (Białoruś)|Kiemieliszki]], [[Kluszczany]], [[Kobylnik (Białoruś)|Kobylnik]], [[Kołtyniany (okręg wileński)|Kołtyniany]], [[Komaje (Białoruś)|Komaje]], [[Konstantynów Świrski]], [[Konwaliszki]], [[Kościeniewicze Wilejskie]], [[Kozaczyzna (Litwa)|Kozaczyzna]], [[Koziany]], [[Kraśne|Kraśne nad Uszą]], [[Krewo]], [[Krzywicze]], [[Kurzeniec]], [[Landwarów]], [[Lebiedziewo|Lebiedziew]], [[Leonpol]], [[Ławaryszki]], [[Łuczaj]], [[Łużki (rejon szarkowszczyński)|Łużki]], [[Łyngmiany]], [[Łyntupy]], [[Soleczniki Małe|Małe Soleczniki]], [[Markowo (Białoruś)|Marków]], [[Mejszagoła]], [[Mielegiany]], [[Michaliszki]], [[Mickuny]], [[Miory]], [[Mołodeczno]] (miasto od 1929), [[Murowana Oszmianka]], [[Narwiliszki]], [[Niemenczyn]], [[Daugieliszki Nowe|Nowe Daugieliszki]], [[Nowe Krzywicze]], [[Miadzioł (miasto)|Nowy Miadzioł]], [[Nowy Pohost]], [[Niestaniszki]], [[Olkieniki]], [[Olkowicze]], [[Onżadowo]], [[Opsa]], [[Orzechowo (Białoruś)|Orzechowno]], [[Ostrowiec Oszmiański]], [[Parafianowo (Białoruś)|Parafianowo]], [[Plisa (Białoruś)|Plissa]], [[Podbrzezie (rejon wileński)|Podbrzezie]], [[Połusze]], [[Porudomino]], [[Postawy]] (od 1926 siedziba powiatu), [[Prozoroki]], [[Przebrodzie (miejscowość)|Przebrodzie]], [[Rudomino]], [[Rudziszki (Litwa)|Rudziszki]], [[Rymszany]], [[Rukojnie]], [[Rzeczki (obwód miński)|Rzeczki]], [[Słobódka (Białoruś)|Słobódka (Zawierska)]], [[Smołwy]], [[Soły (Białoruś)|Soły]], [[Spiahło]], [[Daugieliszki Stare|Stare Daugieliszki]], [[Stary Miadzioł]], [[Sużany]], [[Szarkowszczyzna|Szarkowszczyzna (Nowa)]], [[Szemetowszczyzna]], [[Szumsk (okręg wileński)|Szumsk Wileński]], [[Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Świła|Świła]], [[Świr (Białoruśosiedle typu miejskiego)|Świr]], [[Świranki]], [[Taboryszki]], [[Turgiele]], [[Turmont]], [[Twerecz (miejscowość)|Twerecz]], [[Wiazyń (rejon wilejski)|Wiazyń]], [[Widze]], [[Soleczniki|Wielkie Soleczniki]], [[Wiszniew Świrski]], [[Wojstom]], [[Wołkołata]], [[Worniany]], [[Zaśkiewicze]], [[Ziabki]], [[Żeladź]], [[Żodziszki]] i [[Żuprany]] (ewentualnie też [[Daniuszewo]], [[Orany]] i [[Zaświrz]]<ref>Według Rewieńskiej, Wandy (1938). ''Miasta i miasteczka w północno-wschodniej Polsce. Położenie topograficzne, rozplanowanie, fizjognomia''. Wilno.</ref>)
** w woj. wołyńskim (''47 miasteczek'')<ref>Według Skorowidza miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom IX – Województwo Wołyńskie'', Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923.</ref>:<br />[[Aleksandria (obwód rówieński)|Aleksandria]], [[Bereźne (miasteczko)|Bereźne]], [[Bereżce (obwód tarnopolski)|Bereżce]], [[Boremel]], [[Demidówka]], [[Deraźne]], [[Drużkopol]], [[Gródek (rejon maniewicki)|Gródek]], [[Horyńgród]], [[Hoszcza]], [[Hulewicze]], [[Iwaniwka (rejon rożyszczeński)|Janówka]], [[Jezierzany (rejon turzyski)|Jezierzany]], [[Kateryniwka|Katrynburg]], [[Kisielin]], [[Kiwerce]], [[Klewań]], [[Korytnica (rejon włodzimierski)|Korytnica]], [[Kostopol]] (miasto od 1922), [[Kozin (obwód rówieński)|Kozin]], [[Liszniówka]], [[Ludwipol]], [[Łanowce (rejonłanowiecki)|Łanowce]], [[Łobaczówka (Ukraina)|Łobaczówka]], [[Mielce]], [[Mielnica (obwód wołyński)|Mielnica]], [[Międzyrzecz (rejon ostrogski)|Międzyrzecz]], [[Milanowicze]], [[Milatyn (obwód wołyński)|Milatyn]], [[Mizocz]], [[Młynów (obwód rówieński)|Młynów]], [[Murawica]], [[Wola (obwód wołyński)|Niesuchojeże]], [[Wyszniwka (obwód wołyński)|Opalin]], [[Ostrożec (obwód wołyński)|Ostrożec]], [[Oździutycze|Ozdziutycze]], [[Rachmanów]], [[Sokul]], [[Świniuchy]], [[Targowica (rejon młynowski)|Targowica]], [[Trojanówka (Ukraina)|Trojanówka]], [[Turzysk]], [[Warkowicze]], [[Werba (rejon dubieński)|Werba]], [[Wyszogródek|Wyżgródek]], [[Wyżwa Nowa]] i [[Zofiówka (powiat łucki)|Zofiówka]]
** <small>'''Uwaga''': Dla ułatwienia, miasteczka zostały ugrupowane według województw utworzonych znaczenie później, w chwili wejścia w życie rozporządzenia obowiązywał zupełnie inny podział na okręgi ([[Okręg brzeski|brzeski]], [[Okręg miński (ZCZW)|miński]], [[Okręg wileński (ZCZW)|wileński]] i [[Okręg wołyński|wołyński]]) pod zarządem [[Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich|ZCZW]]; dlatego też miasteczka, które ostatecznie nie weszły w skład II RP, nie zostały uwzględnione.</small>
Linia 200:
13 lipca 1933 roku weszła w życie ustawa o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego, stanowiąca ''znoszenie miast o liczbie mieszkańców niższej niż 3000'' w drodze rozporządzeń Rady Ministrów, a większych miast w drodze ustawodawczej<ref>Ustawa z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorjalnego ({{Dziennik Ustaw|1933|35|294}}, Art. 33).</ref>. Ustawa z 3 lipca 1896 roku przestała obowiązywać w ciągu roku od wejścia w życie ustawy (czyli do lipca 1934), przez co '''40 miast''' i '''66 miasteczek''' (w rozumieniu reformy z 1784) rządzących się ustawą z 1896 roku i liczących w chwili reformy powyżej 3000 mieszkańców zostało podniesionych '''automatycznie''' do rangi miast objętych ustawą z 1889 roku<ref name=mielcarek>{{cytuj książkę|nazwisko=Mielcarek |imię=Adam Janusz|tytuł=Podziały terytorialno-administracyjne II Rzeczypospolitej w zakresie administracji zespolonej|wydawca=Wydawnictwo Neriton|miejsce=Warszawa|data=2008}}</ref>:
 
* '''40 gmin miejskich na prawach miast''', które zmieniły ustawę z 1896 na 1889, posiadając nieprzerwanie prawa miejskie: [[Bełz]], [[Biecz]], [[Bolechów (miasto)|Bolechów]], [[Bóbrka (Ukraina)|Bóbrka]], [[Brzozów]], [[Busk]], [[Czortków]], [[Dębica]] (prawa miejskie 27 lipca 1912), [[Dobczyce]], [[Dobromil (obwód lwowski)|Dobromil]], [[Dolina (miasto)|Dolina]], [[Grybów]], [[Halicz (miasto)|Halicz]], [[Jordanów]], [[Kamionka Bużańska|Kamionka Strumiłowa]], [[Kęty]], [[Komarno (Ukraina)|Komarno]], [[Kuty (miastoobwód iwanofrankiwski)|Kuty]], [[Lesko]], [[Lubaczów]], [[Mikulińce]], [[Mościska]], [[Myślenice]], [[Nowy Targ]], [[Olesko]], [[Oświęcim]], [[Pilzno (województwo podkarpackie)|Pilzno]], [[Pomorzany (Ukraina)|Pomorzany]], [[Przeworsk]], [[Rohatyn]], [[Ropczyce]], [[Rymanów]], [[Sądowa Wisznia]], [[Skawina]], [[Stary Sambor]], [[Tyśmienica (miasto)|Tyśmienica]], [[Zaleszczyki]], [[Zbaraż]], [[Żydaczów]] i [[Żywiec]]
* '''66 gmin miejskich na prawach miasteczek''' podniesione do rzędu miast: [[Andrychów]], [[Barysz]], [[Błażowa]], [[Bohorodczany]], [[Bołszowce]], [[Borszczów]], [[Brzesko]], [[Buczacz]], [[Budzanów]], [[Bursztyn (miasto)|Bursztyn]], [[Chodorów]], [[Chrzanów]], [[Chyrów]], [[Dąbrowa Tarnowska|Dąbrowa]], [[Delatyn]], [[Gliniany (Ukraina)|Gliniany]], [[Grzymałów (Ukraina)|Grzymałów]], [[Horodenka]], [[Kałusz]], [[Kolbuszowa]], [[Kopyczyńce]], [[Kosów (obwód iwanofrankiwski)|Kosów Huculski]], [[Kozowa]], [[Kulików (rejon żółkiewski)|Kulików]], [[Leżajsk]], [[Łańcut]], [[Łopatyn]], [[Maków Podhalański]], [[Mielec]], [[Mikołajów (rejon mikołajowski)|Mikołajów]], [[Monasterzyska]], [[Mosty Wielkie]], [[Nadwórna]], [[Niemirów (obwód lwowski)|Niemirów Lwowski]], [[Niepołomice]], [[Ottynia]] (gmina miejska od 1 kwietnia 1928<ref name=autonazwa1>{{Dziennik Ustaw|1928|17|138}}.</ref>), [[Peczeniżyn]], [[Piwniczna-Zdrój|Piwniczna]], [[Podhajce]], [[Podwołoczyska]], [[Przemyślany]], [[Radziechów (miasto)|Radziechów]], [[Rawa Ruska]], [[Rozdół]], [[Rozwadów (Stalowa Wola)|Rozwadów]], [[Rożniatów (miastoUkraina)|Rożniatów]], [[Rudki (Ukraina)|Rudki]], [[Rudnik nad Sanem|Rudnik]], [[Sasów]], [[Skała Podolska|Skała]], [[Skałat]], [[Skole]], [[Sokołów Małopolski|Sokołów]], [[Stary Sącz]], [[Strzyżów]], [[Sucha Beskidzka|Sucha]], [[Tarnobrzeg]], [[Tłumacz (miasto)|Tłumacz]], [[Trzebinia]] (gmina miejska od 27 kwietnia 1931<ref>{{Dziennik Ustaw|1931|39|304}}.</ref>), [[Turka (miasto)|Turka]], [[Tyczyn]], [[Uhnów]], [[Ustrzyki Dolne]], [[Zabłotów]], [[Załoźce]], [[Zborów]] i [[Żurawno|Żórawno]]<ref name=karpiniec /><ref name=mielcarek /><ref name="Cieszyński 1925"/><ref>Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom XIII – Województwo Lwowskie'', Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924.</ref><ref>Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom XIV – Województwo Stanisławowskie'', Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924.</ref><ref name="Województwo Tarnopolskie 1923">Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom XV – Województwo Tarnopolskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923.</ref><ref>{{Dziennik Ustaw|1933|35|294}}.</ref><ref name="tysiąclecie">''Miasta polskie w Tysiącleciu'', przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, [[Wrocław]]–[[Warszawa]]–[[Kraków]], 1965–1967.</ref><ref name=geokraj>''Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, wydanie czwarte, uzupełnione ({{ISBN|83-01-12677-9}}).</ref><ref name=gawryszewski>{{cytuj książkę | nazwisko = Gawryszewski | imię = Andrzej | tytuł = Ludność Polski w XX wieku (rozdział II – Terytorium i podział administracyjny) | wydawca = Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania | miejsce = | rok = 2005}}</ref><ref>Zmiany administracyjne miast i osiedli, Warszawa, 1964.</ref>
 
Według założeń reformy, 31 gmin miejskich będących miastami/miasteczkami rządzącymi się ustawą z 1896 roku i liczących w 1933 roku mniej niż 3000 mieszkańców, a także 8 (9<ref name=jaworzno>W {{Dziennik Ustaw|1933|81|596}} [[Jaworzno]] traktowane jest jako wieś (gmina), natomiast Skorowidz Miejscowości woj. krakowskiego z 1921 traktuje je jako miasteczko podlegające ustawie z 1896 roku, a serwis internetowy Miasta Jaworzno wspomina o statusie miasta obowiązującym od 21 września 1901 ([http://web.archive.org/web/20110712064456/http://www.jaworzno.pl/nasze-miasto/historia/historia-miasta.pdf str. 9]).</ref>) gmin miejskich będących wsiami (niezależnie od liczby ludności) zostałyby według nowego prawa przekształcone w gminy wiejskie. Jednakże '''indywidualnymi rozporządzeniami''' za miasta uznano wszystkie wsie stanowiące gminy miejskie ([[Borysław]]<ref>{{Dziennik Ustaw|1933|62|467}}.</ref>, [[Nisko]]<ref>{{Dziennik Ustaw|1933|81|594}}.</ref>, [[Winniki (miasto)|Winniki]]<ref>{{Dziennik Ustaw|1933|81|595}}.</ref> [[Jaworzno]]<ref name=jaworzno /><ref name="Dziennik Ustaw|1933|81|596">{{Dziennik Ustaw|1933|81|596}}.</ref>, [[Krynica-Zdrój|Krynica]], [[Krzeszowice]], [[Szczakowa]] i [[Zakopane]]<ref name="Dziennik Ustaw|1933|81|596"/>), a także '''2 najmniejsze gminy miejskie na prawach miast''' (zmiana ustawy z 1896 na 1889) i '''20 najmniejszych gmin miejskich na prawach miasteczek''':
Linia 222:
 
* w woj. krakowskim (''21 miasteczek''): [[Alwernia]], [[Bobowa]], [[Czchów]], [[Dębowiec (województwo podkarpackie)|Dębowiec]], [[Jodłowa]], [[Kołaczyce]], [[Krościenko nad Dunajcem|Krościenko]], [[Lipnica Murowana]], [[Milówka (województwo śląskie)|Milówka]], [[Przecław]] ('''ʘ'''), [[Ryglice]], [[Rzochów]], [[Szczucin]] ('''ʘ'''), [[Trzebinia]], [[Tylicz]], [[Tymbark]], [[Uście Gorlickie|Uście Ruskie]], [[Wielopole Skrzyńskie|Wielopole]], [[Zakliczyn]], [[Zbyszyce]] i [[Nowy Żmigród|Żmigród Nowy]] ('''ʘ''')
* w woj. lwowskim (''37 miasteczek''): [[Babice (województwo podkarpackie)|Babice nad Sanem]], [[Baligród]], [[Brzozdowce]], [[Czudec]], [[Felsztyn (obwód lwowski)|Felsztyn]], [[Fredropol]], [[Frysztak]], [[Hussaków]], [[Jasienica Rosielna|Jasienica]], [[Jawornik Polski]], [[Jedlicze]], [[Korczyna (województwo podkarpackie)|Korczyna]], [[Krasiczyn]], [[Krukienice]], [[Czerwonogród (obwód lwowski)|Krystynopol]], [[Krzywcza]], [[Kukizów]], [[Laszki Murowane (rejon starosamborski)|Laszki Murowane]], [[Lipsko (województwo podkarpackie)|Lipsko]], [[Lubycza Królewska]], [[Lutowiska]], [[Magierów (obwód lwowski)|Magierów]], [[Majdan Królewski|Majdan]], [[Narol]] ('''ʘ'''), [[Nawaria]], [[Niebylec (województwo podkarpackie)|Niebylec]], [[Oleszyce]] ('''ʘ'''), [[Płazów]], [[Potylicz]], [[Pruchnik]], [[Radomyśl nad Sanem]], [[Strzeliska Nowe]], [[Tartaków]], [[Tyrawa Wołoska]], [[Waręż]], [[Wielkie Oczy]] ('''ʘ''') i [[Żołynia]]
* w woj. stanisławowskim (''21 miasteczek''): [[Bukaczowce]], [[Chocimierz (Ukraina)|Chocimierz]], [[Czernelica]], [[Lipówka (rejon rohatyński)|Firlejów]], [[Gwoździec (obwód iwanofrankiwski)|Gwoździec]], [[Jabłonów (obwód iwanofrankiwski)|Jabłonów]], [[Jezupol]], [[KamionkiKamionka WielkieWielka (Ukraina)|Kamionka Wielka]], [[Knihynicze]], [[Konkolniki]], [[Kułaczkowce]], [[Łysiec (obwód iwanofrankiwski)|Łysiec]], [[Mariampol (Ukraina)|Mariampol]], [[Niżniów]], [[Obertyn]], [[Pistyń]], [[Podgrodzie (Ukraina)|Podgrodzie]], [[Podkamień (rejon rohatyński)|Podkamień]], [[Sokołów (rejon stryjski)|Sokołów]], [[Stratyn]] i [[Wojniłów]]
* w woj. tarnopolskim (''35 miasteczek''): [[Białobożnica]], [[Biały Kamień (Ukraina)|Biały Kamień]], [[Bilcze Złote]], [[Chołojów]], [[Dobrotwór]], [[Dunajów]], [[Dźwinogród (rejon borszczowski)|Dźwinogród]], [[Gołogóry (miejscowość)|Gołogóry]], [[Gródek (obwód tarnopolski)|Gródek]], [[Dołyna (obwód tarnopolski)|Janów]], [[Jezierna]], [[Kozłów (obwód tarnopolski)|Kozłów]] ('''ʘ'''), [[Krzywcze|Krzywcze Górne]], [[Kudryńce]], [[Leszniów]], [[Markopol]], [[Narajów]], [[Podkamień (rejon brodzki)|Podkamień]], [[Potok Złoty]] ('''ʘ'''), [[Probużna]], [[Sokołówka (rejon buski)|Sokołówka]], [[Stanisławczyk (rejon brodzki)|Stanisławczyk]], [[Stojanów (obwód lwowski)|Stojanów]], [[Strusów]], [[Szczurowice]], [[Świrz]], [[Tarnoruda]], [[Toporów (obwód lwowski)|Toporów]], [[Touste (rejon husiatyński)|Touste]], [[Ułaszkowce]], [[Uście Biskupie]], [[Uście Zielone]], [[Uścieczko]], [[Nowy Witków|Witków Nowy]] i [[Trawnewe (obwód tarnopolski)|Zarudzie]]
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Miasteczko_(urbanizacja)”