Roman Starzyński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Gruzin (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 14:
|miejsce śmierci = Warszawa, [[II Rzeczpospolita|Polska]]
|lata służby =
|siły zbrojne = [[Plik:Orzełek legionowy.svg|20px]] [[Legiony Polskie (1914–1918)|Legiony Polskie]]<br />[[Plik:Orzełek II RP.svg|20px]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsko Polskie]]<br />
|jednostki = [[5 Pułk Piechoty (LP)|5 Pułk Piechoty]]
|stanowiska =
Linia 23:
}}
[[Plik:Roman Starzyński grób.JPG|thumb|240px|Grób Romana Starzyńskiego na Powązkach]]
'''Roman Leon Starzyński''' (ur. 11 kwietnia 1890 w [[Warszawa|Warszawie]], zm. 5 lipca 1938 w Warszawie) – działacz niepodległościowy, [[major]] [[Oficer dyplomowany|dyplomowany]] [[piechota II RP|piechoty]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]]{{r|sl|psb}}, kawaler [[Order Virtuti Militari|Orderu Virtuti Militari]].
 
== Życiorys ==
Był synem Jadwigi z Lipskich oraz starszym bratem [[Mieczysław Starzyński|Mieczysława]] i [[Stefan Starzyński|Stefana]]. W 1896 roku wraz z rodziną przeniósł się do [[Łowicz]]a i zamieszkał w kamienicy przy ul. Zduńskiej 34. Razem z braćmi uczęszczał do tamtejszej szkoły realnej i w 1905 roku wziął udział w [[Strajk szkolny|strajku szkolnym]] za co został relegowany. W 1908 ukończył gimnazjum polskie w Warszawie. Studiował polonistykę, romanistykę i historię na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]], na którym został absolwentem Wydziału Filozoficznego w 1913. Obronił pracę doktorską na temat ''„Stosunek Niemcewicza do historii narodowej”''. Był założycielem i działaczem Związku Młodzieży Niepodległościowej (Filarecja). Żonaty ze stryjeczną siostrą Haliną ze Starzyńskich, z którą miał syna Krzysztofa.
 
W 1914 roku razem z braćmi zgłosił się na ochotnika do [[I Brygada Legionów Polskich|I Brygady Legionów Polskich]]. Został oficerem [[5 Pułk Piechoty (LP)|5 Pułkupułku Piechotypiechoty]] w składzie [[I Brygada Legionów Polskich|I Brygady]] i [[III Brygada Legionów Polskich|III Brygady]]. W 1917 roku po [[kryzys przysięgowy|kryzysie przysięgowym]] internowany został w [[Fort Beniaminów|Forcie Beniaminów]].
 
2 stycznia 1920 roku razem z Mieczysławem rozpoczął studia w [[Wyższa Szkoła Wojenna|Wojennej Szkole Sztabu Generalnego]]. W połowie kwietnia 1920 roku skierowany został na [[Wojna polsko-bolszewicka|front]] celem odbycia praktyki sztabowej. W okresie od stycznia do września 1921 roku kontynuował naukę w [[Wyższa Szkoła Wojenna|W.S.Woj.]] Po ukończeniu nauki otrzymał tytuł [[oficer dyplomowany|oficera Sztabu Generalnego]] i przydział do Oddziału I [[Sztab Generalny Wojska Polskiego|Sztabu Generalnego WP]]<ref>Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 38 z dnia 08.10.1921 r., s. 1434-1435.</ref>. W 1924 roku jego przełożonym – szefem Oddziału I był gen. bryg. [[Józef Zając (generał)|Józef Zając]]. Z dniem 31 lipca 1930 roku przeniesiony został w [[stan spoczynku]]<ref>Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 12 z 28.06.1930 r.</ref>. W 1934 roku w stopniu majora ze [[Starszeństwo oficerów|starszeństwem]] z dniem 1 lipca 1923 i 40. lokatą na liście starszeństwa oficerów stanu spoczynku piechoty pozostawał na ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III z przydziałem mobilizacyjnym do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I.
 
W październiku 1929 roku został dyrektorem [[Polska Agencja Telegraficzna|Polskiej Agencji Telegraficznej]]. W lipcu 1933 roku dyrektorem Gabinetu [[Ministerstwo Poczt i Telegrafów|Ministra Poczty i Telegrafów]], a potem dyrektorem naczelnym [[Polskie Radio|Spółki Akcyjnej Polskie Radio]]. Równocześnie, w latach 1936-19381936–1938 był przewodniczącym Komisji Budżetowej Międzynarodowej Unii Radiofonicznej. W 1935 był prezesem Zarządu Głównego Pocztowego Przysposobienia Wojskowego<ref>{{Cytuj |tytuł = Zbiory NAC on-line |data dostępu = 2018-04-07 |opublikowany = audiovis.nac.gov.pl |url = https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/85620/767ba9b9b54d9440f1cd8aaf4c4d2329/ |język = pl}}</ref>.
 
W 1937 roku wydał swoje wspomnienia z okresu legionowego ''Cztery lata wojny w służbie Komendanta. Przeżycia wojenne 1914–1918''<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Starzyński | imię = Roman | tytuł = ''Cztery lata wojny w służbie Komendanta. Przeżycia wojenne 1914–1918 | wydawca = Instytut Józefa Piłsudskiego | miejsce = Warszawa | data = 1937 | data dostępu = 2015-02-20 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=278429}}</ref>.
 
Zmarł 5 lipca 1938<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Roman Starzyński. Nekrolog | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 2 | data = Nr 151 z 8 lipca 1938 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=94514}}</ref>. Bezpośrednią przyczyną był atak serca. Został pochowany na [[Cmentarz Powązkowski w Warszawie|Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Pogrzeb ś. p. Starzyńskiego | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 2 | data = Nr 152 z 9 lipca 1938 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=94515}}</ref><ref>{{Cytuj pismo | tytuł = "Kształciła go twarda szkoła Komendanta" | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 2 | data = Nr 153 z 10 lipca 1938 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=94516}}; foto z pogrzebu [w:] "Łódź w Ilustracji", z 17 VII 1938, nr 29, s. 3 (przemawia dyr. Socha Lipiński w imieniu Związku Legionistów i Koła Piątaków).</ref>.W kondukcie pogrzebowym uczestniczył m.in. gen [[Kazimierz Sawicki|Kazimierz Jędrzej Sawicki-Sawa]] (niósł trumnę)<ref>{{Cytuj |tytuł = Zbiory NAC on-line |data dostępu = 2018-04-07 |opublikowany = audiovis.nac.gov.pl |url = https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/24812/3d6293ff9b7a357c91d0873004c9ae66/ |język = pl}}</ref>.
 
== Awanse ==
Linia 43:
* [[porucznik]]
* [[kapitan (ranga)|kapitan]]
* [[major]] – 31 marca 1924 ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 105. lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty (brat Mieczysław awansował z lokatą 115.)
 
== Ordery i odznaczenia ==