Protokół bogumiński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
P (dyskusja | edycje)
m red + fmt
ABach (dyskusja | edycje)
-nieistniejąca kategoria
Linia 7:
 
====Geneza====
Przez niecałe pięćdziesiąt lat [[Cesarstwo Niemieckie|II Rzeszy]] (1871–1918) dokonano przeskoku cywilizacyjnego zagospodarowując i rozbudowując infrastrukturę wodną i hydrotechniczną.  Rzeka wykorzystywana w średniowieczu głównie do spławiania drewna w najlepszym razie była w XVII wieku drogą do transportu zboża na statkach 50-tonowych.  Po przebudowie na początku XX wieku stała się arterią komunikacyjną, która stawiała ją na czwartym miejscu w [[Cesarstwo Niemieckie|Cesarstwie Niemieckim]] pod względem transportowanych ładunków, a port w [[Kędzierzyn-Koźle|Koźlu]] był jednym z najnowocześniejszych w Europie.
Do podpisania protokołu w 1819  r. kilkakrotnie dokonywano objazdów [[Odra|Odry]], m. in. w 1751 i 1802  r., jednak mimo wielu zauważonych wówczas uchybień inne były cele i dokładność prowadzonych kontroli.  Objazdy, które miały miejsce 6 stycznia 1818 i 3 stycznia 1819  r. przeprowadzone zostały z inicjatywy Ministerstwa Handlu, Przemysłu i Robót Publicznych, a ich zamierzeniem było np. sprawdzenie koryta rzeki pod względem długości i szerokości. Zapoznano się ze stanem rzeki i skalą koniecznych inwestycji. Stwierdzono, że Odra poprzez dokonywane przekopy jest rzeką mocno skróconą. Jej szerokość jest nierówna, a brzegi zaniedbane.
Problemem na rzece były częste, gwałtowne zmiany poziomu wody, od [[Powódź|powodzi]] po [[Susza|susze]]. Jedynym sposobem zmiany tego stanu rzeczy było poddanie [[Odra|Odry]] kompleksowej regulacji. W wyniku przekopów z pierwotnej długości 1020 km  skrócono rzekę do obecnych 860 km. Na przykład, od [[Krapkowice|Krapkowic]] do ujścia [[Nysa Kłodzka|Nysy Kłodzkiej]] skrócono bieg rzeki o 14,7 %, poniżej ujścia [[Warta|Warty]] skrócono o 24 % itd. Już w roku 1880 zauważono, że przekopy przeciwpowodziowe skracające bieg rzeki mają w perspektywie bardzo niekorzystny wpływ, gdyż m. in. powodują szybszy spływ wód w dół rzeki, gdzie następuje jej nagromadzenie i wylewy na tereny przyległe, ale na początku XIX wieku prezentowano stanowisko, iż ujarzmienie sił natury jest korzystne i możliwe.
Innym z takich działań przewidywanym w Protokole bogumińskim było budowanie [[ostroga (hydrotechnika)|ostróg]]]. Ostrogi na spławnym odcinku Odry budowano już w XVIII wieku. Poprzez budowę ostróg, umacnianie brzegów i umocnienie naniesionych sedymentów (również poprzez ich obsadzanie)osiągnięto tzw. regulację wód średnich. W roku 1885 przejściowo zakończono te prace. Zbudowano około 10 000 ostróg. Celem ich było osiągnięcie głębokości 1,0 m przy średniej wodzie niskiej, które miały przystosowywać rzekę do warunków przewozowych i zwiększyć ruch żeglugowy.
Linia 27:
* M. Adamczyk, ''Organizacja ochrony przeciwpowodziowej Nadodrza'', [[http://powodz.wroclaw.pl/wojna1.htm], grudzień 2005.
 
[[Kategoria:Powodzie]]
[[Kategoria:Odra]]