Lodownia: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m link do dawnego znaczenia lodówki |
m poprawa |
||
Linia 1:
[[Plik:20120918 16903 4 5 PntNr - Wąsowo folwark - lodownia.jpg|mały|Lodownia w Folwarku [[Wąsowo]]]]
'''Lodownia''', lodnia – [[chłodnia]] to pomieszczenie, lub osobny budynek służące do przechowywania wyłącznie [[Lód|lodu]] lub śniegu. Lodownie były lokalizowane blisko chłodni w których przechowano produkty łatwo psujące się bez udziału agregatów chłodniczych, albo były jednocześnie chłodnią. W lodowniach, chłodniach uzyskiwano stałą temperaturę 4C.
== Historia ==
[[Plik:Lubostroń, piwnica-lodownia, pocz. XX.JPG|mały|[[Lubostroń]], piwnica-lodownia, pocz. XX]]
[[Plik:Yakhchal.jpg|thumb|''[[Yakhchal]]'', średniow
ieczna lodownia w pobliżu [[Kerman]] ([[Iran]]).
]]Wraz z rozwojem [[chłodnictwo|chłodnictwa]] mechanicznego zmniejszała się konieczność gromadzenia i przechowywania lodu, ponieważ zaczęto produkować go na bieżąco. Pierwsza fabryka sztucznego lodu powstała w [[Cleveland]] ([[Stany Zjednoczone|USA]]). Kolejne powstawały w [[Anglia|Anglii]] (1857 r.), [[Francja|Francji]] (1858 r.) i [[Japonia|Japonii]] (1872 r.). Zastąpienie
== Budowa ==
▲Wraz z rozwojem [[chłodnictwo|chłodnictwa]] mechanicznego zmniejszała się konieczność gromadzenia i przechowywania lodu, ponieważ zaczęto produkować go na bieżąco. Pierwsza fabryka sztucznego lodu powstała w [[Cleveland]] ([[Stany Zjednoczone|USA]]). Kolejne powstawały w [[Anglia|Anglii]] (1857 r.), [[Francja|Francji]] (1858 r.) i [[Japonia|Japonii]] (1872 r.). Zastąpienie [[lodówka (pomieszczenie)|lodówek]] [[chłodziarka|chłodziarkami mechanicznymi]] ostatecznie zdecydowało o zaniku zainteresowania lodowniami.
Lodownie stanowiły osobny budynek lub były zakładane w murowanych piwnicach w zagłębieniach terenu w miejscach zaciemnionych, blisko zabudowań ludzkich. W ternie podmokłym były budowane na powierzchni lub lekkim zagłębieniu.
Wnętrze często z półkolistym sklepieniem było wzmocnione kamieniem, z muru wystawały haki na których wieszano mięso. Lodownia była wyposażona w kanał odprowadzający wodę z topniejącego lodu. Do lodowni prowadził przeważnie długi korytarz z parą drzwi.
== Lód ==
Chłodzenie produktów w chodni odbywał się za pomocą lodu naturalnego. Lód był pozyskiwany zimą ze [[Staw (akwen)|stawów]], [[Jezioro|jezior]], [[Rzeka|rzek]] w postaci tafli, brył lodu. Jeśli nie było dostępu do lodu ubijano śnieg i polewano go wodą, śnieg po zamrożeniu tworzył bryłę lodu.
Lód do lodowni był zwożony [[Sanie|saniami]]. W lodowni na specjalnych drewnianych półkach ustawiano bryły lodu. Następnie w celu izolacji przykrywano lód [[Słoma|słomą]], [[Trociny|trocinami]], [[Mchy|mchem]], [[Sitowie|sitowiem]].
== Źródło ==
<nowiki>https://almanach.historyczny.org/wiki/Lodownia</nowiki>
<nowiki>http://www.wilanow-palac.art.pl/sekrety_staropolskiej_lodowni.html</nowiki>
http://www.kozy.pl/lodownia-w-kozachdawnysposobnachlodzeniezywnosciwupaly/site/70.html
[[Kategoria:Chłodnictwo]]
| |||