Metryka Litewska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
początek zmian
kolejność
Linia 3:
'''Metryka Litewska'''; zbiór odpisów wszystkich dokumentów, wychodzących z kancelarii wielkoksiążęcej oraz dokumentów sejmowych.
 
== Zawarość ==
 
Metryka zawierała także niektóre ważne dokumenty obce, jak tłumaczenia [[jarłyk]]ów [[Chanat Krymski|Chanów Krymskich]], kopie dyplomatycznych dokumentów moskiewskich; dokumenty archiwalne, jak rejestry akt, spisy. Liczba rodzajów dokumentów włączonych do metryki wzrosła na przełomie wieków XV i XVI. Kolejne rozszerzenie kategorii wpisywanych dokumentów o korespondencję dyplomatyczną, przywileje, wyroki, dekrety prawne a nawet pewną korespondencję prywatną otrzymywaną przez ważnych urzędników nastąpiło w wiekach XVII i XIIIXМIII. Metrykę utrzymywano bezterminowo, jako najważniejszą część archiwum wielkoksiążęcego.
 
Wpisy w Metryce Litewskiej były dokonywane w języku ruskim i po [[Łacina|łacinie]], a od końca XVII wieku po [[język polski|polsku]] i po [[Łacina|łacinie]].
 
Do dziś zachowało się około 600 ksiąg Metryki, która wciąż pozostaje w [[Rosja|Rosji]] a jej księgi są przechowywane w Centralnym Państwowym Archiwum Akt Dawnych (''Centralnyj Gosudarstwiennyj Archiw Driewnich Aktow'') w [[Moskwa|Moskwie]]. W warszawskim [[Archiwum Główne Akt Dawnych|AGAD]] znajduje się część serii polskiej transkrypcji oryginalnych ksiąg oraz Summariusz Metryki Litewskiej za lata [[1474]]-[[1751]] odzyskany na mocy postanowień [[Traktat ryski (1921)|traktatu ryskiego]].
 
== Historia ==
Linia 20 ⟶ 19:
 
Z Wilna w 1765 zabrano metrykę do Warszawy. Księgi oprawiono, skatalogowano i zintegrowano we wspólny system. Zgodnie z edyktem z 1793 miano ją przenieść napowrót na Litwę. Po rozbiorach ML przeniesiono do Rosji i składowano jako łup wojenny w Petersburgu. Rosja w 1799 przekazała niektóre z ksiąg metryki Prusom. Prusy z kolei przekazały je Księstwu Warszawskiemu w 1807. Księgi pozostałe, stanowiące większość ocalałego materiału przeniesiono do Moskwy.
 
Do dziś zachowało się około 600 ksiąg Metryki, która wciąż pozostaje w [[Rosja|Rosji]] a jej księgi są przechowywane w Centralnym Państwowym Archiwum Akt Dawnych ({{w języku|ru|Российский государственный архив древних актов}}, ''Centralnyj Gosudarstwiennyj Archiw Driewnich Aktow'') w [[Moskwa|Moskwie]]. W warszawskim [[Archiwum Główne Akt Dawnych|AGAD]] znajduje się część serii polskiej transkrypcji oryginalnych ksiąg oraz Summariusz Metryki Litewskiej za lata [[1474]]-[[1751]] odzyskany na mocy postanowień [[Traktat ryski (1921)|traktatu ryskiego]].
 
== Literatura przedmiotu ==